Καρδίτσα: Στιγμές από την κατασκευή της λίμνης Πλαστήρα- φωτογραφική έκθεση στο Μορφοβούνι

Για πρώτη φορά αποκαλύπτονται στο κοινό άγνωστές πτυχές των προσπαθειών που έγιναν ώστε το έργο να μπει στο δρόμο της υλοποίησης.

Οδηγό ξενάγησης σε αυτή την έκθεση έχουμε τον δήμαρχο Λίμνης Πλαστήρα και συγγραφέα Παναγιώτη Νάνο, ο οποίος έγραψε για το ιστορικό της δημιουργίας της λίμνης: «Ως έργο φέρει τη σφραγίδα του Νικολάου Πλαστήρα, ο οποίος από την στιγμή της σύλληψης της ιδέας μέχρι το θάνατό του, υποστήριζε με φανατισμό το έργο. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι αν δεν υπήρχε ο Πλαστήρας, είναι αμφίβολο αν θα γινόταν η λίμνη δεδομένου ότι στη χώρα μας γνωρίζουμε καλά που καταλήγουν πολλές ωραίες ιδέες. Πόσο μάλλον αν αναλογιστούμε ότι η ιδέα κατατέθηκε το 1925, όπου οι αντιλήψεις και οι τεχνικές δυνατότητες της προπολεμικής Ελλάδας ήταν, εκ των πραγμάτων, περιορισμένες. Το 1929 ο Loui Sen, Ελβετός επιστήμονας τον οποίο έφερε η κυβέρνηση του Ελ. Βενιζέλου, μελέτησε την ιδέα για πρώτη φορά.

Τα χρόνια πέρασαν, μετά τον Εμφύλιο με πρωθυπουργό τον Πλαστήρα, ξεκινούν νέες μελέτες για το έργο, για να καταλήξουν στην αρχική του ιδέα για δημιουργία φράγματος εκεί που βρίσκεται σήμερα. Η έγκριση του έργου έγινε από την κυβέρνηση Παπάγου για να ολοκληρωθεί το 1959 με πρωθυπουργό τον Κ. Καραμανλή. Την πορεία και εξέλιξη του έργου παρακολουθεί η έκθεση φωτογραφίας, με σπάνια τεκμήρια από την εποχή πριν γίνουν τα έργα. Περιλαμβάνει φωτογραφίες, από τις εργασίες κατασκευής και την απασχόληση εκατοντάδων εργατών από τα χωριά της περιοχής».

Και συνεχίζει: «Με την ολοκλήρωση του έργου το 1959, χρονιά κατά την οποία κατακλύσθηκε η Νευρόπολη με τα νερά, αλλά και από τις αντιδράσεις των κατοίκων που διεκδικούσαν γενναίες αποζημιώσεις για την κατάκλυση σπιτιών και εκτάσεων που τους ανήκαν. Ο δήμαρχος αναφέρεται και σε ένα τραγικό γεγονός που βύθισε στο πένθος την περιοχή. Παραμονή του Αγίου Νικολάου, στις 5/12/1959, οι άσχημες καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή αναποδογύρισαν το βαρυφορτωμένο από ανθρώπους κι εμπορεύματα πλεούμενο. Είκοσι άντρες χάθηκαν για πάντα στα θολά νερά, δέκα επτά (17) από το Νεοχώρι, δύο (2) από την Καρύτσα και ένας (1) από το Μορφοβούνι. Το ατύχημα συγκλόνισε το πανελλήνιο και βύθισε στο πένθος την περιοχή, πένθος που χρειάστηκε πολλά χρόνια για να ξεθωριάσει».

Επίσης ο κ. Νάνος αποκαλύπτει και μια άγνωστη σχετικά, μα λαμπρή σελίδας της Εθνικής Αντίστασης, η οποία σκεπάστηκε από τα νερά της Λίμνης. Αναφέρεται στη δημιουργία και λειτουργία του αντάρτικου αεροδρομίου της Νευρόπολης, το οποίο λειτούργησε το 1943 -44 και εξυπηρέτησε την επικοινωνία της Κυβέρνησης του Βουνού με τους συμμάχους και την Κυβέρνηση του Λιβάνου. Αξίζει εδώ να σημειώσουμε ότι ήταν ένα αεροδρόμιο - φάντασμα. Την ημέρα ο χωμάτινος διάδρομος προσγείωσης καλύπτονταν με μετακινούμενες (πάνω σε κάρα) θημωνιές χόρτου και με δέντρα που κόβονταν από τους αντάρτες πριν το ξημέρωμα και τοποθετούνταν σε επιλεγμένα σημεία. Έτσι τα γερμανικά αεροπλάνα που έψαχναν για να καταστρέψουν το αεροδρόμιο, δεν διέκριναν τίποτα από ψηλά. Το βράδυ όμως και μόνο όταν ήταν να προσγειωθεί αεροπλάνο, ο διάδρομος αποκαλύπτονταν. Οι αντάρτες έμπαιναν στη σειρά κρατώντας φαναράκια στα χέρια τα οποία άναβαν όταν ακούγονταν ο θόρυβος της μηχανής του αεροπλάνου που περίμεναν. Έτσι σχημάτιζαν τις δύο φωτεινές γραμμές για να διευκολύνουν την προσγείωση.

Μιλώντας στο Αθηναϊκό - Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων ο δήμαρχος Λίμνης Πλαστήρα τονίζει πως «στον 21ο αιώνα θα πρέπει να επαναπροσδιορίσουμε το ρόλο της λίμνης, θέτοντας συγκεκριμένους αναπτυξιακούς στόχους και προτεραιότητες. Για το σκοπό αυτό είναι σε εξέλιξη η σύνταξη Ειδικής Πολεοδομικής Μελέτης, καθώς και το Ειδικό Αναπτυξιακό Πρόγραμμα Αγράφων, με επενδύσεις σε όλους τους τομείς».

* Οι φωτογραφίες είναι του Αποστόλη Ζώη για χρήση από το ΑΠΕ-ΜΠΕ