Έκθεση «Κόκκα, Η ιστορία του σταθμού ανθράκευσης στην Κέα»

Τίτλος έκθεσης: «Κόκκα, Η ιστορία του σταθμού ανθράκευσης στην Κέα»
Χώρος: Βουρκάρι, «Πρώην γραφεία της εταιρείας Μιχαλινός»
Διάρκεια: 4-30 Αυγούστου 2023
Ώρες Λειτουργίας: 19:00-24:00
Είσοδος ελεύθερη

ΕΓΚΑΙΝΙΑ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 4 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2023

Η έκθεση με τίτλο «Κόκκα, η ιστορία του σταθμού ανθράκευσης στην Κέα» θα παρουσιάσει για πρώτη φορά υλικό για την ιστορία του σημαντικού αυτού σταθμού ανθράκευσης που λειτουργούσε στην περιοχή Κόκκα της Κέας από το 1898 έως το 1958, από το οποίο σήμερα έχουν απομείνει μόνο μερικά ερείπια. Η ιστορία του σταθμού στην Κέα αποτελεί σημαντική ψηφίδα στην ιστορία του εμπορίου γαιάνθρακα, της ναυτιλίας και της εργασίας του A' μισού του 20ού αιώνα.

Η έκθεση θα πραγματοποιηθεί στο επιβλητικό κτίριο που βρίσκεται σε περίοπτη θέση στο Βουρκάρι, το οποίο αποτελούσε την οικία και τα γραφεία του διευθυντή της εταιρείας Μιχαλινός, και ευγενικά παραχωρήθηκε για την έκθεση από τον ιδιοκτήτη του Θανάση Μαρτίνο. Η εκδήλωση αποτελεί συνδιοργάνωση της Κέως Πολιτισμός ΑΜΚΕ, της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και του Δήμου Κέας.

Το εκθεσιακό υλικό αποτελείται από ιστορικά έγγραφα του αρχείου της εταιρείας, από φωτογραφικό υλικό και συνοδευτικά κείμενα και από ένα σπάνιο ηχητικό ντοκουμέντο με αφηγήσεις των Τζιωτών που εργάστηκαν στις αποθήκες της Κόκκας, ενώ χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες. Η πρώτη περιγράφει το ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο ιδρύθηκε ο σταθμός ανθράκευσης στην περιοχή Κόκκα και αναλύει τους λόγους επιλογής της Κέας για την ίδρυσή του. Η δεύτερη παρουσιάζει το χρονολόγιο της εξέλιξης της επιχείρησης από το 1898 που ιδρύθηκε μέχρι το οριστικό κλείσιμό της το 1958, σκιαγραφώντας τον τρόπο λειτουργίας της. Η τρίτη ενότητα αποτυπώνει τις κτιριακές εγκαταστάσεις του σταθμού και τις υποδομές του, ενώ η τέταρτη είναι αφιερωμένη στην ζωή των ανθρώπων που εργάστηκαν στις αποθήκες της Κόκκας, εξιστορώντας τις συνθήκες εργασίας τους μέσα από τις αφηγήσεις των ίδιων των Τζιωτών.

Μέσα από το υλικό που θα παρουσιαστεί μπορούμε να οραματιστούμε πώς μια διεθνοποιημένη οικονομική δραστηριότητα ένωνε ανόμοιους κόσμους: των ανθρακωρύχων που εργάζονταν στις στοές των ορυχείων της Κάρδιφ με εκείνον των αγροτών του νησιού που εργάζονταν στις φορτώσεις και τις εκφορτώσεις στην Κόκκα ή τον κόσμο των υπαλλήλων, που εργάζονταν στα ναυτιλιακά γραφεία του Λονδίνου και του Ρότερνταμ και έκλειναν τις συμφωνίες αγοραπωλησίας, με τον κόσμο των υπαλλήλων στα γραφεία της εταιρείας, στον Πειραιά και την Κέα.

Αποτελεί κοινό τόπο στις μέρες μας η αδιαφορία απέναντι στα ίχνη του παρελθόντος, ιδιαίτερα απέναντι σε αυτά της βιομηχανικής αρχαιολογίας, αδιαφορία που πολλές φορές ευθύνεται για την καταστροφή τους. Στόχος της έκθεσης είναι η διατήρηση της ιστορικής μνήμης του τοπίου καθώς και η γνώση-σύνδεση των κατοίκων και των επισκεπτών του νησιού με τη βιομηχανική κληρονομιά της Κέας.

Συντελεστές

Ιδέα, οργάνωση, συντονισμός:
Σωτηρία Αντωνοπούλου, Πολιτιστική διαχείριση, Κέως Πολιτισμός ΑΜΚΕ.

Επιστημονική επιμέλεια κειμένων:
Βάσω Θεοδώρου, Ιστορικός, καθηγήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης.

Γραφιστική επιμέλεια:
Ηλιάνα Αλεξάνδρου.

Μουσειολογική αποτύπωση:
Άρης Ευθυμιάδης, αρχιτέκτονας, ETH Zurich.

Αποτύπωση κτιριακών εγκαταστάσεων και υποδομών:
Άννα Πράσινου, Ζωή Χουντάλα, Αρχιτέκτονες, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο.

Αρχειακό υλικό αντλήθηκε από το βιβλίο:
Βάσω Θεοδώρου, Κέα, ανθράκευση στην Κόκκα. Το αρχείο της Ανώνυμης Ναυτικής και Εμπορικής Εταιρείας «Μιχαλινός». Ιστορία και λειτουργία 1921-1948, εκδόσεις Βουρκαριανή 2023

Οι αφηγήσεις προέρχονται από το βιβλίο του Γ. Σπέη «Η Κόκκα, Μια ανθρακαποθήκη ανεφοδιασμού ατμοπλοίων στην Κέα (1898-1940)», Σύλλογος φίλων της Κέας, 2014.

Πληροφορίες έδωσαν: Ειρήνη Αλγιανάκη, Κώστας Βρεττός, Σταμάτης Βρεττός, Νίκος και Γιάννης Ευαγγέλου, Γιάννης Ευγενικός, Γιάννης και Μαρία Μουζάκη, Σπύρος Μπίθαρης, Γιάννης Πορίχης, Νίκος Σέρβος.

Βίντεο με τον Ιωάννη Ευγενικό, ο οποίος μας ξεναγεί στις κτηριακές υποδομές της Κόκκας. Η βιντεοσκόπηση έγινε από τον Τάσο Βουτυρά 8 Δεκεμβρίου 2011.

Πηγή: kea.gr