Μιανμάρ: Οι γυναίκες που ζουν με περιλαίμια βάρους 10 κιλών - Πώς και γιατί ξεκίνησε το έθιμο
Στα νοτιοανατολικά της Μιανμάρ ή Βιρμανίας, κοντά στα σύνορα με την Ταϊλάνδη, κατοικεί μια φυλή που ονομάζεται Καγιάν ή Παντάουνγκ. Οι γυναίκες της συγκεκριμένης φυλής είναι γνωστές στη Δύση ως “γυναίκες-καμηλοπαρδάλεις”, λόγω ενός αξεσουάρ που φορούν για όλη τους τη ζωή.
Πρόκειται για μια σειρά από ορειχάλκινα δαχτυλίδια, τα οποία φορούν γύρω από το λαιμό τους, περασμένα το ένα πάνω από το άλλο. Δεν τα αφαιρούν ποτέ, παρά μονάχα σε λίγες περιπτώσεις, για να τα αντικαταστήσουν.
Ολυμπιακός: Η συμβολή του… Βαλμπουενά
Μεγαλώνουν, παντρεύονται, εργάζονται και πεθαίνουν με αυτά τα περιλαίμια, δίχως να νιώθουν ότι επιβαρύνονται. Τα κορίτσια ξεκινούν να τα φορούν από την ηλικία των πέντε ή έξι ετών.
Όσο μεγαλώνουν, προσθέτουν περισσότερα δαχτυλίδια στο λαιμό τους, με αποτέλεσμα το βάρος τους να φτάνει τα 10 ή ακόμη και τα 20 κιλά.
Στην αρχή, οι γυναίκες νιώθουν πόνο και δυσκολεύονται. Όμως, σύντομα συνηθίζουν και τα δαχτυλίδια λαιμού γίνονται αναπόσπαστο κομμάτι της εμφάνισής τους και της ταυτότητάς τους.
Όσες γυναίκες έχουν αφαιρέσει τα δαχτυλίδια λαιμού, έχουν δηλώσει ότι αισθάνονται “γυμνές” και ευάλωτες.
Διάφορες εκδοχές υπάρχουν για το πώς ξεκίνησε η συνήθεια των γυναικών Καγιάν να φορούν μια σειρά από δαχτυλίδια στο λαιμό τους. Πηγή εικόνας: Youtube
Οι περισσότερες γυναίκες της φυλής Καγιάν φορούν αυτά τα δαχτυλίδια και στις κνήμες ή τα γόνατά τους, αλλά όλοι δίνουν σημασία σε αυτά που φορούν στο λαιμό.
Πρόκειται για μια συνήθεια που χάνεται στα βάθη των αιώνων και εξακολουθεί να υπάρχει για λόγους σεβασμού στην παράδοση, για την ομορφιά και φυσικά τον τουρισμό.
- Τα κορίτσια της φυλής Καγιάν ξεκινούν να φορούν τα δαχτυλίδια λαιμού από την ηλικία των πέντε με έξι ετών.
Η προέλευση του παράξενου αξεσουάρ
Διάφορες θεωρίες υπάρχουν για το πώς ξεκίνησε η συνήθεια. Σύμφωνα με ανθρωπολόγους, οι γυναίκες τα φορούσαν, προκειμένου να είναι λιγότερο ελκυστικές στους άνδρες μιας άλλης φυλής και, έτσι, να μην γίνονται σκλάβες.
Μία άλλη ερμηνεία αναφέρει ότι τα δαχτυλίδια προστάτευαν το λαιμό των γυναικών από επιθέσεις άγριων ζώων, όπως οι τίγρεις.
Ωστόσο, ο βασικός λόγος, για τον οποίο οι γυναίκες Καγιάν αποφασίζουν να κουβαλούν αυτό το φορτίο για μια ζωή είναι ότι, στην κουλτούρα τους, ο μακρύς λαιμός θεωρείται ένδειξη ομορφιάς.
- Γυναίκα της φυλής Καγιάν ή Παντάουνγκ σε φωτογραφία του 1922. Πηγή εικόνας: Wikipedia
Όσο πιο μακρύ λαιμό έχει μια γυναίκα, δηλαδή, τόσο πιο ωραία θεωρείται στη φυλή Καγιάν. Στην πραγματικότητα, όμως, τα ορειχάλκινα δαχτυλίδια δεν μακραίνουν το λαιμό.
Δίνουν, όμως, την ψευδαίσθηση ενός τεντωμένου λαιμού, καθώς το βάρος των δαχτυλιδιών πιέζει προς τα κάτω τους ώμους και συμπιέζει το θώρακα και τα πλευρά. Όσο περνάει ο καιρός, οι μύες του λαιμού ατροφούν και τα δαχτυλίδια στηρίζουν το κεφάλι.
Στον 21ο αιώνα, οι “γυναίκες-καμηλοπαρδάλεις” συνεχίζουν την παράδοση, ακόμη και αν δεν το θέλουν, διότι είναι ο μοναδικός τρόπος να βιοποριστούν.
Πολυάριθμοι τουρίστες που πληροφορούνται για την ιστορία τους τις επισκέπτονται κάθε χρόνο και εκείνες πουλούν διάφορα χειροποίητα σουβενίρ.
- Οι “γυναίκες-καμηλοπαρδάλεις” της Μιανμάρ. Πηγές εικόνων: Wikipedia και εφημερίδα “Τα Νέα”
Στα τέλη της δεκαετίας του 1980 με αρχές της δεκαετίας του 1990, εξαιτίας εμφύλιων συγκρούσεων στη Μιανμάρ, πολλά μέλη της φυλής Καγιάν κατέφυγαν στην επαρχία Mae Hong Sorn της Ταϊλάνδης, η οποία συνορεύει με τη Μιανμάρ. Δημιούργησαν καταυλισμούς και προστάτεψαν, έτσι, τόσο τη σωματική τους ακεραιότητα όσο και τις παραδόσεις τους.
Τα τελευταία χρόνια, η περιοχή αυτή της Ταϊλάνδης έχει μετατραπεί σε πόλο έλξης τουριστών, οι οποίοι ενισχύουν την τοπική οικονομία και, κατ’ επέκταση, το κράτος.
Πολλές ακτιβιστικές ομάδες έχουν καλέσει τους ταξιδιώτες να πάψουν να επισκέπτονται τα χωριά των Καγιάν, στο πλαίσιο ενός ηθικότερου τουρισμού που δεν επιβραβεύει την εκμετάλλευση του ανθρώπου στο βωμό του κέρδους.
Ωστόσο, οι ίδιες οι γυναίκες δηλώνουν χαρούμενες κάθε φορά που έρχονται επισκέπτες, μαθαίνουν για την ιστορία τους και αγοράζουν τις δημιουργίες τους. Τους προτρέπουν να έρχονται αντί να τους αποθαρρύνουν.
- Πολλές γυναίκες της φυλής Καγιάν συνεχίζουν να φορούν τα περιλαίμια, προκειμένου να βιοποριστούν. Πηγή εικόνας: WikimediamtxCommons
Δείτε παρακάτω ένα σύντομο ντοκιμαντέρ του National Geographic για τις “γυναίκες-καμηλοπαρδάλεις”:
Η επίσκεψη των Καγιάν στο Λονδίνο
Τον Ιανουάριο του 1935, τρεις γυναίκες της φυλής Καγιάν επισκέφθηκαν το Λονδίνο, για να πάρουν μέρος σε θίασο τσίρκου. Απαθανατίστηκαν σε διάφορες φωτογραφίες να παίζουν χαρτιά, να γιορτάζουν τα γενέθλιά τους κ.λπ.
Εκείνη την περίοδο, τα τσίρκο και τα σόου ήταν διαδεδομένα και δημοφιλή στη Βρετανία, οπότε οι “γυναίκες-καμηλοπαρδάλεις” αποτέλεσαν μία πρώτης τάξεως ευκαιρία, για να συγκεντρωθούν περισσότεροι θεατές και, συνεπώς, περισσότερα έσοδα.
Η επίσκεψη των Καγιάν στην Αγγλία δεν άφησε αδιάφορο ούτε τον ελληνικό Τύπο. Σε δημοσίευμα της εφημερίδας “Έθνος“, με τίτλο “Γυναίκες καμηλοπαρδάλεις εις το Λονδίνον – Μια απροσδόκητος ατραξιόν δια τους Άγγλους“, διαβάζουμε:
“Η πλέον περίεργος αττραξιόν του εφετεινού χριστουγεννιάτικου τσίρκου είνε οι “γυναίκες καμηλοπαρδάλεις”. Έτσι τις εβάπτισεν ο δαιμόνιος Μιλς, ο οποίος έκαμε χρυσές δουλειές αυτές τις ημέρες με το τσίρκο του εις τα “Ολύμπια” του Λονδίνου […]
Οι γυναίκες καμηλοπαρδάλεις είνε προφανώς υπερήφανες δια το ύψος του λαιμού τους και με ιδιαιτέραν φιλαρέσκειαν τον επιδεικνύουν εις τους επισκέπτας των“.
Το δημοσίευμα του “Έθνους” για τις “γυναίκες-καμηλοπαρδάλεις” που ταξίδεψαν στο Λονδίνο
Ωστόσο, το ίδιο δημοσίευμα αναφέρεται και στις επιπτώσεις της προαιώνιας συνήθειας στο σώμα των γυναικών Καγιάν:
Η περίπτωσις των γυναικών καμηλοπαρδάλεων είνε χειροτέρα [σ.σ.: από άλλες φυλές ανά τον κόσμο], διότι, δια να μακρύνη ο λαιμός, οι άνω σπόνδυλοι της σπονδυλικής στήλης υφίστανται εξάρθρωσιν και οι καλλονές με τον μακρόν λαιμόνο φορούν τα βαρέα μπρούντζινα περιλαίμια νύκτα και ημέραν, όχι πλέον δια να δείξουν τον καμηλοπρεπή λαιμόν τους, αλλά δια να ημπορούν να συγκρατούν εις την θέσιν του το κεφάλι των“.
Στις μέρες μας, αρκετές νέες γυναίκες της φυλής Καγιάν απορρίπτουν το έθιμο των δαχτυλιδιών λαιμού ως απαρχαιωμένο. Δεν είναι υποχρεωμένες να τα φορούν και μπορούν να τα αφαιρέσουν όποτε το θελήσουν.
Παρά ταύτα, δεν πρόκειται για μια συνήθη διαδικασία, αφενός γιατί είναι επίπονη και χρονοβόρα και αφετέρου γιατί, με τα χρόνια, το δέρμα του λαιμού αποχρωματίζεται και γίνεται μελανό και ευαίσθητο.
