Ο εμπρησμός του Κάμπελ στη Θεσσαλονίκη από την ΕΕΕ

Στις 29 Ιουνίου 1931 γράφτηκε στη Θεσσαλονίκη μία από τις μελανότερες σελίδες της Ιστορίας της, η οποία παραλείπεται από τα βιβλία της επίσημης Ελληνικής Ιστορίας. Η εθνικιστική οργάνωση ΕΕΕ (Εθνική Ένωσις Ελλάς), γνωστή και ως «Χαλυβδόκρανοι» ή «Τριεψιλίτες», εξαπέλυσε πογκρόμ στην εβραϊκή συνοικία του Κάμπελ στη Θεσσαλονίκη αφήνοντάς τη γεμάτη με στάχτες και πτώματα. Σύνθημά τους ήταν το «Ελλάς ξύπνα». Η συνοικία του Κάμπελ βρισκόταν στη σημερινή περιοχή του Βότση στην Καλαμαριά και ήταν μια φτωχογειτονιά, μια παραγκούπολη, όπου διέμεναν πάνω από 200 οικογένειες Εβραίων πυρόπληκτων που μετακινήθηκαν εκεί μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 1917. Η ρητορική μίσους εναντίον των Εβραίων μετουσιωνόταν και σε πράξεις όπως συνέβη το βράδυ της 25ης Ιουνίου, όταν μέλη της ΕΕΕ επιτέθηκαν στα γραφεία της αθλητικής εβραϊκής οργάνωσης Μακαμπή. Το γεγονός αυτό ήταν αρκετό για να θορυβήσει την πόλη και να σπείρει τον φόβο στους κατοίκους του Κάμπελ, πολλοί από τους οποίους εγκατέλειψαν άρον άρον τη συνοικία.

Στις 29 Ιουνίου ακολούθησε μια πιο οργανωμένη και σφοδρή επίθεση. Περισσότεροι από 2.000 οπλισμένοι φασίστες της ΕΕΕ μπήκαν στον συνοικισμό, πυρπόλησαν σπίτια, καταστήματα, το σχολείο, τη συναγωγή, ξυλοκόπησαν, βίασαν και σκότωσαν δεκάδες κατοίκους. Έστησαν, παράλληλα, οδοφράγματα για να εμποδίσουν πυροσβεστική και χωροφυλακή να επέμβουν στην καταστροφική μανία. Ανάμεσα στα θύματα ήταν και Έλληνες χριστιανοί, κάτοικοι της περιοχής, όπως ο αρτοποιός Λεωνίδας Παππάς, τον οποίο σκότωσαν οι «Τριεψιλίτες» επί τόπου, επειδή αρνήθηκε να τους βοηθήσει. Παρόμοια τύχη είχαν και όσοι φυγάδευσαν ή περιέθαλψαν Εβραίους. Ο εμπρησμός του Κάμπελ ήταν η αρχή του τέλους για την εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης, η οποία θα εξαφανιζόταν οριστικά μέσα στην Κατοχή, με τα περισσότερα μέλη της να μεταφέρονται με τρένα στα στρατόπεδα του θανάτου.

Συνελήφθησαν 25 μέλη της ΕΕΕ ως υπαίτιοι, ανάμεσά τους και ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας «Μακεδονία», Νικόλαος Φαρδής, που κατηγορήθηκε για την έξαψη των παθών με την αρθρογραφία του. Αθωώθηκαν από τα ελληνικά δικαστήρια όλοι, χάρη στη στήριξη της βενιζελικής παράταξης αλλά και του γενικού διοικητή Μακεδονίας, Στυλιανού Γονατά.

Λίγα χρόνια αργότερα, η ΕΕΕ θα επιχειρήσει να κάνει παρέλαση στην Αθήνα, στο πρότυπο της πορείας προς τη Ρώμη του Μουσολίνι, αλλά, παρά την εκ νέου υποστήριξη από βενιζελικούς, θα αποδοκιμαστούν έντονα από τους εργάτες της Αθήνας. Τελικά η «Εθνική Ένωσις Ελλάς» διαλύθηκε την εποχή της δικτατορίας του Μεταξά και επανασυστήθηκε το 1941, όταν η Θεσσαλονίκη βρέθηκε υπό ναζιστική κατοχή.

ME MIA MATIA...

1613: Καταστρέφεται από πυρκαγιά το Globe Theater στο Λονδίνο. Το είχε κατασκευάσει ο Ουίλιαμ Σαίξπηρ για να παίζονται τα έργα του.

1850: Το Οικουμενικό Πατριαρχείο αναγνωρίζει τελικά το αυτοκέφαλο της Εκκλησίας της Ελλάδος, που επιβλήθηκε από τη Βαυαροκρατία το 1833.

1951: Πεθαίνει ο Αιμίλιος Βεάκης σε ηλικία 66 ετών. Πρόκειται για τον -κατά πολλούς- κορυφαίο ηθοποιό που ανέδειξε το νεοελληνικό θέατρο.

1958: Η Βραζιλία κατακτά το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου, νικώντας στον τελικό της Στοκχόλμης τη Σουηδία με 5-2.

1982: Ο Ολυμπιακός κερδίζει 2-1 τον Παναθηναϊκό σε αγώνα μπαράζ στον Βόλο και κατακτά το τρίτο συνεχόμενο επαγγελματικό πρωτάθλημα.

1983: Επεισόδια και καταστροφές του ΟΑΚΑ στον τελικό του Κυπέλλου ΑΕΚ - ΠΑΟΚ (2-0). Ο γγΑ, Κίμων Κουλούρης, δηλώνει πως το ΟΑΚΑ δεν θα ξαναδοθεί για ποδοσφαιρικό αγώνα ελληνικών ομάδων.

1986: Η Αργεντινή κατακτά το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου του Μεξικού, νικώντας στον τελικό τη Δυτική Γερμανία με 3-2 στο στάδιο «Αζτέκα».

2002: Από έκρηξη που σημειώνεται στα εκδοτήρια της Hellas Flying Dolphins στον Πειραιά τραυματίζεται ο Σάββας Ξηρός, ο οποίος στη συνέχεια θα ομολογήσει τη συμμετοχή του στη «17 Νοέμβρη». Αρχή εξάρθρωσης της τρομοκρατικής οργάνωσης που δρούσε στην Ελλάδα επί 27 χρόνια.

2008: Η Ισπανία κερδίζει τη Γερμανία με 1-0 (33’ Φερνάντο Τόρες) στον τελικό της Βιέννης και κατακτά το Γιούρο που ολοκληρώνεται στα γήπεδα της Αυστρίας και της Ελβετίας.

2014: Ο Φάνης Γκέκας αστοχεί στην εκτέλεση του τέταρτου πέναλτι και η Εθνική χάνει 3-5 από την Κόστα Ρίκα και μαζί την ευκαιρία να βρεθεί στους «8» του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Βραζιλίας.

2022: Η Μαρία Πρεβολαράκη επικρατεί 3-1 της Τουρκάλας Γετζίλ Zεϊνέπ και κατακτά το χρυσό μετάλλιο στα 53 κ. της ελευθέρας πάλης στους Μεσογειακούς Αγώνες.

ΓΙΟΡΤΑΖΟΥΝ: Πέτρος, Παύλος.