Κωστής Παλαμάς: Μία είδηση ακατανόητη, μία είδηση ασύλληπτη

Σαν σήμερα το 1943 πεθαίνει σε ηλικία 84 ετών ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς.

Ήταν βαριά άρρωστος στο σπίτι του, στην οδό Περιάνδρου 3 στην Πλάκα, ενώ λίγες ημέρες νωρίτερα, στις 9 Φεβρουαρίου 1943, είχε φύγει από τη ζωή η γυναίκα του, Μαρία.

Το νέο του θανάτου του επιφανέστερου ποιητή της γενιάς του 1880 κυκλοφόρησε με αστραπιαία ταχύτητα στην κατοχική Αθήνα. «Χτες βράδυ μία είδηση ακατανόητη μας ήρθε. Μία είδηση ασύλληπτη. Ο Γέρο-Παλαμάς πέθανε. Είχαμε ξεχάσει πως ήταν θνητός» γράφει στο προσωπικό της ημερολόγιο η Ιωάννα Τσάτσου.

Η κηδεία του την επομένη στο Α’ Νεκροταφείο Αθηνών εξελίχθηκε σε αντικατοχικό συλλαλητήριο. «Σε αυτό το φέρετρο ακουμπάει η Ελλάδα», είπε εύστοχα ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός (1884-1951), δίνοντας το πνεύμα ομόθυμης παρουσίας του λαού στην κηδεία. Και «με μια φωνή όσο ποτέ δυνατή» απήγγειλε το ποίημα «Παλαμάς», που είχε γράψει τα χαράματα της 28ης Φεβρουαρίου προς τιμήν του μεγάλου ποιητή.

Όταν τελείωσε η νεκρώσιμη ακολουθία, ο Σπύρος Μελάς, ο Σικελιανός και νέα παιδιά σήκωσαν το φέρετρο και κατευθύνθηκαν προς τον χώρο της ταφής. Την ώρα που εναπόθεταν το φέρετρο μέσα στη γη, πλησίασε ο αντιπρόσωπος του κατακτητή για να καταθέσει στεφάνι. Τότε ο λογοτέχνης Γιώργος Κατσίμπαλης άρχισε να τραγουδά τον εθνικό ύμνο: «Σε γνωρίζω από την κόψη...». Ακολούθησε το συγκεντρωμένο πλήθος, «πρώτα δειλά -περιγράφει ο Κωνσταντίνος Τσάτσος-, ύστερα η φωνή κατάκτησε όλο τον κόσμο, μυριόστομη. Ήταν η στιγμή η πιο συγκινητική. Ο κόσμος τραγουδούσε με πάθος. Κάποιος φώναξε “ζήτω η ελευθερία του πνεύματος”. Αλλά ο κόσμος ήθελε ελευθερία σκέτη και φώναζε “ζήτω η ελευθερία”!».

Ποιητής, δοκιμιογράφος, κριτικός λογοτεχνίας, διηγηματογράφος και θεατρικός συγγραφέας, από τις σπουδαιότερες πνευματικές φυσιογνωμίες του νέου Ελληνισμού. Αποτέλεσε κεντρική μορφή της λογοτεχνικής «Γενιάς του 1880» και της αποκαλούμενης «Νέας Αθηναϊκής Σχολής», η οποία συσπείρωνε νέους ποιητές που αντιδρούσαν στις υπερβολές του αθηναϊκού ρομαντισμού και ενδιαφέρονταν για την καθιέρωση της δημοτικής στον ποιητικό λόγο.

Εκτός από ποίηση, ο Παλαμάς έγραψε ένα θεατρικό έργο, την «Τρισεύγενη» (1903), αλλά και τον ολυμπιακό ύμνο, που μελοποίησε ο Κερκυραίος μουσουργός Σπυρίδων Σαμάρας.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

1861: Με αίμα βάφονται στη Βαρσοβία της Πολωνίας διαδηλώσεις υπέρ της ανεξαρτησίας της χώρας από τη Ρωσία. Ο ρωσικός στρατός ανοίγει πυρ εναντίον των συγκεντρωμένων και σκοτώνει πέντε διαδηλωτές.

1900: Δεκαοκτώ νεαροί ιδρύουν στο εστιατόριο «Γκιζέλα» του Μονάχου την ποδοσφαιρική ομάδα Μπάγερν.

1933: Εμπρησμός στο Ράιχσταγκ. Η φωτιά στη γερμανική Βουλή αποδίδεται στους κομμουνιστές και ο Αδόλφος Χίτλερ βρίσκει την ευκαιρία να κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης και να αναστείλει τα πολιτικά δικαιώματα.

1953: Αρχίζουν στο Λονδίνο, με τη συμμετοχή και της Ελλάδας, οι συζητήσεις για τη διαγραφή του γερμανικού χρέους. Η σχετική συμφωνία θα υπογραφεί στις 8 Αυγούστου.

1959: Θεμελιώνεται στην Αθήνα από τον πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή το ξενοδοχείο «Χίλτον».

1966: Από το τριώροφο κτίριο της Γεωγραφικής Υπηρεσίας Στρατού στο Πεδίον του Άρεως εκπέμπει για πρώτη φορά η Τηλεόραση Ενόπλων Δυνάμεων (ΤΕΔ), μετέπειτα ΥΕΝΕΔ, με ένα πρόγραμμα που ξεκινά στις 19.00 και τελειώνει στις 21.10.

2009: Πεθαίνει σε ηλικία 84 ετών ο επίτιμος πρόεδρος της ΕΟΠΕ, Μιχάλης Μαστρανδρέας.

2010: Καταστρεπτικός σεισμός μεγέθους 8,8 Ρίχτερ στη νότια Χιλή, με επίκεντρο την Κονσεπσιόν. Δημιουργείται γιγάντιο τσουνάμι.

2013: Ο Βασίλης Παπαγεωργόπουλος, o Έλληνας πολιτικός που είχε διατελέσει βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία, υφυπουργός Αθλητισμού στην κυβέρνηση Μητσοτάκη και δήμαρχος Θεσσαλονίκης, καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη για υπεξαίρεση 17,9 εκατομμυρίων ευρώ από τον δήμο Θεσσαλονίκης. Ήταν αθλητής του στίβου, που αναδείχθηκε αρκετές φορές πρωταθλητής Ελλάδας και Βαλκανιονίκης στα 100 μέτρα, ενώ κατέκτησε τρία ευρωπαϊκά μετάλλια.