«Μένουμε σπίτι»: Όταν ο κορονοϊός δίνει ευκαιρίες

Ο Κώστας Χαλέμος γράφει στο ΦΩΣ για το πόσο μπορούμε να επωφεληθούμε από το «Μένουμε στο σπίτι» 

«Μένουμε σπίτι»: Όταν ο κορονοϊός δίνει ευκαιρίες

Μένουμε σπίτι, λοιπόν. Αντί να καθόμαστε και να κλαίμε τη μοίρα μας, να μαραζώνουμε ή να ζοχαδιάζουμε, ας αξιοποιήσουμε τον χρόνο μας, κάνοντας πράγματα που κάτω από άλλες συνθήκες, τότε που ανοίγαμε την πόρτα και πηγαίναμε όπου θέλαμε, δεν θα κάναμε...

Ας μη βλέπουμε το γεγονός μόνο από την κακή σκοπιά, μένοντας αποκλειστικά στα «μη» και στα «όχι», όλους αυτούς τους περιορισμούς που υφιστάμεθα στη προσπάθεια να σώσουμε τη ζωή μας -και τις ζωές των άλλων στον πόλεμο με τον αθέατο εχθρό.

Το μάντρωμα στο σπίτι, μας δίνει πολλές δυνατότητες. Να βρεθούμε για λίγο με τον εαυτό μας, με την οικογένειά μας, με τα ζώα μας. Να αρχίσουμε επιτέλους το βιβλίο που έχουμε αγοράσει εδώ κι ένα μήνα αλλά τρέξε από δω, τρέξε από εκεί, ποτέ δεν είχαμε ώρα για να το διαβάσουμε.

Να δούμε την ταινία που έχουμε εντοπίσει από καιρό αλλά ελλείψει χρόνου την αφήναμε για αύριο και αύριο για μεθαύριο, ώσπου μετά από τρεις-τέσσερις εβδομάδες και τον βομβαρδισμό από τις νέες κυκλοφορίες, ξεχνάγαμε εντελώς την ύπαρξή της.

Να βάλουμε πάνω στο πικάπ εκείνον τον παλιό τον δίσκο που μένει σκονισμένος στο ράφι για να θυμηθούμε τα (ατίθασα) νιάτα μας, που μέσα στις δυσκολίες της ζωής ούτε που καταλάβαμε για πότε ήρθανε και για πότε φύγανε.

Αποφάσισα να τα κάνω. Άρχισα από χτες που έκατσα και είδα την ταινία-ντοκιμαντέρ το «Ορυχείο του διαβόλου» (la mina del diablo). Είναι η (πραγματική) ιστορία ενός 14χρονου ορφανού αγοριού που δουλεύει στο ορυχείο Τσέρο Ρίκο, στο Ποτοσί της Βολιβίας. Όπως όλοι οι μεταλλωρύχοι της περιοχής, ο μικρός πάνω στη γη πιστεύει στο Θεό και κάτω από τη γη στο διάβολο. Είναι μια αρχαία πεποίθηση ότι ο διάβολος καθορίζει τη μοίρα όλων όσων εργάζονται στα ορυχεία.

Ο διάβολος έχει όνομα στο Ποτοσί. Λέγεται «Ελ Τίο» και υπάρχει από την εποχή των κονκισταδόρων. Οι ιθαγενείς νόμιζαν θεούς τους Ισπανού. Το εκμεταλλεύτηκαν αυτοί και τους έριξαν σκλάβους στα ορυχεία. Δούλευαν 20 ώρες τη μέρα αλλά κάποια στιγμή δεν άντεχαν άλλο κι εξεγέρθηκαν. Τότε οι Ισπανοί, γνωρίζοντας την πίστη τους στους θεούς, έφτιαξαν ένα άγαλμα με κέρατα. «Αν δεν δουλέψετε, αυτός ο θεός (dios στα ισπανικά) θα σας σκοτώσει» τους είπαν. Αυτοί δεν μπορούσαν να προφέρουν το «ντ» και τον έλεγαν Τίο….

Από τότε πέρασαν πεντακόσια χρόνια. Ο Ελ Τίο όμως παραμένει ο θεός που κυβερνά τις υπόγειες στοές. Αυτός που καθορίζει τη δουλειά αλλά και τη ζωή των μεταλλωρύχων. Γι’ αυτό, πριν ξεκινήσουν το σκάψιμο τον καλοπιάνουν προσφέροντας του φύλλα κόκας ή ανάβοντάς του ένα… τσιγάρο.

Μάταια ο παππάς της περιοχής προσπαθεί να νικήσει τον Τίο. Στο τέλος παραδέχεται κι ο ίδιος. «Ο έξω κόσμος ανήκει στο Θεό. Ο σταυρός είναι έξω, σε αντίθεση με τον Τίο που είναι βαθειά μέσα στα μεταλλείο. Ο Σταυρός εξασφαλίζει ότι ο διάβολος είναι κλειδωμένος μέσα στο μεταλλείο. Αλλά όταν κατεβαίνεις βαθιά μέσα στο μεταλλείο, ο Θεός δεν υπάρχει εκεί πια. Εκεί είναι μόνο ο Τίο…»

Ούτε ο Θεός όμως, ούτε ο Τίο μπόρεσε να σώσει από τον θάνατο οκτώ εκατομμύρια άνδρες και παιδιά που (λέγεται ότι) πέθαναν δουλεύοντας μέσα σε τούτο το ορυχείο. Γι΄ αυτό και του έχουν δώσει το όνομα «Το βουνό που τρώει τους άνδρες»…

Ω, ναι στον κόσμο υπάρχουν και χειρότερες κατάρες από τον κορονοϊό. Απλά δεν τις μαθαίνουμε…