Λούντβιχ Βιντγκεστάιν - O σοφός που έδωσε προτεραιότητα στην αφήγηση

Με την πρώτη πρόταση του Tractatus ο Βιντγκενστάιν έδωσε το βασιλικό δαχτυλίδι της σοφίας στη λογοτεχνία

Λούντβιχ Βιντγκεστάιν - O σοφός που έδωσε προτεραιότητα στην αφήγηση

«Ο κόσμος είναι όλα όσα συμβαίνουν», μας επισημαίνει ο Βιντγκενστάιν με την πρώτη πρόταση του Tractatus, θέτοντας την αφηγηματική τέχνη σε θέση οδηγού. «Ο κόσμος τεμαχίζεται σε γεγονότα», συνεχίζει παρακάτω. Από την εποχή που ο Πλάτωνας γεμίζει το σώμα της φιλοσοφίας με την ψίχα της καθημερινότητας και των γεγονότων η φιλοσοφία συγγένεψε με τη λογοτεχνία κι αυτό το βλέπουμε όχι μόνο στην αφηγηματική διάθεση των φιλοσόφων αλλά και στο γλωσσικό ύφος τους.

Αν οι κομψές και καλοζυγισμένες προτάσεις του Βιντγκενστάιν δεν είναι επίδειξη ποιητικής δεινότητας, τότε τι άλλο μπορεί να είναι;

Εξηγεί φυσικά πως «Η ουσία είναι αυτό που υπάρχει ανεξάρτητα από αυτό που συμβαίνει». Προϋποθέτει έτσι την ύπαρξη των ιδεών οι οποίες ωστόσο μόνο μέσα από τα γεγονότα του πραγματικού κόσμου παίρνουν σχήμα και μορφή.

Οικογένεια Βιντγκενστάιν, ο Λούντβιχ στην άκρη δεξιά

Στο Tractatus, που αποτέλεσε το μοναδικό δημοσιευμένο έργο του Βιντγκενστάιν όσο εκείνος ζούσε, τίθενται όλα τα ερωτήματα για τον κόσμο, για τη γλώσσα, για τη λογική, για τον Θεό, για τη φιλοσοφία. Κι όπως πολύ ορθά επισημαίνει ο Ζήσιμος Λορεντζάτος, «κάθε φιλόσοφος που κάνει κάτι στη φιλοσοφία δεν εξαντλεί τη φιλοσοφία, αλλά παρακινεί κάποιον να γίνει φιλόσοφος».

Για όλα μίλησε ο Βιντγκενστάιν και για όσα δεν ήξερε τι να πει προτίμησε να σωπάσει. Και με αυτό τον τρόπο άφησε την σιωπή να μιλήσει για λογαριασμό του.

«Για όσα δεν μπορεί να μιλήσει κανείς, καλύτερα να σωπαίνει», ήταν το ακροτελεύτιο σχόλιο του Tractatus.

wittgenstein-2

Ο Βιντγκεστάιν δεν έζησε μόνο αλλά πέθανε και σαν σοφός. Λίγο πριν χάσει τις αισθήσεις του, η τελευταία του φράση -απευθυνόμενος στον γιατρό του- ήταν «Πείτε τους πως έζησα μια υπέροχη ζωή». Μια φράση που θα μπορούσε να γίνει προμετωπίδα στο υπέροχο Tractatus Logico-Philocophicus