Φθόνος και μουγγαμάρα

Στην χώρα του «να ψοφήσει ο γάιδαρος του γείτονα» είναι σχεδόν αναμενόμενη η υπονόμευση της πνευματικής δημιουργίας σε κάθε επίπεδο. Ζούμε στην απώτατη επαρχία της Ευρώπης τόσο από γεωγραφική όσο και από πολιτιστική άποψη. Στον αιώνα που προηγήθηκε, δεν καταφέραμε να συμμετάσχουμε ενεργά στη μεγάλη τέχνη πόσο μάλλον να εξασφαλίσουμε ένα μερίδιο δημιουργίας της.

Οι όποιες φωτεινές εξαιρέσεις είτε καταποντίστηκαν σε ένα όργιο αδιαφορίας και αποσιώπησης είτε ακόμα και αν έλαμψαν μακριά από το Ελλαδικό κέντρο, σπιλώθηκαν ή κατασυκοφαντήθηκαν άγρια από τις μικρές κάστες της διανόησης που λυμαίνεται τον τόπο. Η αλήθεια είναι ότι μας αναλογεί ένα μικρό κομμάτι από την πίττα της δόξας και αναγνώρισης. Ποιος να πρωτοφάει από αυτό; Αν υποθέσουμε πως υπάρχουν άτυπες ομοσπονδίες που διαχειρίζονται τον πνευματικό και καλλιτεχνικό μικρόκοσμο της χώρας, δεν θα άφηναν ποτέ παρίες και αποσυνάγωγους να αναδειχθούν.

Το παιχνίδι παίζεται δεκαετίες τώρα με τους ίδιους και τους ίδιους είτε μιλάμε για λογοτεχνία είτε μιλάμε για το λυρικό θέατρο είτε ακόμα και για ακαδημαϊκούς τίτλους και πανεπιστημιακές έδρες. Στο μεταξύ «φθόνος και μουγγαμάρα» κάθε φορά που κάποιος καταφέρνει να βγει από τα τείχη της εγχώριας μετριότητας και να διαπρέψει στο εξωτερικό. Το είδαμε στην περίπτωση του Σεφέρη, το ξαναείδαμε στην περίπτωση του Ελύτη, θα το βλέπουμε στις περιπτώσεις που κάποιο πρόσωπο ταράζει το βάλτο στα γράμματα και στις τέχνες της χώρας. Με τον τρόπο αυτό η Ελλάδα θα συνεχίζει να πληγώνει τα παιδιά της, κι όλοι μας θα ζούμε τρισευτυχισμένοι σε μια πνευματική κοινωνία Πυγμαίων.

Στο μεταξύ θα θρηνούμε τις χαμένες ευκαιρίες μας μέσα στην Ακρόπολη της εσωστρέφειας και της μηχανορραφίας, περιμένοντας εκείνον που θα λύσει τον γόρδιο δεσμό και θα απελευθερώσει το πνευματικό δυναμικό του τόπου. Μέχρι τότε οι άξιοι θα ζουν εξόριστοι σε τόπους και κοινωνίες πολιτιστικά πιο φιλόξενες και γενναιόδωρες. Μέχρι τότε οι παρέες και τα κυκλώματα της ελληνικής διανόησης θα συνεχίζουν να κάνουν μια τρύπα στο νερό.