Η Ρώμη στις φλόγες

Η μεγάλη πυρκαγιά της Ρώμης θεωρείται ένα από τα πλέον σημαντικά γεγονότα του 1ου αιώνα, αποτελεί την πιο σημαντική και εκτεταμένη φωτιά που έχει ξεσπάσει στην «αιώνια πόλη» και συγκαταλέγεται από τους περισσότερους χριστιανούς στα γεγονότα-σταθμούς του ιστορικού των σποραδικών διωγμών της θρησκείας τους από το ρωμαϊκό κράτος.

Επίσης, αποτελεί ένα από τα κομβικά γεγονότα που συνέβησαν κατά τη βασιλεία του Νέρωνα. Ο ίδιος ο Νέρων έχει επικρατήσει να θεωρείται ο κύριος υπεύθυνος για τον εμπρησμό, όμως δεδομένων των σύγχρονων του Αυτοκράτορα πηγών, αλλά και των απόψεων μεταγενέστερων ιστορικών, δεν μπορεί να στραφεί η ενοχή με βεβαιότητα προς κάποια κατεύθυνση και οι περισσότερες γνώμες θεωρούνται απλώς εικασίες.

Τη νύχτα της 18ης Ιουλίου του έτους 64 μ.Χ., σε καταστήματα στην καρδιά της Ρώμης ξέσπασε πυρκαγιά. Η εστία ξεκίνησε στην πύλη Καπίνη προς το μέρος του μεγάλου Αμφιθεάτρου, που αποτελούσε συνέχεια με τον Παλατίνο λόφο και το Καίλιον. Η συνοικία αυτή είχε πολλά καταστήματα γεμάτα από εύφλεκτες ύλες, κάτι που σε συνδυασμό με τον δυνατό άνεμο είχαν ως αποτέλεσμα να μεταδοθεί η φωτιά με πολύ μεγάλη ταχύτητα. Οι φλόγες, αφού έκαναν το γύρο του Παλατίνου, κατέστρεψαν τον Ναό του Ηρακλή, την Αγορά, τις Καρίνες, ανέβηκαν στους λόφους και προκάλεσαν μεγάλες ζημιές στο Παλατίνο και σε έναν ναό του Δία. Παρότι σταμάτησε προσωρινά μπροστά σε έναν όγκο υψηλών οικιών, γρήγορα σημειώθηκε αναζωπύρωση και η καταστροφή συνεχίστηκε.

Ο απολογισμός της καταστροφής ήταν τραγικός: η «αιώνια πόλη» βρισκόταν στο έλεος της φωτιάς για έξι ημέρες. Από τα 14 μεγάλα διαμερίσματα της πόλης, τα τρία καταστράφηκαν ολοκληρωτικά, στα επτά έμειναν όρθια ελάχιστα σπίτια ως μισοκαμμένα ερείπια και μόλις τέσσερα παρέμειναν ανέπαφα. Ο αριθμός των νεκρών έμεινε ανεξακρίβωτα μεγάλος, ενώ 4.000 απλές κατοικίες και 132 αρχοντικά μέγαρα καταστράφηκαν ολοσχερώς.

Η γνώμη που έχει διαμορφωθεί σε όσους έχουν υπόψη τους τη μεγάλη φωτιά στη Ρώμη, συνδέεται αναπόσπαστα με την εικόνα του Νέρωνα. Ο Νέρων, που ήταν Αυτοκράτορας της Ρώμης κατά το διάστημα 54-68 μ.Χ., αναφέρεται από τους περισσότερους ιστορικούς ως ημιπαράφρων και πυρομανής.

Από διασταύρωση των πηγών, διαπιστώνει κανείς ότι όταν ξέσπασε η πυρκαγιά, ο Νέρων ήταν στο Άντιο και γύρισε στην πόλη μοναχά όταν η φωτιά έφθασε στην προσωρινή του κατοικία και στάθηκε αδύνατο να περισώσει οτιδήποτε από τις φλόγες. Φαίνεται ότι ο Νέρων δεν νοιαζόταν ιδιαίτερα να διασώσει την κατοικία του, γιατί τον είχε παρασύρει η φρίκη του θεάματος.

Ο ιστορικός Τάκιτος (55-120), ο οποίος θεωρείται ο σημαντικότερος ιστορικός των Ρωμαίων, αποτελεί τη μόνη σύγχρονη πηγή της καταστροφής. Στα κείμενά του υποστηρίζει ότι δεν είναι βέβαιο αν η πυρκαγιά ξέσπασε από ένα τυχαίο γεγονός ή αν ο Νέρων ήταν ο πραγματικός αυτουργός. Ο ίδιος ιστορικός, αντίθετα, περιγράφει με κάθε λεπτομέρεια τα μέτρα που έλαβε ο αυτοκράτορας για να ανακουφίσει τον πληθυσμό της Ρώμης από τα δεινά της μεγάλης αυτής καταστροφής.

Με μια ματιά…

588 π.Χ.: Ο βασιλιάς της Βαβυλώνας Ναβουχοδονόσορ, ύστερα από πολιορκία δύο ετών, καταλαμβάνει την Ιερουσαλήμ και την καταστρέφει.

1870: Η Α’ Βατικάνεια Σύνοδος υιοθετεί το δόγμα του Παπικού Αλάθητου.

1955: Το νεορεαλιστικό δράμα του Νίκου Κούνδουρου «Μαγική Πόλη» κάνει πρεμιέρα στους ελληνικούς κινηματογράφους. Πρωταγωνιστούν: Γιώργος Φούντας, Θανάσης Βέγγος, Μάνος Κατράκης, Μαργαρίτα Παπαγεωργίου, Μίμης Φωτόπουλος και Στέφανος Στρατηγός. Τη μουσική υπογράφει ο Μάνος Χατζιδάκις.

1991: Την Ελλάδα επισκέπτεται ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Μπους, ο πρεσβύτερος. Από το βήμα της Βουλής διακηρύσσει την πεποίθησή του ότι σύντομα το Κυπριακό θα οδηγηθεί σε αποδεκτή απ’ όλες τις πλευρές βιώσιμη λύση.

2002: Ο αρχηγός της ΕΛ.ΑΣ., Φώτης Νασιάκος, ανακοινώνει και επισήμως ότι οι Αρχές προχώρησαν ουσιαστικά στην εξάρθρωση του εκτελεστικού πυρήνα της τρομοκρατικής οργάνωσης «17 Νοέμβρη», ενώ αποδίδει στον Αλέξανδρο Γιωτόπουλο τον ρόλο του καθοδηγητή και συγγραφέα των προκηρύξεων.