Παπαζήσης: «Τα έβλεπα στο ένα μέτρο…»

Ο Μάκης Παπαζήσης, ένας από τους δημοσιογράφους που παρακολούθησαν από κοντά το μοναδικό ευρωπαϊκό «ταξίδι» εκείνη τη χρονιά, αφηγείται όλα όσα έζησε δίπλα στον Παναθηναϊκό, καταγράφοντας πολλές άγνωστες ιστορίες, με αφορμή την επέτειο της συμπλήρωσης 50 χρόνων από την πορεία μέχρι το «Γουέμπλεϊ». Γιατί; Γιατί ήταν εκεί, παρών. Το… μάτι και το αφτί του «ΦΩΤΟΣ» και του δημοσιογραφικού του ραντάρ, καταγράφοντας στον… σκληρό του δίσκο μικρά περιστατικά, μεγάλες στιγμές, ιστορικές νίκες.

Είναι η… ευλογία να ζει κανείς την ιστορία να διαμορφώνεται, να συνομιλεί με εκείνους που τη δημιουργούν, να βλέπει τα «πώς» και τα «γιατί» ενός γεγονότος με το οποίο -στον χρόνο του- ασχολείται όλη η Ευρώπη.

Στο βιβλίο του «Το έπος του Γουέμπλεϋ... περπατώντας η δόξα μονάχη!» ένας από τους θρύλους της αθλητικής δημοσιογραφίας αποτυπώνει στο χαρτί τη μυρωδιά των αποδυτηρίων, την «αύρα» που εξέπεμπε ο Φέρεντς Πούσκας, καταγράφει την ηρεμία του Ούγγρου όταν ο Καμάρας πήγε ζαλισμένος στον πάγκο κόντρα στη Σλόβαν και πάρα πολλά άλλα μικρά και μεγάλα, που βλέπουν τώρα το φως της δημοσιότητας!

«Εκείνο που περιμένω να δει ο αναγνώστης από το βιβλίο αυτό είναι να ξαναζωντανέψει το όνειρο για τους παλαιότερους και να μάθουν οι νεότεροι τι ήταν αυτό το πράγμα. Ήμουν συνταξιδιώτης όλης αυτή της πορείας, από άλλο πόστο βέβαια, αυτό του ρεπόρτερ και ήθελα να δώσω άγνωστες πτυχές, ιστορίες και περιστατικά από αυτό το μεγάλο οδοιπορικό».

Ποιος ήταν ο καταλύτης αυτής της πορείας κατά τη γνώμη σας;

Αναμφίβολα η μεγάλη αυτή προσωπικότητα που λέγεται Φέρεντς Πούσκας. Δεν ήταν ένας προπονητής της κιμωλίας και του πίνακα, «αγκιστρωμένος» στο πλάνο και στην προπόνηση. Έκανε τους παίκτες να πιστέψουν πως μπορούν να τα καταφέρουν, αλλά είχε μια «αύρα» και τον τρόπο να τα καταφέρνει. Θα σας αναφέρω χαρακτηριστικά το περιστατικό με την τιμωρία των Δομάζου - Ελευθεράκη. Ο Παναθηναϊκός έχασε με 4-1 στο Βελιγράδι από τον Ερυθρό Αστέρα και οι δύο παίκτες αποβλήθηκαν. Έγινε ένσταση και στην εκδίκαση παραβρέθηκε ο τότε πρόεδρος της ΕΠΟ, Γιώργος Δέδες, για να υποστηρίξει την ελληνική ομάδα. Μετά από 45 λεπτά ο Δέδες βγήκε από την επιτροπή ενστάσεων της ΟΥΕΦΑ και είπε «δεν γίνεται τίποτε». Απέξω ήταν όμως και ο Πούσκας, ο οποίος σε όλο αυτό το διάστημα έπαιζε με ένα σκυλάκι. Του χτυπούσε πασούλες με ένα μπαλάκι κι εκείνο το έπιανε. «Βλέπετε; Ακόμα και οι σκύλοι εδώ μέσα ξέρουν μπάλα», μας είπε γελώντας, πριν περάσει κι αυτός στην επιτροπή. Είχε στα χέρια του ένα πάκο εφημερίδες. Μετά από πέντε λεπτά βγήκε και μας είπε: «Ο Δομάζος παίζει στη ρεβάνς». Τον ρώτησα «μα πώς τους έπεισες;» και μου αποκρίθηκε χαμογελώντας: «Τους έδειξα τις εφημερίδες που έγραφαν με μεγάλα γράμματα ότι είναι θυμωμένοι οι Έλληνες και θα μποϊκοτάρουν τον τελικό Ρεάλ – Τέλσι που γίνεται σε μία εβδομάδα στο Καραϊσκάκη. Εδώ μέσα νοιάζονται και για τα χρήματα».

Ο… πασατέμπος και οι Σουηδοί!

Υπάρχουν όλα αυτά στο βιβλίο;

Φυσικά κι άλλα πολλά και σπαρταριστά. Θα σας πω για τον πασατέμπο του Πούσκας! Στο ματς με τη Σλόβαν στην Μπρατισλάβα, επειδή είχε επιδημία χολέρας εκείνη την εποχή, εγώ και ο συνάδελφος Γιώργος Δόγας δεν καθίσαμε στα δημοσιογραφικά αλλά δίπλα στον πάγκο του Παναθηναϊκού. Έβλεπα δηλαδή στο ένα μέτρο τι συνέβαινε εκεί. Στο 35’ ο Καμάρας χτύπησε στο κεφάλι και τον έφεραν ζαλισμένο στον πάγκο. Ο Πούσκας ήταν ατάραχος και έτρωγε πασατέμπο! Η Σλόβαν πίεζε και ο βοηθός του, ο Γαζής, τον παρακινούσε να βάλουν παίκτη άμεσα. Εκείνος έβλεπε το ματς. Η αλλαγή έγινε στο ημίχρονο και μετά τον αγώνα τον ρώτησα γιατί δεν έβαλε παίκτη αμέσως. «Μα αν πήγαινα πανικόβλητος να κάνω αλλαγή τον καλύτερο αμυντικό μας, ο πανικός θα κυρίευε τους άλλους».

Το Κίνημα του Ναυτικού και οι διαιτητές

Με τους Σουηδούς τι έγινε;

Α, μεγάλη ιστορία! Στο εκτός έδρας ματς με τη Σλόβαν με επισκέφθηκε στο ξενοδοχείο ένας παιδικός μου φίλος, αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού, που είχε διαφύγει στη Σουηδία με το Κίνημα του Ναυτικού τότε. Μου λέει: «Μάκη, στο αεροπλάνο καθόμουν πίσω από τους διαιτητές του αγώνα. Είναι Σουηδοί και έλεγαν πως… δεν θα παίξουν καλά τον Παναθηναϊκό, επειδή στην Ελλάδα είναι δικτατορία. Καταλαβαίνεις… Πριν από το ματς πήγα στα αποδυτήρια για τις συνθέσεις, τότε δεν μας τις έφερναν στα χέρια, και βλέπω τον Πούσκας να μπαίνει στο γραφείο των διαιτητών και να τους αγκαλιάζει! Τους ήξερε χρόνια και μπορώ να πω ότι όχι μόνο δεν αδίκησαν τον Παναθηναϊκό, αλλά τον προστάτευσαν κιόλας!».

Προφανώς δεν είναι απλή εξιστόρηση δημοσιογραφικών πληροφοριών, είναι η σύγχρονη δημοσιογραφία τού «βιώνω και γράφω». Μόνο που ο Μάκης Παπαζήσης το έκανε 50 χρόνια πριν και από… πολύ μέσα…

Η κεντρική διάθεση του βιβλίου γίνεται από τις Εκδόσεις Αρμός και διατίθεται ήδη από τα βιβλιοπωλεία, όπως και από την ιστοσελίδα του εκδοτικού οίκου.