Τόφικ Μπαχράμοφ: Ποιος ήταν ο διαιτητής, το όνομα του οποίου δόθηκε στο γήπεδο της Καραμπάγκ
O Ολυμπιακός θα αγωνιστεί το βράδυ της Πέμπτης (13/10) απέναντι στην Καραμπάγκ, σε ένα γήπεδο που έχει πάρει το όνομά του από έναν διαιτητή! Ποιος ήταν, όμως, ο Σοβιετικός και... ήρωας των Άγγλων στο Μουντιάλ του 1966, Τόφικ Μπαχράμοφ;
Το «Τόφικ Μπαχράμοφ» χτίστηκε το 1951. Η κατασκευή του ξεκίνησε πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1939, αλλά ανεστάλη. Όταν ξανάρχισε η κατασκευή του, ολοκληρώθηκε από Γερμανούς αιχμαλώτους πολέμου. Αρχικά το στάδιο πήρε το όνομά του από τον Ιωσήφ Στάλιν (1878–1953), αλλά μετά το 20ο Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος της Σοβιετικής Ένωσης το 1956 μετονομάστηκε σε Βλαντιμίρ Λένιν (1870–1924) ως μέρος της αποσταλινοποίησης. Το 1993, το στάδιο πήρε το όνομά του από τον διάσημο διαιτητή ποδοσφαίρου Tofiq Bahramov (1925–1993), ο οποίος πέθανε την ίδια χρονιά.
Ο Πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν Ιλχάν Αλίγεφ παρευρέθηκε στα εγκαίνια του Σταδίου Tofig Bahramov, μετά την ανακατασκευή στις 16 Αυγούστου 2012
Ο Μπαχράμοφ ήταν αρχικά ποδοσφαιριστής που έπαιζε για τη Νέφτσι Μπακού, αλλά ένας σοβαρός τραυματισμός στο πόδι, στάθηκε αφορμή να τερματίσει την καριέρα του και να ασχοληθεί με τη διαιτησία. Το 1964 επιλέγη στο πάνελ διαιτητών της FIFA και το 1966 διαιτήτευσε ως λάινσμαν (επόπτης, βοηθός διαιτητή) σε δύο παιχνίδια. Στον εναρκτήριο αγώνα Αγγλία - Ουρουγουάη 0-0 και στον τελικό, όπου ήταν ο... πρωταγωνιστής στο 3ο γκολ της Αγγλίας σε βάρος των Γερμανών.
«Το Γκολ του Γουέμπλεϊ»
Στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1966, κι ενώ το σκορ ήταν στο 2-2, μετά από 11 λεπτά στο πρώτο ημίχρονο της παράτασης, ο Τζεφ Χαρστ έκανε ένα σουτ - η μπάλα βρήκε στο οριζόντιο δοκάρι και αναπήδησε στο έδαφος.
Μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα αναποφασιστικότητας (αν η μπάλα είχε περάσει ή όχι τη γραμμή), ο Ελβετός διαιτητής Γκότφριντ Ντινστ είδε τον Μπαχράμοφ να του κάνει νόημα προς την σέντρα! Το γκολ κατακυρώθηκε -σε μια από τις πλέον αμφιλεγόμενες φάσει στην ιστορία των Μουντιάλ- και η Αγγλία έκανε το 3-2, πριν επικρατήσεις τελικά με σκορ 4-2 και κατακτήσει το μοναδικό Παγκόσμιο Κύπελλο.
Το 2004 οι Αγγλοι συμμετείχαν, παρουσία του Χαρστ, στα αποκαλυπτήρια του αγάλματος του Μπαχράμοφ πριν από τον αγώνα Αζερμπαϊτζάν-Αγγλία για να τιμήσουν τον... ήρωά τους!
Άγγλοι οπαδοί φορώντας μπλουζάκια Bəhramov 66. Ο γιος του Τόφικ Μπαχράμοφ στέκεται στη μέση.
Η απόφαση του Μπαχράμοφ να υποδείξει γκολ στο σουτ του Χαρστ, συζητιέται ακόμα και σήμερα. Η φάση αυτή έχει μπει στη γερμανική καθομιλουμένη, καθώς κάθε παρόμοια φάση (οριζόντιο δοκάρι και αναπήδηση της μπάλας πάνω στη γραμμή), περιγράφεται ως "Wembley-Tor" (Γουέμπλεϊ-Γκολ).
Όταν μετά από χρόνια ο Μπαχράμοφ έγραψε τα απομνημονεύματά του, για την συγκεκριμένη φάση, είπε πως η μπάλα δεν είχε χτυπήσει στο οριζόντιο δοκάρι και αναπήδησε στην γραμμή, αλλά είχε χτυπήσει στα δίχτυα και γύρισε πίσω!
«Στάλινγκραντ...»
Φήμες λένε πως λίγο πριν τον θάνατο του, το 1993, των ρώτησαν για το πώς μπορεί να είναι σίγουρος ότι η μπάλα είχε περάσει ολόκληρη τη γραμμή και η απάντηση του ήταν μονολεκτική... «Στάλινγκραντ».
Οι Γερμανοί ξεσηκώθηκαν και κατηγόρησαν τον Μπαχράμοφ πως ήταν προκατειλημμένος, καθώς είχαν αποκλείσει την Σοβιετική Ένωση στα ημιτελικά. Ο ίδιος αγαπούσε τη διαιτησία και το ποδόσφαιρο γενικότερο και περιέγραψε τους ποδοσφαιρικούς αγώνες ως "μονομαχίες... γεμάτες απρόβλεπτες στιγμές και θαύματα. Αλήθεια ποιος δεν θέλει να γίνει μάγος έστω και για 90 λεπτά;"...
Το 1970 διαιτήτευσε τρεις αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου και το 1972 ήταν διαιτητής στον πρώτο αγώνα του τελικού του Κυπέλλου UEFA μεταξύ των αγγλικών συλλόγων Wolverhampton Wanderers και Tottenham Hotspur. Αφού αποσύρθηκε από τη διαιτησία, διετέλεσε για μερικά χρόνια ως γενικός γραμματέας της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας του Αζερμπαϊτζάν.
Το άγαλμά του έξω από το γήπεδο. Ο Μπαχράμοφ καταλογίζει γκολ υπέρ της Αγγλίας στον τελικό του 1966!
