Κρατάτε διπλά βιβλία;
Έχω την τάση να φυλάω διπλά βιβλία. Όχι για λογιστική απάτη. Θέλω να πω, όταν έχω ένα λογοτεχνικό βιβλίο εις διπλούν, φυλάω και τα δύο αντίτυπα με διάφορες δικαιολογίες, π.χ. θέλω να έχω και την τρίτη και την τέταρτη έκδοση ή θέλω και το καθαρό και το ακάθαρτο ή, αν και είναι αμφότερα ολοκαίνουργια, το δεύτερο είναι στη βολική μικρότερη εκτύπωση του ίδιου εκδότη. Και το αδιάσειστο επιχείρημα: το ένα είναι «από χέρι», το άλλο όμως είναι Το Σημειωμένο.
Για πλήθος βιβλιόφιλων, όλα τα παραπάνω δεν είναι απλώς προφάσεις, είναι ατράνταχτα αξιώματα και βαθιά ριζωμένες αδυναμίες. Σκέφτεσαι πως είναι μικροπρεπές να μην μοιραστείς το βιβλίο που «σου περισσεύει» με τον επόμενο φίλο αναγνώστη. Και όμως η ιδιορρυθμία (ειλικρινές συνώνυμο: βίτσιο) υπερισχύει της ομορφιάς που έχουν η γενναιοδωρία και το μοίρασμα, διότι το διπλό βιβλίο… απλώς «δεν σου περισσεύει».
Υπάρχει ωστόσο ένα βιβλίο που δεν το λυπήθηκα. Ήταν χρόνια διπλό στη βιβλιοθήκη μου και, αν και το εκτιμώ, δεν με πείραζε καθόλου να αποχωριστώ το ένα δίδυμο. Ο συγγραφέας είναι διάσημος, το εξώφυλλο όμορφο, το βιβλίο γνωστό, ο τίτλος προκλητικός, διαβάζεται εύκολα και δεν ξεπερνά τις 200 σελίδες. Ωστόσο, δεν είχε βρεθεί άνθρωπος να του το «πασάρω». Κάποιοι το είχαν ήδη, άλλοι ξέχασαν να το πάρουν φεύγοντας, άλλοι δεν θυμάμαι τι, πάντως κανείς δεν το γράπωσε ώστε να μου μείνει μόνο το ένα.
Τελικά είναι ο Κάστορας και ο Πολυδεύκης, τα αχώριστα αντίτυπα. Το αποκορύφωμα ήταν πέρυσι, όταν συμμετείχα σε μια ανταλλακτική αλυσίδα· με κρυφά μηνύματα στέλναμε ο ένας στον άλλο βιβλία, κρατώντας την αλυσίδα ζωντανή. Έλαβα 2-3 βιβλία κι έστειλα άλλα τόσα, μεταξύ των οποίων φυσικά και τον Κ. ή τον Π., ένα από τα δύο αντίτυπά μου τέλος πάντων.
Περιττό να πω ότι το βιβλίο μού γύρισε πίσω με το ταχυδρομείο. Όλα τα άλλα, πήραν το δρόμο τους, αυτό γύρισε πίσω με συστημένο ταχυδρομείο. Το θεώρησα σχεδόν δαιμονικό.
Το βιβλίο ξαναμπήκε στη βιβλιοθήκη μου. Το κοίταξα καλά καλά πριν το σφηνώσω εκ νέου στο ράφι. Είμαι βέβαιη πως όποιο από τα δυο αντίτυπα κι αν είχα στείλει (τον Κ. ή τον Π.), το «εξόριστο» πάλι θα έβρισκε το δρόμο για το σπίτι μου (σημειωτέον πως έχω αλλάξει και σπίτι μια φορά, οπότε δεν έχει να κάνει μ' αυτό). Στην τελευταία τακτοποίηση αποφάσισα να βάλω πλέον τα δίδυμα σφηνωμένα πλάι πλάι και να τα μετακινώ πάντα ως σιαμαίο ζευγάρι.
Τα διπλά βιβλία πρέπει να τα χαρίζουμε, ωστόσο σε κάποιες περιπτώσεις έχουν την αξία τους.
Πριν από λίγο καιρό, διάβαζα τη Δίκη του Κάφκα σε μια άθλια έκδοση, διότι αυτή υπήρχε στη βιβλιοθήκη μου και όχι μια καλύτερη. Ακόμη και αν μου έρθει ουρανοκατέβατη μια αξιοπρεπής έκδοση της Δίκης, δεν πρόκειται να αποχωριστώ την ευτελέστατη, ανεκτίμητη πρώτη. Στον πρόλογο γράφει: «Ο Φραντς Κάφκα γεννήθηκε το 1883 στην Πράγμα».
Η Μαρίνα Παπαγεωργίου είναι Υπεύθυνη Γραφείου Τύπου του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών.