Πάμπλο Καζάλς - ο τσελίστας που τα έβαλε με τον Φράνκο και έπαιξε για τον Κένεντι

Το βιολοντσέλο θα μπορούσε να είναι και επινόηση ενός μουσικού από την Καταλωνία που φέρει το όνομα Πάμπλο Καζάλς (Πάου Καζάλς ι Ντεφιλό το κανονικό όνομα). Ο Καζάλς γεννήθηκε το 1876 στην πόλη Ελ Βεντρέλ. Κάνοντας από μικρός σπουδές στο τσέλο, στο πιάνο και στη σύνθεση έγινε διάσημος ήδη από τις αρχές του 20ου αιώνα.

Δεξιοτέχνης με μια δακτυλοθεσία σχεδόν επαναστατική και ένα απαράμιλλο χειρισμό του δοξαριού εκτέλεσε μοναδικά συνθέσεις για τσέλο, διατηρώντας την πλούσια ερμηνευτική διάθεση του ρομαντισμού. Καθαρές νότες, παθιασμένες και αιχμηρές έκαναν το παίξιμό του να ξεχωρίζει.

Το περίφημο τρίο με τον Αλφρέντ Κορτό και τον Ζακ Τιμπό, η συνεισφορά του στην ίδρυση της Ecole Normale de la Musique στο Παρίσι και η ίδρυση και διεύθυνση της ορχήστρας Πάου Καζάλς στη Βαρκελώνη είναι μερικές από τις πιο διάσημες στιγμές της καριέρας του πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ως γνήσιος Καταλανός και δημοκράτης ο Πάμπλο Καζάλς τάχθηκε με το μέρος της Ισπανικής δημοκρατίας και κατά του Φράνκο. Το 1936 αναγκάστηκε να καταφύγει στη Γαλλία και έκτοτε αρνιόταν πεισματικά την παλιννόστησή του. Το 1946 ακύρωσε τις συναυλίες του εκφράζοντας τη διαμαρτυρία του για την αναγνώριση του Φρανκικού καθεστώτος, ενώ το 1950 επανέκαμψε εκφράζοντας σε κάθε περίσταση την αντίθεσή του στον Φρανκισμό.

Από το 1956 το Πουέρτο Ρίκο έγινε η δεύτερη πατρίδα του. Η χάρη του έφτασε ως τον Λευκό Οίκο όπου έπαιξε για χάρη του Τζον Κένεντι. Το 1971 αποδεχόμενος το βραβείο του ΟΗΕ για την συμβολή του στην παγκόσμια ειρήνη δήλωσε: «Είμαι Καταλανός και πρέπει να σας θυμίσω ότι η Καταλωνία είναι η πρώτη χώρα με εκλεγμένο κοινοβούλιο αρκετά χρόνια πριν από την Αγγλία».