«Η σκύλα» της Πιλάρ Κιντάνα και η τέχνη της συγκίνησης

Η λογοτεχνία είναι ένας κόσμος συναισθημάτων, πολλά από τα οποία καπηλεύονται ή καταχρώνται οι συγγραφείς. Για τον λόγο αυτό όταν συναντά κανείς αυθεντική συγκίνηση στις σελίδες ενός βιβλίου, καλό είναι να το επισημαίνει. Το ολιγοσέλιδο μυθιστόρημα της Πιλάρ Κιντάνα είναι ένα συγκινητικό βιβλίο, γιατί δεν προσβλέπει ούτε καταφεύγει στην εύκολη συγκίνηση. Είναι καλογραμμένο, γιατί στα σύντομα κεφάλαια από τα οποία απαρτίζεται υπάρχει μια τάξη στις λέξεις, στις σκέψεις και στην εξέλιξη των γεγονότων. Είναι συναρπαστικό, γιατί δεν στηρίζεται σε ευφάνταστη πλοκή αλλά ακολουθεί το ψυχολογικό νήμα των ηρώων χωρίς φανφάρες και μεγαλοστομίες.

Τα μυθιστορήματα που γράφονται με τόση φειδώ κινδυνεύουν συχνά να διολισθήσουν στην ασάφεια και στην ακατανοησία, η αφήγηση της Κιντάνα, ωστόσο, είναι λαγαρή και διάφανη σαν το νερό. Η Νταμάρις και ο Ροχέλιο, το πρωταγωνιστικό δίδυμο της απλής αλλά καθόλου απλοϊκής αυτής ιστορίας, είναι ευδιάκριτοι χαρακτήρες αν όχι από τις πρώτες σελίδες, τουλάχιστον στη συνέχεια και μέχρι το τέλος. Η Κιντάνα θα μπορούσε ίσως να βαθύνει την προοπτική του μυθιστορήματος, να προσθέσει εικόνες, σκέψεις και ιδέες που θα πλούτιζαν τους ήρωες και την υπόθεση. Η ίδια ωστόσο αντιλαμβάνεται ως κάτι επικίνδυνο να φλυαρήσει, φυλάγεται από τις παραπανίσιες λέξεις, αποφεύγει τον μακροπερίοδο λόγο και φτάνει ως εκεί που αισθάνεται αφηγηματικά ασφαλής.

Το αποτέλεσμα σίγουρα τη δικαιώνει, οι άνθρωποι και τα ζώα που συνυπάρχουν στις σελίδες του βιβλίου της, συμπεριφέρονται λιτά, εκφράζουν τα απολύτως απαραίτητα δημιουργώντας ένα μικροκλίμα μυστηρίου που επαληθεύεται με μια ανατροπή στο τέλος του βιβλίου. Πληθωρική ή φειδωλή, δεν έχει σημασία, η Κιντάνα ξέρει πώς γράφεται μια ιστορία, πώς στήνεται ένα μυθιστόρημα και γίνεται ουσιαστικά συναρπαστικό προς όφελος του αναγνώστη.

Η μετάφραση της Χριστίνας Θεοδωροπούλου είναι απολύτως λειτουργική, χωρίς ψεγάδια και ανακολουθίες και το περιτύλιγμα όπως πάντοτε φροντισμένο από τις εκδόσεις Πατάκη.