Πριν από 80 χρόνια η «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα»

Μπαρμπαρόσα (Κοκκινογένης στα ιταλικά) ήταν το προσωνύμιο του αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Φρειδερίκου Α', ο οποίος ηγήθηκε των Σταυροφόρων τον 12ο αιώνα.

Η «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα» ξεκίνησε σαν σήμερα πριν από 80 χρόνια, στις 22 Ιουνίου του 1941, και διήρκεσε έως τις 7 Ιανουαρίου 1942, όταν τα γερμανικά στρατεύματα εγκλωβίστηκαν από τον ρωσικό χειμώνα. Ήταν πρελούδιο των πολεμικών επιχειρήσεων στο Ανατολικό Μέτωπο.

Οι ναζί θεωρούσαν τους Σλάβους κατώτερη φυλή, που άξιζε να είναι υποτελής στους Αρίους, ενώ επιζητούσαν τον ζωτικό χώρο που εξασφάλιζε η αχανής χώρα με το πλούσιο υπέδαφος. Ο Χίτλερ και οι επιτελείς του πίστευαν ότι θα κάνουν περίπατο στη Ρωσία και μέχρι την έλευση του χειμώνα θα επιτύγχαναν την κατάληψη της Μόσχας και την πτώση του μισητού κομμουνιστικού καθεστώτος. Ο Φύρερ κινητοποίησε μια πολεμική μηχανή που όμοιά της δεν είχε δει ο κόσμος μέχρι τότε: 3.700.000 στρατιώτες, 2.600 τανκς, 7.000 πυροβόλα και 2.700 αεροπλάνα. Ο Στάλιν, παρά τις εισηγήσεις των επιτελών του, πίστευε μέχρι το τέλος ότι οι Γερμανοί δεν θα επιτεθούν.
Η επίθεση της Βέρμαχτ εκδηλώθηκε με τρεις στρατιές στις 3:15 το πρωί της 22ας Ιουνίου 1941, με τη δικαιολογία ότι ο Κόκκινος Στρατός ετοιμαζόταν να επιτεθεί στη Γερμανία. Το πλάτος του μετώπου ανερχόταν σε 2.900 χιλιόμετρα. Η γερμανική εισβολή αιφνιδίασε απόλυτα τη σοβιετική ηγεσία. Ο Κόκκινος Στρατός στα αρχικά στάδια της επίθεσης αποδείχθηκε εύκολη λεία για τους εμπειροπόλεμους άνδρες της Βέρμαχτ, παρότι αντιπαρέταξε περίπου 2.900.000 άνδρες, 12.000 τανκς και 8.000 αεροπλάνα. Υπήρχε πρόβλημα ηγεσίας, καθώς πολλοί ανώτατοι αξιωματικοί είχαν πέσει θύματα των σταλινικών εκκαθαρίσεων τη δεκαετία του '30 και το υλικό ήταν εν πολλοίς απαρχαιωμένο.

Η τελική επίθεση προς τη Μόσχα υπό την κωδική ονομασία «Τυφών» ξεκίνησε αρκετά καθυστερημένα, στις 2 Οκτωβρίου 1941, με τον ρωσικό χειμώνα να κάνει δειλά την εμφάνισή του και να προκαλεί εκνευρισμό στους Γερμανούς στρατηγούς. Για την υπεράσπιση της πρωτεύουσας ο Στάλιν διέθεσε 800.000 άνδρες, χωρισμένους σε 83 μεραρχίες. Στις 13 Οκτωβρίου οι Γερμανοί έφτασαν 120 χιλιόμετρα έξω από τη Μόσχα, αλλά η προέλασή τους γινόταν πλέον σε ρυθμούς χελώνας και δεν ξεπερνούσε τα τρία χιλιόμετρα την ημέρα. Στις 12 Δεκεμβρίου η εμπροσθοφυλακή του γερμανικού στρατού έφτασε στα περίχωρα της Μόσχας, αντικρίζοντας το οχυρό του Κρεμλίνου.

Οι καιρικές συνθήκες διαρκώς χειροτέρευαν. Βασικός σύμμαχος των αμυνομένων ήταν πλέον ο ρωσικός χειμώνας. Οι γερμανικές δυνάμεις υπέστησαν τεράστιες απώλειες, καθώς δεν ήταν προετοιμασμένες για χειμερινό πόλεμο. Μέσα σε τρεις εβδομάδες 155.000 άνδρες τέθηκαν εκτός μάχης, οι περισσότεροι από κρυοπαγήματα. Στις 6 Δεκεμβρίου 1941 ο Σοβιετικός στρατηγός Γκιόρκι Ζούκοφ, που υπερασπιζόταν τη Μόσχα, πέρασε στην αντεπίθεση και απώθησε τους Γερμανούς μακριά από τη σοβιετική πρωτεύουσα κατά τη διάρκεια του Ιανουαρίου του 1942.

Η «Επιχείρηση Μπαρμπαρόσα» στοίχισε στους Γερμανούς 174.000 νεκρούς, 36.000 αγνοούμενους και 604.000 τραυματίες, ενώ ανυπολόγιστος είναι ο αριθμός των Σοβιετικών που έπεσαν στο πεδίο της μάχης. Η κατάληψη της Μόσχας και η πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, που ήταν οι στρατηγικοί στόχοι του Χίτλερ, δεν επιτεύχθηκαν. Οι Γερμανοί, όμως, εξακολούθησαν να κατέχουν μεγάλο μέρος της σοβιετικής επικράτειας. Οι στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Ανατολικό Μέτωπο διήρκεσαν έως τον Απρίλιο του 1945, όταν και ο Κόκκινος Στρατός υπό τον Ζούκοφ εισήλθε στο Βερολίνο.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

168 π.Χ.: Διεξάγεται η Μάχη της Πύδνας, που θέτει τέλος στον Γ’ Μακεδονικό Πόλεμο. Οι Ρωμαίοι, με αρχηγό τον Λούκιο Αιμίλιο Παύλο, νικούν και συλλαμβάνουν αιχμάλωτο τον βασιλιά της Μακεδονίας Περσέα. Έτσι, ανοίγει ο δρόμος για την κατάκτηση της Ελλάδας από τους Ρωμαίους.

1662: Εμφανίζεται για πρώτη φορά ο όρος «προπαγάνδα» στην εγκύκλιο του Πάπα Γρηγορίου ΙΕ’ για τη διάδοση της πίστεως (De Propagande Fide). Έκτοτε ο όρος καθιερώθηκε να συμβολίζει την τέχνη της διάδοσης των ιδεών.

1984: Ο Βασίλης Χατζηπαναγής αγωνίζεται με τη Μικτή Κόσμου εναντίον της Nιου Γιορκ Κόσμος στη Νέα Υόρκη. Συμπαίκτες του οι Μπεκενμπάουερ, Κέμπες, Κίγκαν κ.ά.

1986: Ο Ντιέγκο Μαραντόνα σκοράρει με «το χέρι του Θεού» στον αγώνα μεταξύ της Αργεντινής και της Αγγλίας για τα προημιτελικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου ποδοσφαίρου. Λίγα λεπτά αργότερα πέτυχε και το «γκολ του αιώνα», στο τελικό 2-1.

1996: Πνίγεται στα 31 του χρόνια ο διεθνής πολίστας Νώντας Σαμαρτζίδης κάνοντας ελεύθερη κατάδυση στην Παλαιά Επίδαυρο.

2011: Δέκα άτομα συλλαμβάνονται από την αστυνομία με την κατηγορία της συμμετοχής σε παράνομο στοίχημα και άλλες αξιόποινες πράξεις. Ανάμεσα τους και ο Αχιλλέας Μπέος, πρόεδρος του Ολυμπιακού Βόλου, που θα κριθεί προφυλακιστέος, ενώ θα ακολουθήσουν ποινικές διώξεις για άλλα 83 άτομα, ενώ Ολυμπιακός Βόλου και Καβάλα τιμωρούνται με υποβιβασμό στη Δ’ Εθνική.

2020: Η Σέρβα πρωταθλήτρια Ευρώπης στα 10 μ. αεροβόλου γυναικών, Μπομπάνα Βελίτσκοβιτς, η μεγάλη αντίπαλος της Άννας Κορακάκη, πεθαίνει κατά τη διάρκεια της γέννας σε ηλικία μόλις 31 ετών.