«Το βλέμμα του Οδυσσέα»

Σαν σήμερα, στις 10 Σεπτεμβρίου του 1995, προβάλλεται στους ελληνικούς κινηματογράφους η ταινία του Θόδωρου Αγγελόπουλου «Το βλέμμα του Οδυσσέα», το οποίο κέρδισε το δεύτερο βραβείο της κριτικής επιτροπής του Φεστιβάλ των Καννών.

«Το βλέμμα του Οδυσσέα»

Στην τελετή απονομής των βραβείων συνέβη ένα απροσδόκητο και αναπάντεχο γεγονός, το οποίο συζητήθηκε μετά τη λήξη της απονομής. Μετά την ανακοίνωση της επιτροπής ότι η ταινία κέρδισε το μεγάλο βραβείο, δηλαδή τη δεύτερη θέση, ο σκηνοθέτης της, Θόδωρος Αγγελόπουλος, εμφανίστηκε φανερά ενοχλημένος από αυτήν την εξέλιξη, καθώς πίστευε ότι στην ταινία άξιζε το ανώτατο βραβείο. Όταν λοιπόν ανέβηκε στη σκηνή για να παραλάβει το βραβείο, είπε «αν αυτό έχετε να μου δώσετε, τότε δεν έχω να πω τίποτα», αφήνοντας άφωνο και αμήχανο τον παρουσιαστή.

Η πλοκή του έργου, κατά τη διάρκεια του οποίου ο ηθοποιός Τζιάν Μαρία Βολοντέ πέθανε (στη Φλώρινα) και αντικαταστάθηκε από τον Έρλαντ Γιόσεφσον, είναι η εξής.

Ένας Έλληνας σκηνοθέτης γυρίζει από την εξορία και αρχίζει ένα ταξίδι στα Βαλκάνια, αναζητώντας τρεις χαμένες μπομπίνες φιλμ των αδελφών Μανάκη, των πρωτοπόρων κινηματογραφιστών που έφεραν τον κινηματογράφο στα Βαλκάνια στις αρχές του 20ού αιώνα. Η αναζήτηση των φιλμ μεταφορικά απεικονίζει την αναζήτηση μιας κοινής ιστορίας των βαλκανικών χωρών. Στον δρόμο της αναζήτησης ο σκηνοθέτης περνάει από τη Φλώρινα, την αγαπημένη πόλη του Αγγελόπουλου, όπου πραγματοποιούνται διαδηλώσεις και αντιδιαδηλώσεις με αίτια την προβολή μιας ταινίας του.
Μετά τη Φλώρινα ο σκηνοθέτης μπαίνει σε ένα ταξί για να πάει στα Βαλκάνια σε αναζήτηση των ανέκδοτων έργων των αδελφών Μανάκη. Όταν το χιόνι αρχίζει να πέφτει βαρύ, ο ταξιτζής σταματάει και λέει: «Ξέρεις κάτι; Η Ελλάδα πεθαίνει. Πεθαίνουμε σαν λαός. Κάναμε τον κύκλο μας, δεν ξέρω πόσες χιλιάδες χρόνια, ανάμεσα σε σπασμένες πέτρες και αγάλματα. Και πεθαίνουμε.... Αλλά αν είναι να πεθάνει η Ελλάδα, να πεθάνει γρήγορα. Γιατί η αγωνία κρατάει πολύ και κάνει πολύ θόρυβο...».

Η διαδρομή του πρωταγωνιστή είναι μεγάλη. Από την Αλβανία στα Σκόπια, μετά στη Φιλιππούπολη, μετά στο Βουκουρέστι και στο Βελιγράδι, για να καταλήξει στο Σαράγεβο. Στη διαδρομή αυτή έχουμε κάποιες μνημειώδεις σεκάνς, με εκείνη του αγάλματος του Λένιν επάνω στη φορτηγίδα να είναι επικυρίαρχη. Οι τρεις μπομπίνες είναι τελικά στο Σαράγεβο, στα χέρια του επιμελητή της ταινιοθήκης, που είχε προσπαθήσει αρκετές φορές να τις εμφανίσει, είχε κάνει πρόοδο, αλλά δεν είχε ολοκληρώσει την εμφάνιση.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

1919: Υπογράφεται η Συνθήκη του Αγίου Γερμανού μεταξύ των νικητών του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου και της νεοσύστατης Δημοκρατίας της Αυστρίας, που βάζει τέλος στην Αυτοκρατορία της Αυστροουγγαρίας. Με τη συνθήκη αναγνωρίζεται η ανεξαρτησία της Ουγγαρίας, της Πολωνίας, της Τσεχοσλοβακίας και του Κράτους των Σλοβένων, Κροατών και Σέρβων.
1946: Δολοφονείται από άγνωστο σε δρόμο της Βουδαπέστης ο Όλιβερ Χάλασι, αρχηγός της ομάδας πόλο των Μαγυάρων που κέρδισε το χρυσό από τη Γερμανία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936.
1960: Στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1960 στη Ρώμη ο Αμπέμπε Μπικίλα γίνεται ο πρώτος υποσαχάριος Αφρικανός που κερδίζει χρυσό μετάλλιο, τερματίζοντας πρώτος στον Μαραθώνιο τρέχοντας ξυπόλυτος.
1972: Ο Πέτρος Γαλακτόπουλος κερδίζει το αργυρό μετάλλιο στα 74 κιλά της ελληνορωμαϊκής πάλης στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου.
1991: Οι Nirvana κυκλοφορούν τη μεγάλη επιτυχία τους «Smells like teen spirit».
1999: Ο 66χρονος πυγμάχος «Μπιγκ Κατ» Ουίλιαμς υποκύπτει στα τραύματά του στο νοσοκομείο Μπεν Τάουμπ ύστερα από χτύπημα που δέχτηκε από αυτοκίνητο.
2000: Ο 30χρονος πυροσβέστης Πάολο Γκιζλιμπέρτι τραυματίζεται θανάσιμα στο κεφάλι από χτύπημα τροχού κατά τη διάρκεια πολλαπλής σύγκρουσης στον πρώτο γύρο του γκραν πρι της Φόρμουλα 1 στη Μόντσα.
2003: Άγνωστος καταφέρει πολλαπλά τραύματα με μαχαίρι στην υπουργό Εξωτερικών της Σουηδίας Άννα Λιντ, την ώρα που εκείνη ψωνίζει σε πολυκατάστημα της Στοκχόλμης. Θα υποκύψει στα τραύματά της την επόμενη μέρα.
2011: Η ταινία «Άλπεις» του Γιώργου Λάνθιμου βραβεύεται στο 68ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας με το πρώτο βραβείο σεναρίου. Ανάμεσα στους πρωταγωνιστές του έργου είναι και ο Τζώνυ Βεκρής, πρώην πρόεδρος του Παναθηναϊκού και διακεκριμένος νομικός.