Ο πρώτος νεκρός Έλληνας αξιωματικός του ελληνοϊταλικού πολέμου

Γεννήθηκε στην τουρκοκρατούμενη Χάλκη της Δωδεκανήσου το 1911 και μεγάλωσε στη Ρόδο, όπου περάτωσε τις εγκύκλιες σπουδές του. Από μαθητής ακόμη έδειξε γενναιότητα ψυχής και ελληνικό φρόνημα. Κατά τη διάρκεια της ιταλικής κατοχής της Δωδεκανήσου, συνελήφθη και κρατήθηκε όταν σε επέτειο της 25ης Μαρτίου κατέβασε την ιταλική σημαία από το ελληνικό γυμνάσιο της Ρόδου και ανήρτησε την ελληνική. Το 1930 εισήλθε στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων, κάνοντας το όνειρό του πραγματικότητα. Αποφοίτησε το 1934 ως ανθυπολοχαγός Πεζικού και τοποθετήθηκε στο 4ο Σύνταγμα Πεζικού της Λάρισας. Το 1937 αποσπάστηκε στην Αεροπορία και μετά από διετή φοίτηση έλαβε το πτυχίο του αεροπόρου παρατηρητή.

Ο ελληνοϊταλικός πόλεμος τον βρήκε διοικητή του 2ου λόχου του 1ου τάγματος του 4ου συντάγματος Πεζικού της Λάρισας. Το τάγμα του ανήκε στις πρώτες μονάδες που έσπευσαν να ενισχύσουν το Μικτό Απόσπασμα Πίνδου που διοικούσε ο αντισυνταγματάρχης Κωνσταντίνος Δαβάκης και δεχόταν το βάρος της ιταλικής επίθεσης. Έτσι, την 31η Οκτωβρίου 1940 στρατοπέδευσε με τον λόχο του στο μικρό χωριό Ζούζουλη της Καστοριάς που βρίσκεται στη Βόρεια Πίνδο, σε υψόμετρο 1.060 μέτρων.

Το πρωί της 1ης Νοεμβρίου, στο πλαίσιο της ελληνικής αντεπίθεσης, λαμβάνει τη διαταγή να επιτεθεί και να καταλάβει την Τσούκα, ένα απότομο και καλυμμένο βουνό που ορθώνεται δυτικά της Ζούζουλης και το οποίο κατείχαν οι Ιταλοί Αλπινιστές. Η επίθεση ξεκινά με τους άνδρες του λόχου του να σκαρφαλώνουν στις απότομες ράχες της Τσούκας ακροβολισμένοι με τον Διάκο μπροστά, όταν ξαφνικά ακούγεται το κροτάλισμα των ιταλικών πολυβόλων και οπλοπολυβόλων. Οι Έλληνες στρατιώτες συνεχίζουν την εφόρμησή τους και με τη λόγχη των όπλων τους καταλαμβάνουν το ύψωμα.

Όμως, θα κρατηθεί για λίγο, καθώς μία ισχυρή ιταλική αντεπίθεση αναγκάζει τον λόχο να αναδιπλωθεί στη βάση της κορυφής. «Πρέπει να ξαναπάρουμε το ύψωμα» φωνάζει ο Διάκος στους φαντάρους του και επικεφαλής του λόχου σε μία θυελλώδη εξόρμηση ξαναπαίρνει την Τσούκα, για να συμπτυχθεί και πάλι στη βάση του υψώματος κατόπιν νέας ισχυρής ιταλικής αντεπίθεσης. Ο Διάκος και πάλι δεν απελπίζεται.

Στις 12 το μεσημέρι συγκεντρώνει για τρίτη φορά τους άνδρες του λόχου του και τους ωθεί για νέα επίθεση. «Εμπρός, παιδιά, για μια ελεύθερη Ελλάδα και για μια ελεύθερη Δωδεκάνησο» τους φωνάζει και ορμάει με τους άνδρες του με τη λόγχη εφ’ όπλου κατά των Ιταλών. Η πρώτη εχθρική γραμμή καταλαμβάνεται και πάλι. Ο λόχος συνεχίζει την επίθεση, όταν ξαφνικά ο Διάκος αντικρίζει απέναντί του ένα ιταλικό πολυβόλο. «Προσέξατε, κύριε υπολοχαγέ» του φωνάζει ο έφεδρος ανθυπολοχαγός Ελευθέριος Ντάσκας. Όρθιος ο Διάκος σημαδεύει με το όπλο του τον Ιταλό πολυβολητή, αλλά το ξερό κροτάλισμα του πολυβόλου συνεχίζεται και ο Διάκος πέφτει νεκρός. Είναι ο πρώτος Έλληνας αξιωματικός που πέφτει στο πεδίο της μάχης στα βουνά της Πίνδου. Οι άνδρες του συνεχίζουν την επίθεση και με τη βοήθεια και άλλων ελληνικών τμημάτων καταλαμβάνουν οριστικά την Τσούκα.

Η σορός του Διάκου μεταφέρθηκε και ετάφη στο μικρό νεκροταφείο της Ζούζουλης. Το ελληνικό κράτος τίμησε τον ηρωικό αξιωματικό και τον προήγαγε στον βαθμό του λοχαγού επ’ ανδραγαθία. Οδοί με το όνομά του υπάρχουν στην πόλη της Ρόδου, στην Αθήνα, στη Λάρισα, στα Ιωάννινα και στην Τρίπολη. Άγαλμά του, έργο του γλύπτη Κώστα Βαλσάμη, έχει στηθεί στην πόλη της Ρόδου.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

1903: H «Ορέστεια» του Αισχύλου ανεβαίνει στο Βασιλικό Θέατρο Αθηνών για πρώτη φορά στη Δημοτική. Το γεγονός προκαλεί συμπλοκές, με αποτέλεσμα να υπάρξουν και τρία θύματα.

1920: Εκλογική ήττα του Ελευθέριου Βενιζέλου, που φεύγει απογοητευμένος από την Ελλάδα.

1946: Ο πρώτος αγώνας του ΝΒΑ γίνεται στο Τορόντο ανάμεσα στους Νιου Γιορκ Νικς και στους Τορόντο Χάσκις (68-66) μπροστά σε 7.090 θεατές.

1974: Η Ολομέλεια Εφετών Αθηνών αποφασίζει με ψήφους 86 έναντι 2 την άσκηση ποινικής δίωξης για εσχάτη προδοσία και στάση κατά των πρωταιτίων του πραξικοπήματος της 21ης Απριλίου 1967, ύστερα από μήνυση του δικηγόρου Αθηνών Αλέξανδρου Λυκουρέζου.

1999: Σκοτώνεται σε τροχαίο ο 23χρονος διεθνής Βολιβιανός τερματοφύλακας Μανουέλ Τόρες, όταν χάνει τον έλεγχο του αυτοκινήτου του στην επαρχία Ταρίγια.

2021: Πεθαίνει ο Τάκης Μπουγάς, Έλληνας τραγουδοποιός και συνθέτης.