Δώστε την κουλτούρα στο λαό

Η τέχνη και λογοτεχνία μπροστά στη παλιά/νέα πρόκληση της εκλαΐκευσης

Δώστε την κουλτούρα στο λαό

Στα χρόνια του μεσοπολέμου πλήθαιναν συνεχώς οι φωνές που ζητούσαν να προσεγγίσει η τέχνη την πλατιά μάζα. Ήταν κάτι περισσότερο από σαφές πως η «φωτισμένη» μπουρζουαζία που στήριζε και διέσωζε τον πολιτισμό από γενιά σε γενιά ήταν πια ένα γέρικο καράβι που θα καταποντιζόταν σε μια επόμενη πολεμική τρικυμία.

Η έκρηξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου σήμανε το τέλος του παλιού κόσμου αλλά και της παγκόσμιας αριστοκρατίας την οποία ο καπιταλισμός αποκαθήλωσε με συνοπτικές διαδικασίες. Στα νέα μεταπολεμικά ήθη η υψηλή τέχνη έπρεπε να βρει νέους αποδέκτες, κάτι που είχε ήδη ξεκινήσει προπολεμικά με διάφορα κινήματα στην τέχνη και στη λογοτεχνία.

Κοιτάζοντας σήμερα από μια ασφαλή απόσταση όσα συνέβησαν στις μακρινές πια δεκαετίες του 1950 και 1960 και υπό το φως μιας ασήμαντης πολιτιστικά εποχής όπως η δική μας, αντιλαμβανόμαστε καλύτερα τις προτροπές του Σαρτρ αλλά και άλλων διανοουμένων όπως ο Σόμερσετ Μομ για την εκλαΐκευση της τέχνης και της λογοτεχνίας.

Αν είναι να διασωθεί η κουλτούρα αυτο θα γίνει από την πλατιά μάζα από τη στιγμή που η παλιά μπουρζουαζία καθημαγμένη από τον καπιταλιστικό νεοπλουτισμό πνέει τα λοίσθια. Αυτό όμως σημαίνει πως η τέχνη και ειδικά η λογοτεχνία θα πρέπει να θυσιάσει τα πιο ευαίσθητα στοιχεία της και να προσεγγίσει τoυς μελλοντικούς ζηλωτές της σε μια γλώσσα που θα μπορούν εύκολα να καταλάβουν. Αξίζει αυτή η θυσία; Στο όνομα της επιβίωσης πιθανόν να αξίζει αλλά σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να έχουμε συνεχώς υπόψη μας ότι είναι άλλο πράγμα ο λαϊκός πολιτισμός και άλλο ο λαϊκισμός και η ασημαντότητα στην οποία έχουμε βυθιστεί.



Αριθμός Πιστοποίησης Μ.Η.Τ. 232110