Ο Κάφκα - Το αγαπημένο παιδί των Ελλήνων εκδοτών

Τον Κάφκα δεν τον ανακάλυψαν εσχάτως οι Έλληνες εκδότες, ωστόσο τον τιμούν, ίσως περισσότερο από κάθε άλλο συγγραφέα παγκόσμιας ακτινοβολίας, λανσάροντας στην αγορά πολλές και ποικίλες εκδοχές του.

Είναι καλό να μεταφράζεται ξανά και ξανά ένας κλασικός συγγραφέας. Αν μη τι άλλο αποκτούμε μια πολυπρισματική εικόνα του. Ειδικά ο Κάφκα, ο αινιγματικός και εκ προθέσεως αλληγορικός, ενδείκνυται για νέες ερμηνείες.

Από την άλλη, ωστόσο, αν υπερβούμε κάποιο λογικό όριο, θέτουμε σε κίνδυνο τον ίδιο τον Κάφκα. Φανταστείτε απλά έναν Κάφκα «χαμένο στη μετάφραση».

Από τις εκδόσεις Gutenberg κυκλοφορεί μια προσεγμένη έκδοση που επικεντρώνεται στα τελευταία δείγματα γραφής του Φραντς Κάφκα.

Σύμφωνα με τον μεταφραστή Θοδωρή Τσομίδη: «Αν η Σωφρονιστική Αποικία μπορεί να διαβαστεί ως μια παραβολή για την εξουσία που μολύνει ύπουλα τις ανθρώπινες σχέσεις –καθέτως και οριζοντίως– ακυρώνοντας κάθε απόπειρα επικοινωνίας, κατανόησης, συγχώρεσης και οίκτου, ο Καλλιτέχνης της Πείνας και η Ζοζεφίνα, οι έσχατες λογοτεχνικές του δημιουργίες, αντανακλούν με διαύγεια τις βασανιστικές σκέψεις που τον κατατρύχουν λίγο πριν το τέλος».

Ο Θανάσης Τριαρίδης στο επίμετρο της έκδοσης αναφέρει:

«Ο Κάφκα είναι από μόνος του ένα λογοτεχνικό είδος. Το είδος αυτό είναι μια σειρά από βιβλικής φόρμας παραδειγματικές παραβολές που ωστόσο δεν αποσκοπούν στη διδαχή – δεν διδάσκουν διότι δεν υπάρχει ούτε δάσκαλος, ούτε θρανίο, ούτε σχολείο, ούτε μαυροπίνακας. Υπάρχει ένας καθρέφτης γύρω σου και το μαρτύριο είναι ότι δεν ξέρεις σε ποια πλευρά του καθρέφτη είναι ο αληθινός σου εαυτός, ο -αληθινός εσύ-.

Ας ονομάσουμε αυτήν τη διδαχή που δεν διδάσκει -αποδιδαχή-. Αυτό είναι το είδος του Κάφκα.