Μπετόβεν - «Για την Ελίζ»

Η χειρόγραφη παρτιτούρα ήρθε στο φως 40 χρόνια μετά τον θάνατό του. Την ανακάλυψε σε μία ιδιωτική συλλογή, ανάμεσα σε άλλες πρόχειρες σημειώσεις, ο μουσικολόγος Λούντβιχ Νολ το 1867 και ανέλαβε να την καθαρογράψει.

Δυστυχώς σήμερα το πρωτότυπο δεν σώζεται, καθώς ο Νολ ισχυρίστηκε ότι το έχασε. Έτσι, η διάσημη εκδοχή του «Για την Ελίζ» που έχει καθιερωθεί παγκοσμίως είναι η αντιγραφή που έκανε ο νεαρός μουσικολόγος με όποιες ανακρίβειες και αλλαγές ενδέχεται να υπέστη κατά τη διαδικασία. Ανακρίβειες που κατά πάσα πιθανότητα δεν συνέβησαν σκόπιμα. Είναι γνωστό στους μελετητές ότι ο γραφικός χαρακτήρας του Μπετόβεν ήταν πολύ κακός. Μάλιστα, δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι ο μουσικός είχε κάποια μορφή δυσλεξίας.

Επομένως δεν θα ήταν απίθανο να θεωρήσει κανείς ότι ο Λούντβιχ Νολ διάβασε λάθος τον τίτλο που ο συνθέτης είχε γράψει αδέξια στο πάνω μέρος της σελίδας. Το «Bagatelle No. 25 σε Λα Μινόρε», όπως είναι η επίσημη ονομασία, ήταν ευδιάκριτο. Ωστόσο από κάτω έφερε έναν ασυνήθιστο υπότιτλο: «Για την Ελίζ», διάβασε ο Νολ. Ωστόσο, στη ζωή του Μπετόβεν δεν υπήρχε καμία Ελίζ.

Οι ειδικοί περί το έργο του Μπετόβεν, όσο και αν έχουν προσπαθήσει, δεν έχουν καταφέρει να μάθουν ποια ήταν η Ελίζ και έτσι πιστεύουν ότι ο μεγάλος Γερμανός μουσουργός έγραψε στα σαράντα του ένα έργο «Για την Τερέζα», προκειμένου να εντυπωσιάσει τη δεκαοκτάχρονη Τερέζα Μαλφάτι φον Ρόρενμπαχ τσου Ντέτσα, στην οποία είχε κάνει πρόταση γάμου και ο Νολ το διάβασε λάθος.

Το «Για την Ελίζ» έχουν ερμηνεύσει και ηχογραφήσει σπουδαίοι πιανίστες, όπως οι Βλαντμίρ Ασκενάζι, Μάρεϊ Περάχια, Μπάλας Σοκολάι, Ρόμπερτ Σίλβερμαν, Άλφρεντ Μπρέντελ και Βαν Κλάιμπερν.

Με μια ματιά...

1805: Διεξάγεται η μάχη της Ντέρνα, στη σημερινή Λιβύη, μεταξύ Αμερικανών πεζοναυτών υπό τον Γουίλιαμ Ίτον και πειρατών υπό τον Γιουσούφ Καραμανλή, που λυμαίνονται τις ακτές της Βόρειας Αφρικής. Είναι η πρώτη χερσαία επιχείρηση των ΗΠΑ σε ξένο έδαφος. Τους πεζοναύτες συνδράμουν 500 Έλληνες και Άραβες μισθοφόροι (Α’ Βερβερικός Πόλεμος).

1908: Τελετή έναρξης των τέταρτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στο Λονδίνο. Θα διαρκέσουν έξι μήνες έως τις 31 Οκτωβρίου και κατέχουν το ρεκόρ της μεγαλύτερης διάρκειας. Συμμετέχουν 1.999 αθλητές και 36 αθλήτριες.

1941: Τα ναζιστικά στρατεύματα καταλαμβάνουν την Αθήνα.

1952: Η Παγκύπρια Εθνοσυνέλευση στη Λευκωσία εγκρίνει ψήφισμα για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα.

1956: Ο ανίκητος παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών Ρόκι Μαρτσιάνο ανακοινώνει την αποχώρησή του από τα ρινγκ μετά από 49 αγώνες, 43 από τους οποίους κέρδισε με νοκ άουτ.

1981: Παρουσιάζεται το πρώτο ποντίκι υπολογιστή στο κέντρο ερευνών Xerox PARC.

1988: Δολοφονείται στην Αθήνα ο ηγέτης της μυστικής οργάνωσης ASALA, ο Αγκόπ Αγκοπιάν. Την ίδια μέρα πραγματοποιείται στην Αθήνα δολοφονική απόπειρα εναντίον του Ματ Σάμπρι, γραμματέα του κλιμακίου PLO Αθήνας.

1992: Σχηματίζεται η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας από την ένωση Σερβίας και Μαυροβουνίου.

1999: Διακόπτεται οριστικά λόγω πολέμου (ΝΑΤΟ - Σερβία) το πρωτάθλημα μπάσκετ της Γιουγκοσλαβίας μετά από απόφαση της ομοσπονδίας. Πρωταθλήτρια ανακηρύσσεται η καλύτερη ομάδα της κανονικής περιόδου, η Μπουντούτσνοστ.

2002: Η ΑΕΚ νικά 2-1 τον Ολυμπιακό και κατακτά το Κύπελλο Ελλάδας. Τα τέρματα των νικητών πέτυχαν οι Κωνσταντινίδης (52’) και Ίβιτς (83’), ενώ για τους «ερυθρόλευκους» σκόραρε στο 70’ ο Τζιοβάνι.

2004: Σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ του Νταβός που δίνονται στη δημοσιότητα, η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της ανταγωνιστικότητας ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και μεταξύ των τελευταίων σε σύγκριση με τις υπό ένταξη χώρες.