Πέντε κορυφαίοι Έλληνες ποιητές γράφουν μυθιστόρημα
Ο Δημήτρης Στεφανάκης καταγράφει τους πέντε κορυφαίους Έλληνες ποιητές που ασχολήθηκαν με το μυθιστόρημα.
Θυμάμαι την απάντηση που έδωσε κάποτε ο Τ.Σ. Έλιοτ στον Ντάρελ. «Αγαπητέ Λόρυ, πρέπει να αποφασίσεις αν θα γράψεις ποίηση ή πεζογραφία. Και τα δύο δεν γίνεται!»
Κι όμως πέντε κορυφαίοι Έλληνες ποιητές έγραψαν μυθιστόρημα:
1) Η γυναίκα της Ζάκυθος, Διονύσιος Σολωμός
Ο γενάρχης των νεοελληνικών γραμμάτων μας έδωσε δύο πεζογραφήματα εκ των οποίων το ένα, η γυναίκα της Ζάκυθος παραμένει ένα εμβληματικό αφήγημα και για πολλούς η «αρχή του παντός» για την πρόζα της νεώτερης Ελλάδας.
Η βαθιά πολιτική φλέβα του εθνικού μας ποιητή σκιαγραφεί μέσα από την αντι-ηρωίδα του, (η γυναίκα της Ζάκυθος δεν είναι καθόλου καλό κορίτσι) το «στραβό» και το «άδικο» που κυριαρχεί στον τόπο αυτό και μας έχει οδηγήσει στη σημερινή κατάσταση.
2) Έξι νύχτες στην Ακρόπολη, Γιώργος Σεφέρης
Μια παρέα νέων ανθρώπων επισκέπτονται την περίοδο 1926-1928 έξι διαδοχικές νύχτες με Πανσέληνο την Ακρόπολη. Ο Στράτης, ένας επίδοξος ποιητής, το alter ego του Σεφέρη ερωτοτροπεί με δύο γυναίκες αναζητώντας την ολοκλήρωσή του. Πολλοί υποπτεύονται σήμερα ότι ο πρώτος μας νομπελίστας ήταν ένας κρυπτομυθιστοριογράφος, ο οποίος ως γνήσιος διπλωμάτης παζάρεψε με την γλώσσα και την ποιητική της παράδοση και στράφηκε εντέλει στην υψηλή τέχνη του στίχου.
3) Ρομάντσο, Μαρία Πολυδούρη
Παραγνωρισμένο διαμάντι της νεοελληνικής λογοτεχνίας το μυθιστορηματικό στοίχημα της Μαρίας Πολυδούρη, υπερβαίνει πολλά από τα μυθιστορήματα της λεγόμενης γενιάς του τριάντα. Σε οποιαδήποτε άλλη χώρα της Ευρώπης το μυθιστόρημά της με τον ελαφρώς υποτιμητικό τίτλο, Ρομάντσο, θα είχε ήδη χαρακτηριστεί μείζον έργο. Εντυπωσιάζει η άριστη χρήση της τεχνικής mise en abyme, την πατρότητα της οποίας διεκδικούσε την ίδια εποχή ο Αντρέ Ζιντ.
4) Μέγας Ανατολικός, Ανδρέας Εμπειρίκος
Ποιος θα το πίστευε ότι το ογκωδέστερο Ελληνικό μυθιστόρημα θα ανήκε σε ποιητή! Το αχανές αφήγημα των 2100 σελίδων και των εκατό κεφαλαίων ανήκει στον Ανδρέα Εμπειρίκο και δημοσιεύτηκε μετά τον θάνατό του. Το έργο καλύπτει ένα δεκαήμερο από το ταξίδι του υπερωκεάνειου «Μέγας Ανατολικός» από το Λίβερπουλ στη Νέα Υόρκη, στην ακμή της Βικτωριανής εποχής. Οι πρωταγωνιστές του είναι οι επιβάτες που απολαμβάνουν τον έρωτα χωρίς όρια.
5) Η βάρδια, Νίκος Καββαδίας
Το μοναδικό πεζό του γνωστού ποιητή θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και ως ένα εκτεταμένο ποίημα διαρκούς αναμνησιολογίας. Ο μυθιστορηματικός τόπος είναι κινούμενος, αφού μεταφερόμαστε πάνω στο παλιό φορτηγό «Πυθέας» και το εύρημα της βάρδιας είναι αρχετυπικό. Ο Καββαδίας αναλύει την φυγόκεντρη δύναμη που κάνει τους ανθρώπους να αναζητούν συνεχώς καινούργια ταξίδια ως πυρήνα της ναυτικής ζωής.