Γεννήθηκε ο Νίκος Καζαντζάκης

Μυθιστοριογράφος, ποιητής, θεατρικός συγγραφέας, δημοσιογράφος, φιλόσοφος και πολιτικός. Ένα από τα μεγάλα κεφάλαια της νεοελληνικής λογοτεχνίας, με τεράστιο σε όγκο αλλά και σε εύρος έργο. Κέρδισε παγκόσμια φήμη μεταθανάτια από τη μεταφορά στη μεγάλη οθόνη τού μυθιστορήματός του «Ο βίος και η πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά» από τον Μιχάλη Κακογιάννη το 1964.

Ο Νίκος Καζαντζάκης είναι ο πιο μεταφρασμένος σύγχρονος Έλληνας συγγραφέας. Ο πατέρας του, Μιχάλης, ήταν έμπορος γεωργικών προϊόντων και καταγόταν από τους Βαρβάρους, όπου σήμερα βρίσκεται το Μουσείο Καζαντζάκη. Αφού ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές στη γενέτειρά του και τη Νάξο, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα το 1902 για να σπουδάσει νομικά. Το 1906 εμφανίστηκε για πρώτη φορά στα ελληνικά γράμματα με το δοκίμιο «H αρρώστια του αιώνος» και το πρώτο του μυθιστόρημα, «Όφις και Kρίνο». Το 1907 ξεκίνησε μεταπτυχιακές σπουδές στα νομικά, στο Παρίσι. Παράλληλα, παρακολούθησε τις διαλέξεις του υπαρξιστή φιλόσοφου Ανρί Μπερξόν και μελέτησε το έργο του Νίτσε. Και οι δύο αυτοί φιλόσοφοι άσκησαν τεράστια επίδραση πάνω του.

Από τα νεανικά του χρόνια ο νους του Καζαντζάκη είναι ανήσυχος, η ψυχή του βασανίζεται από αγωνίες και από προβλήματα θεμελιακά, μια αγωνία μεταφυσική και υπαρξιακή, όπως τονίζουν οι μελετητές του έργου του. Ανησυχίες θρησκευτικές τυραννούν τον άπιστο αυτό νιτσεϊστή. Ιδιαίτερα η μορφή του Χριστού -«αυτή η ένωση, η τόσο μυστηριώδης και τόσο πραγματική του ανθρώπου και του Θεού», όπως γράφει σ' ένα γράμμα του- τον παρακολουθεί σαν έμμονη ιδέα από τα νεανικά του χρόνια ως το τέλος της ζωής του.

Το 1946 η Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών πρότεινε τον Kαζαντζάκη μαζί με τον Σικελιανό για το Βραβείο Nόμπελ. Η υποψηφιότητά του, όμως, πολεμήθηκε από συντηρητικούς και αντιδραστικούς πολιτικούς και καλλιτεχνικούς κύκλους. Τον επόμενο χρόνο διορίστηκε στην UNESCO, αναλαμβάνοντας ως αποστολή την προώθηση μεταφράσεων κλασικών λογοτεχνικών έργων, με απώτερο στόχο τη γεφύρωση των διαφορετικών πολιτισμών. Ο «Τελευταίος Πειρασμός» συμπεριλήφθηκε στον Κατάλογο των Απαγορευμένων Βιβλίων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, το καταργηθέν πλέον Index Librorum Prohibitorum.

Ο Καζαντζάκης απέστειλε τότε τηλεγράφημα στην Επιτροπή του Index, με τη φράση του χριστιανού απολογητού Τερτυλλιανού «Ad tuum, Domine, tribunal apello», δηλαδή «στο Δικαστήριό σου, Κύριε, κάνω έφεση». Στις αρχές του 1954 δημοσιεύτηκε στη Γαλλία το μυθιστόρημά του «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά», που ανακηρύχθηκε το καλύτερο ξένο βιβλίο εκείνης της χρονιάς. Έπειτα από ένα ταξίδι στην Κίνα, προσκεκλημένος της κινεζικής κυβέρνησης, επέστρεψε με κλονισμένη την υγεία του και νοσηλεύτηκε στην Κοπεγχάγη και το Φράιμπουργκ.

Πέθανε στις 26 Οκτωβρίου του 1957 σε ηλικία 74 ετών. Η σορός του μεταφέρθηκε στην Αθήνα, αλλά η εκκλησία της Ελλάδας αρνήθηκε να την εκθέσει σε προσκύνημα. Η σορός του μεταφέρθηκε και εκτέθηκε στον μητροπολιτικό ναό του Ηρακλείου, χωρίς εκκλησιαστική τελετή. Οι συμπατριώτες του τον τίμησαν ιδιαιτέρως και τον έθαψαν σ' ένα προμαχώνα των βενετσιάνικων τειχών του Ηρακλείου. Στον τάφο του χαράχθηκε η επιγραφή: «Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβούμαι τίποτα. Είμαι ελεύθερος».

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

1564: Πέθανε ο Μαρτίνος Λούθηρος, Γερμανός θεολόγος, που με τις 95 θέσεις του χώρισε την Ευρώπη σε καθολικούς και διαμαρτυρόμενους.

1564: Πέθανε ο σπουδαίος Ιταλός ζωγράφος Μιχαήλ Άγγελος.

1828: Ο Ανδρέας Μιαούλης, κατ’ εντολή του Ιωάννη Καποδίστρια, εκκαθαρίζει τις Σποράδες νήσους απ’ τους πειρατές.

1896: Γεννήθηκε ο Δημήτρης Μητρόπουλος, Έλληνας αρχιμουσικός και συνθέτης.

1909: Γεννήθηκε η Διδώ Σωτηρίου, Ελληνίδα συγγραφέας (Ματωμένα Χώματα)

1929: Ανακοινώνεται στο Χόλιγουντ η θέσπιση των κινηματογραφικών βραβείων Όσκαρ, που θα απονεμηθούν στις 16 Μαΐου.

1952: Η Ελληνική Βουλή επικυρώνει τη συμφωνία ένταξης της χώρας μας στο ΝΑΤΟ, με μόνες αρνητικές ψήφους τις οκτώ της ΕΔΑ και τη μία του Μιχάλη Κύρκου.

1957: Συνέρχεται στη Ρουμανία η 7η Πλατιά Ολομέλεια της ΚΕ και της ΚΕΕ του ΚΚΕ (18 - 24 Φεβρουαρίου 1957), κατά την οποία καθαιρείται ο Νίκος Ζαχαριάδης από μέλος της ΚΕ, ενώ διαγράφεται και από μέλος του ΚΚΕ. Από τη διαδικασία βγαίνει ενισχυμένος ο Κώστας Κολιγιάννης.

2004: Πέθανε η Δέσπω Διαμαντίδου, Ελληνίδα ηθοποιός.

2015: Ο Προκόπης Παυλόπουλος εκλέγεται Πρόεδρος της Δημοκρατίας με 233 ψήφους, έναντι 30 του συνταγματολόγου Νίκου Αλιβιζάτου. 32 βουλευτές ψήφισαν «παρών» και 5 απουσίαζαν.

2016: Ο δημοφιλής τραγουδοποιός Παντελής Παντελίδης χάνει τη ζωή του σε τροχαίο δυστύχημα στη λεωφόρο Βουλιαγμένης στην Αθήνα.