Διαβάζεις; Μπαίνεις στα παπούτσια του άλλου!
Το αναφέρει ο έγκριτος Αμερικανός κριτικός Τζέιμς Γουντ και δεν έχω κανένα λόγο να αμφισβητήσω το πραγματικά απίστευτο αυτό περιστατικό.
Το 2006 o έπαρχος της Σιουδάδ Νέσα στο Μεξικό, ιδιαίτερα σκληροτράχηλης περιοχής στο ανατολικό άκρο της χώρας, αποφάσισε ότι οι αστυνομικοί της επαρχίας του θα έπρεπε να γίνουν «καλύτεροι πολίτες».
Για τον σκοπό αυτό τους δόθηκε μια αναγνωστική λίστα, που περιλάμβανε μεταξύ όλων των άλλων, τον Δον Κιχώτη, τον Μικρό πρίγκιπα και τα Εκατό χρόνια μοναξιάς, καθώς και έργα της Άγκαθα Κρίστι και του Έντγκαρ Άλαν Πόε. Ο αρχηγός της τοπικής αστυνομίας Χόρχε Αμαδόρ χαιρέτησε με ενθουσιασμό αυτή την ιδέα, θεωρώντας ότι η μυθοπλασία θα ευεργετούσε τους άντρες με τρεις τουλάχιστον τρόπους.
Θα είχαν πρόσβαση σε πλουσιότερο λεξιλόγιο.
Θα αποκτούσαν έστω και εμμέσως περισσότερες εμπειρίες.
Θα αποκτούσαν ηθικό πλεονέκτημα. Πώς; Μας εξηγεί παρακάτω ο Αμαδόρ.
«Δεν διακινδυνεύει κανείς τη ζωή του για τους άλλους χωρίς μια βαθύτερη πεποίθηση. Οι λογοτεχνικές αναγνώσεις σμιλεύουν μια τέτοια πεποίθηση, καθώς ο αναγνώστης έρχεται σε επαφή με ζωές που εδράζονται σε ανάλογες δεσμεύσεις».
Ίσως να είχε υπόψη του αυτό που είχε γράψει κάποτε η Τζορτζ Έλιοτ: «Αν οφείλουμε κάτι στους καλλιτέχνες, ποιητές, συγγραφείς ή ζωγράφους, είναι ότι μας μαθαίνουν να συμπάσχουμε περισσότερο με τους άλλους».
Ο αφορισμός αυτός μας πηγαίνει απευθείας στον Τολστόι και στο μυθιστόρημά του Πόλεμος και Ειρήνη. Ο πρωταγωνιστής του, ο αριστοκράτης Πιερ, συνήθιζε να βλέπει τους άλλους σαν μια ακαθόριστη αγέλη ανθρώπων μέχρις ότου αιχμαλωτίστηκε από τους εισβολείς Γάλλους και κινδύνεψε να τουφεκιστεί. Τότε μόνο άρχισαν οι γύρω του να καταγράφονται στη συνείδησή του σαν ζωντανά πλάσματα με ιδιαιτερότητες και δικαιώματα και μέσα από αυτούς απέκτησε μια καθαρή ιδέα για τον ίδιο του τον εαυτό.
Το γεγονός ότι ο αναγνώστης ταυτίζεται συχνά με τους ήρωες των μυθιστορημάτων τον βοηθά να «μπει στα παπούτσια τους». Τοιουτοτρόπως ζούμε περισσότερες από μία ζωές, χωρίς την αδιαφορία και τον εγωκεντρισμό που μας χαρακτηρίζει.
Διαβάζεις; Μόνο έτσι μπαίνεις στα παπούτσια του άλλου!
