O «πατέρας» της πυρηνικής φυσικής

Προερχόταν από φτωχή οικογένεια Άγγλων μεταναστών που είχε καταφύγει στη Νέα Ζηλανδία. Διακρίθηκε για τις σχολικές του επιδόσεις, κερδίζοντας μία υποτροφία χάρη στην οποία κατάφερε να σπουδάσει μαθηματικά και φυσική στο κολέγιο της Καντουαρίας. Το 1893 θα αποφοιτήσει και θα ασχοληθεί με τα πειραματικά αποτελέσματα των μελετών του στο εργαστήριο του πανεπιστημίου. Παράλληλα, θα συνεχίσει τις σπουδές του, αυτήν τη φορά στον τομέα της χημείας και της γεωλογίας.

Το 1895 κέρδισε νέα υποτροφία για μεταπτυχιακές σπουδές στο περίφημο εργαστήριο Κάβεντις του πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ. Έπειτα από εισήγηση του εκεί καθηγητή του, Τζόζεφ Τζον Τόμσον, θα προσληφθεί από το πανεπιστήμιο Μακ Γκιλ του Μόντρεαλ ως καθηγητής φυσικής. Το 1907 θα αναλάβει την έδρα φυσικής του πανεπιστημίου του Μάντσεστερ και μετά τη συνταξιοδότηση του Τόμσεν τη διεύθυνση του εργαστηρίου Κάβεντις.

Ο Ράδερφορντ υπήρξε ένας από τους κορυφαίους φυσικούς του προηγούμενου αιώνα, καταφέρνοντας να συνδυάσει τη θεωρητική σύλληψη με την πειραματική επαλήθευση. Κύριο πεδίο της μελέτης του αποτέλεσε το άτομο. Διέκρινε τους τρεις τύπους ακτινοβολίας (α', β', γ') και από κοινού με τον Φρέντερικ Σόντι διατύπωσαν θεωρητικά και απέδειξαν πειραματικά τη θεωρία της καθορισμένης πιθανότητας διάσπασης ενός ραδιενεργού ατόμου στη μονάδα του χρόνου.

Οι μελέτες και οι ανακαλύψεις του Ράδερφορντ σχετικά με το άτομο προσέφεραν τα μέγιστα στην ανάπτυξη της σύγχρονης ατομικής φυσικής. Πέρα από την άμεση, αξιοσημείωτη είναι και η έμμεση προσφορά του ως καθηγητή φυσικής, έχοντας υπό την εποπτεία του πλήθος φυσικών, οι οποίοι διέπρεψαν στον τομέα της φυσικής, όπως οι Νιλς Μπορ, Φρέντερικ Σόντι, Τζέιμς Τσάντγουικ, Τζον Ντάγκλας Κόκφορτ κ.ά.

Κατά τη διάρκεια της ζωής του ο Ράδερφορντ τιμήθηκε πολλάκις. Το 1908 του απενεμήθη το Νόμπελ Χημείας για τις έρευνές του επί της αποικοδόμησης των στοιχείων και της χημείας ραδιενεργών ουσιών. Το 1914 ανακηρύχθηκε σερ και το 1932 λόρδος. Τέλος, υπήρξε μέλος πολλών ακαδημιών και επιστημονικών εταιρειών.

Με μια ματιά…

1912: Αρχίζει η μάχη των Γιαννιτσών, μία από τις σημαντικότερες του Α’ Βαλκανικού Πολέμου. Η λαμπρή νίκη του ελληνικού στρατού κατά τη μάχη αυτή ανοίγει τον δρόμο προς τη Θεσσαλονίκη.

1924: 25 άνθρωποι σκοτώνονται και 18 τραυματίζονται στον κινηματογράφο «Πανόραμα» της Αθήνας (Γ’ Σεπτεμβρίου και Χαλκοκονδύλη), από τον πανικό που προκαλείται στην αίθουσα όταν ακούγεται η κραυγή «Φωτιά».

1943: Ο μεταπτυχιακός φοιτητής Άλμπερτ Σατζ ανακαλύπτει τη στρεπτομυκίνη, το πρώτο αντιβιοτικό φάρμακο για την καταπολέμηση της φυματίωσης.

1964: Το λαϊκό ορατόριο του Μίκη Θεοδωράκη «Άξιον Εστί», σε στίχους Οδυσσέα Ελύτη, κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο «Ρεξ» της Αθήνας.

1970: Καραντίνα επιβάλλεται στον Πειραιά προκειμένου να αποφευχθεί η είσοδος της επιδημίας χολέρας που πλήττει τη γειτονική Τουρκία με πάνω από 2.000 θύματα και 150 νεκρούς. Δύο μέρες αργότερα κλείνουν τα σύνορα με την Τουρκία και επιβάλλεται γενικός αντιχολερικός εμβολιασμός στον Έβρο και στα νησιά.

1980: Η Ελλάδα επιστρέφει στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, από το οποίο αποχώρησε το 1974, μετά την εισβολή του «Αττίλα» στην Κύπρο.

1995: Ύστερα από καταγγελίες της ΕΣΗΕΑ, ανατίθεται προκαταρκτική εξέταση στον αντεισαγγελέα Πρωτοδικών Γεώργιο Γεράκη για συσσωρευμένα χρέη πολλών δισεκατομμυρίων δραχμών που οφείλουν οι ιδιοκτήτες των ΜΜΕ, λόγω μη καταβολής του αγγελιόσημου στα ασφαλιστικά ταμεία των δημοσιογράφων ΤΣΠΕΑΘ και ΕΔΟΕΑΠ.

2019: Ο Ολυμπιακός επικρατεί 2-1 του ΟΦΗ στο «Γ. Καραϊσκάκης» χάρη σε δύο τέρματα του Χιλάλ Σουντανί.