Η εφεύρεση του σπίρτου

Ο Άγγλος χημικός, ενώ ετοίμαζε ένα μείγμα φωτισμού, ένα ξυλαράκι που είχε βυθιστεί σε αυτό πήρε φωτιά από μια τυχαία τριβή. Ο Γουόκερ εκτίμησε αμέσως την πρακτική αξία της ανακάλυψής του και άρχισε να την εξελίσσει. Το πρώτο σπίρτο τριβής αποτελούταν από ξύλινο η χαρτονένιο κορμό και ήταν επικαλυμμένο με ένα μείγμα θειούχου αντιμονίου, χλωρικού άλατος ποτάσας και κόμμι. Και τα πρώτα σπίρτα, όπως τα γνωρίζουμε, βγαίνουν στην αγορά: κόστιζαν ένα σελίνι και σε κάθε κουτί υπήρχε ένα μικρό κομμάτι γυαλόχαρτο στο οποίο έπρεπε να τριφτεί το σπίρτο για να ανάψει. Αυτά τα πρώτα σπίρτα πούλησαν μόλις 250 κομμάτια.

Ο Τζον Γουόκερ ήταν ευκατάστατος και αρνήθηκε να κατοχυρώσει την εφεύρεσή του. Δεν κέρδισε ούτε φήμη ούτε χρήμα από τα σπίρτα του. Πέθανε το 1859 σε ηλικία 78 χρόνων, ξεχασμένος για την προσφορά του στην ανθρωπότητα… Τα εύσημα για την εφεύρεσή του αποδόθηκαν μετά τον θάνατό του, όπως συνήθως συμβαίνει... Είχαν προηγηθεί οι προσπάθειες του Ρόμπερτ Μπόιλ γύρω στα 1680 με φωσφόρο και θείο, οι οποίες όμως δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα. Τα πρώτα σπίρτα είχαν διάφορα προβλήματα: η φλόγα δεν ήταν σταθερή και η αρχική αντίδραση ήταν αρκετά βίαιη. Επιπλέον, η μυρωδιά που αναδυόταν από το σπίρτο ήταν δυσάρεστη. Παρά τα προβλήματα αυτά, τα νέα σπίρτα συνέβαλαν σημαντικά στην αύξηση του αριθμού καπνιστών.

Το 1831 ο Γάλλος Σαρλ Σοριά πρόσθεσε λευκό φωσφόρο για να αφαιρέσει τη μυρωδιά, αλλά έπρεπε να φυλάσσονται σε αεροστεγώς κλειστά κουτιά. Δυστυχώς όσοι ασχολήθηκαν με την κατασκευή τους επηρεάστηκαν από σοβαρές ασθένειες των οστών, ενώ σε κάθε πακέτο υπήρχε αρκετή ποσότητα λευκού φωσφόρου για να σκοτώσει έναν άνθρωπο. Όταν έγιναν γνωστοί οι κίνδυνοι των σπίρτων αυτών, έγινε μεγάλη εκστρατεία για την απαγόρευσή τους. Λέγεται ότι το πρώτο σύγχρονο σπίρτο κατασκευάστηκε το 1805 από τον K. Σανσέλ, βοηθό του καθηγητή Λ.Ζ. Τενάρ στο Παρίσι. Η κεφαλή του σπίρτου αποτελείτο από μείγμα από χλωριούχο κάλιο, θείο, ζάχαρη και ελαστικό. Άναβε με βύθιση της κεφαλής του σπίρτου σε μπουκάλι από αμίαντο που περιείχε θειικό οξύ. Αυτό το είδος σπίρτου είχε υψηλό κόστος κατασκευής και ήταν επικίνδυνο στη χρήση του. Έτσι, τα σπίρτα του Σανσέλ δεν έγιναν ποτέ δημοφιλή.

Το σπίρτο ασφαλείας, δηλαδή με τη μορφή που το γνωρίζουμε σήμερα, κατασκευάστηκε το 1844 από τον Σουηδό Γκούταβ Έρικ Πας και βελτιώθηκε μια δεκαετία αργότερα από τον Τζον Έντουαρντ Λούντστρομ. Τα σπίρτα ασφαλείας χαρακτηρίζονται επικίνδυνα αντικείμενα. Η μεταφορά τους σε αεροπλάνο δεν απαγορεύεται, ωστόσο είναι υποχρεωτική η δήλωσή τους ως επικίνδυνων αντικειμένων.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

1790: Στη ναυμαχία της Άνδρου ο Λάμπρος Κατσώνης χάνει πέντε πλοία.

1825: Ο Ιμπραήμ νικάει τους Έλληνες στο Κρεμμύδι Μεσσηνίας.

1896: Ο Λεωνίδας Πύργος ανακηρύσσεται ο πρώτος Έλληνας χρυσός ολυμπιονίκης στην Ιστορία των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στο ξίφος ασκήσεων διδασκάλων.

1929: Η Β’ Ιταλίας επικρατεί 4-1 της Ελλάδας σε φιλικό παιχνίδι που διεξάγεται στο γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Η ΕΠΟ το θεωρεί τον πρώτο επίσημο αγώνα της Εθνικής.

1939: Γεννιέται ο Φράνσις Φορντ Κόπολα, Αμερικανός σκηνοθέτης («Νονός», «Αποκάλυψη τώρα»).

1968: Σκοτώνεται ο Τζιμ Κλαρκ, ένας από τους μεγαλύτερους οδηγούς της Φόρμουλα 1, στο Γκραν Πρι της Γερμανίας, στη βρεγμένη πίστα του Χόκενχαϊμ, τρέχοντας με 150 μίλια την ώρα.

1992: Πεθαίνει ο Αντώνης Τρίτσης, δήμαρχος Αθηναίων και πρώην αθλητής στίβου του Παναθηναϊκού στο ύψος και στο δέκαθλο, από βαρύ αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο.

1999: Η ομάδα ποδοσφαίρου της ΑΕΚ δίνει φιλικό αγώνα με την Παρτιζάν στο Βελιγράδι, φορώντας φανέλες με ζωγραφισμένους στόχους, σε ένδειξη συμπαράστασης στον βομβαρδισμένο από το ΝΑΤΟ σερβικό λαό.

2001: Ο Ολυμπιακός κερδίζει τη Φερεντσβάρος (9-7) στη Βουδαπέστη και γίνεται η πρώτη ελληνική ομάδα υδατοσφαίρισης που προκρίνεται στο φάιναλ φορ του Τσάμπιονς Λιγκ.

2005: Πεθαίνει ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης, ένας σπουδαίος καλλιτέχνης που χάρισε στο ελληνικό τραγούδι μερικές από τις συγκλονιστικότερες στιγμές του.

2010: Η γυναικεία ομάδα υδατοσφαίρισης του Εθνικού κερδίζει το πρώτο της ευρωπαϊκό τρόπαιο, νικώντας δύο φορές τη Χάντι Μανσίσκ στους τελικούς του ΛΕΝ Τρόφι.

2017: Τρομοκρατική επίθεση στη Στοκχόλμη με φορτηγό να παρασέρνει πολίτες. Ο δράστης ήταν υποστηρικτής του Ισλαμικού Κράτους.

2020: Πεθαίνει σε ηλικία 71 ετών ο Σέρβος προπονητής Ράντομιρ Άντιτς, ο μοναδικός τεχνικός στην Ιστορία του ισπανικού ποδοσφαίρου που βρέθηκε στον πάγκο και των τριών μεγάλων, ήτοι Ατλέτικο Μαδρίτης, Ρεάλ Μαδρίτης και Μπαρτσελόνα.