Το σύμφωνο ελληνοτουρκικής φιλίας

Μετά την υπογραφή της Σύμβασης Ανταλλαγής Πληθυσμών και της Συνθήκης Ειρήνης της Λωζάνης, οι ελληνοτουρκικές σχέσεις δοκιμάζονταν κατά περιόδους από εντάσεις. Έπειτα από μία σειρά αρκετών διαπραγματεύσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές, αποφασίστηκε τον Ιούνιο του 1925 να υπογραφεί η σύμβασης της Άγκυρας και τον Δεκέμβριο του επόμενου χρόνου η σύμβαση της Αθηνών. Οι δύο συμφωνίες είχαν ως στόχο τη ρύθμιση ορισμένων σημαντικών ζητημάτων, αλλά ποτέ δεν εφαρμόστηκαν στην πράξη.

Όταν τον Αύγουστο του 1928 η βενιζελική παράταξη αναδείχθηκε νικήτρια στις εκλογές, η νέα κυβέρνηση ξεκίνησε έναν μαραθώνιο διαπραγματεύσεων, ο οποίος είχε διάρκεια δύο ετών. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος επεδίωκε την προσέγγιση με την Τουρκία μέσω της διευθέτησης των οικονομικών διαφορών και της αναγνώρισης του εδαφικού καθεστώτος μεταξύ των δύο χωρών, αλλά οι προσπάθειές του συναντούσαν την έντονη αντίδραση των προσφύγων.

Έτσι το καλοκαίρι του 1930 υπογράφηκε η συμφωνία της Άγκυρας, η οποία θα ρύθμιζε το ζήτημα των Ελλήνων ορθοδόξων της Κωνσταντινούπολης και των μουσουλμάνων της Θράκης, όπως και των «φυγάδων», και θα όριζε ότι οι ανταλλάξιμες μουσουλμανικές περιουσίες στην Ελλάδα και ελληνικές περιουσίες στην Τουρκία περιέρχονταν στην κυριότητα του Ελληνικού και του Τουρκικού Δημοσίου αντίστοιχα, ενώ θα προέβλεπε αμοιβαία απόσβεση των οικονομικών υποχρεώσεων μεταξύ των δύο χωρών.

Λίγους μήνες αργότερα και συγκεκριμένα στις 30 Οκτωβρίου ο Ελευθέριος Βενιζέλος και ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ υπέγραψαν σύμφωνο φιλίας και ουδετερότητας, με απώτερο σκοπό τον περιορισμό των ναυτικών εξοπλισμών και της σύμβασης εμπορίου, εγκατάστασης και ναυτιλίας. Μέσω της συγκεκριμένης συμφωνίας, οι υπήκοοι του καθενός από τα δύο κράτη είχαν τη δυνατότητα εγκατάστασης στις δύο χώρες.

Παρά τη διάθεση του Βενιζέλου να ρίξει τους τόνους με τη γειτονική χώρα, η υπογραφή της συμφωνίας δεν άργησε να προκαλέσει τις σκληρές αντιδράσεις και των δύο πλευρών. Η ανταλλαγή ελληνικών και μουσουλμανικών κρατών ξεσήκωσε θύελλα αντιδράσεων στους κόλπους των προσφύγων.

Συγκεκριμένα, υπήρξε έντονη δυσαρέσκεια για την κατά πολύ μεγαλύτερη περιουσία των Ελλήνων ορθοδόξων της Τουρκίας με εκείνη των μουσουλμάνων της Ελλάδας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να χάσει ο Βενιζέλος ένα μεγάλο τμήμα υποστήριξης από τον πληθυσμό των προσφύγων και παράλληλα να περιοριστεί η δύναμή του στις εκλογές του 1932 και του 1933 αντίστοιχα.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ…

1908: Εμφανίζονται στους δρόμους της Αθήνας τα πρώτα ηλεκτρικά τραμ, τα οποία αντικαθιστούν σταδιακά τα ιππήλατα. Τα επόμενα δύο χρόνια το δίκτυο του τραμ θα αποκτήσει 257 οχήματα -150 κινητήρια και 107 ρυμουλκούμενα- μαζί με τα παλιά, που επαναχρησιμοποιούνται ως ρυμουλκούμενα.

1918: Η Γερμανία καταθέτει τα όπλα και έτσι έρχεται το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

1938: Ο Όρσον Ουέλς σκορπά τον πανικό, μεταδίδοντας ραδιοφωνικά με μοναδικό ρεαλισμό την εισβολή εξωγήινων στον πλανήτη μας, πείθοντας τους Αμερικανούς ότι η Γη δέχεται επίθεση από Αρειανούς.

1940: Σκοτώνεται ο υποσμηναγός Ευάγγελος Γιάνναρης και γίνεται ο πρώτος Έλληνας πεσών αξιωματικός του Ελληνοϊταλικού Πολέμου.

1961: Στο πλαίσιο της αποσταλινοποίησης, το ταριχευμένο σώμα του Ιωσήφ Στάλιν απομακρύνεται από το Μαυσωλείο του Λένιν, σύμφωνα με απόφαση του συνεδρίου του ΚΚΣΕ.

1974: Διεξάγεται στην Κινσάσα του Ζαΐρ ένας από τους κορυφαίους αγώνες επαγγελματικής πυγμαχίας. Ο Μοχάμεντ Άλι νικά με νοκ άουτ τον Τζορτζ Φόρμαν και επανακτά τον παγκόσμιο τίτλο βαρέων βαρών.

1979: Σκοτώνεται σε τροχαίο έξω από το Βελιγράδι ο 37χρονος Παντελής Νικολαΐδης, βουλευτής Πειραιά και πρωταθλητής του επί κοντώ στηνδεκαετία του ‘60. Είχε πάρει μέρος στους Ολυμπιακούς Αγώνες στο Μεξικό, αλλά αποκλείστηκε στα προκριματικά με 4.80, επίδοση που είχε επίσης επιτύχει στη Θεσσαλονίκη, στις 18/8/1968, δύο μήνες δηλαδή πριν από τους αγώνες.

1983: Διεξάγονται οι πρώτες δημοκρατικές εκλογές μετά την πτώση της δικτατορίας στην Αργεντινή.

1995: Σε δημοψήφισμα στο Κεμπέκ, οι γαλλόφωνοι κάτοικοι της περιοχής τάσσονται κατά της απόσχισης της χώρας τους από τον Καναδά (50,6% υπέρ- 49,4% κατά).

1996: Η Φενέρμπαχτσε σταματάει το για 40 χρόνια αήττητο της Mάντσεστερ Γιουνάιτεντ στην έδρα της σε ευρωπαϊκές διοργανώσεις, όταν την κερδίζει 1-0 σε αγώνα του Τσάμπιονς Λιγκ.

2003: Για πρώτη φορά έπειτα από 60 χρόνια η Βουλή των Ελλήνων αποφασίζει άρση της ασυλίας μελών της. Πρόκειται για πέντε βουλευτές που κατηγορούνται για παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, για ψευδορκία και χειροδικία.

2013: Πεθαίνει ο Νίκος Φώσκολος. Υπήρξε σπουδαίος συγγραφέας και σκηνοθέτης.

2019: Πεθαίνει ο Γιάννης Σπανός, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες συνθέτες.