Γαλλική Ριβιέρα - Αναζητείται ο κοσμοπολιτισμός!

Όταν μιλάμε για ζωγραφική δεν πρέπει να ξεχνάμε ποτέ πως ο Γαλλικός νότος υπήρξε πεδίο δόξης λαμπρόν για τους γενναίους του ιμπρεσιονισμού – κίνημα το οποίο ο Ματίς χαρακτήρισε εφημερίδα της ψυχής και άνοιξε το δρόμο στη μοντέρνα τέχνη.

Όταν μιλάμε για λογοτεχνία, δεν πρέπει επίσης να λησμονούμε τους εκπατρισμένους Αμερικάνους που πέρασαν από τη Γαλλική Ριβιέρα στα χρόνια του μεσοπολέμου αλλά και τον Αλμπέρ Καμύ που ήρθε να εγκατασταθεί σε αυτά τα ηλιόλουστα χώματα πριν τον απαγάγει ο θάνατος.

Όταν μιλάμε για αρχιτεκτονική δεν πρέπει επ’ ουδενί να παραβλέπουμε τα εκτυφλωτικά κτίρια που άφησε πίσω της, ειδικά στη Νίκαια, η Αγγλική κηδεμονία. Ακόμα και στην Κορνίς της πόλης, που φέρει ενδεικτικά το όνομα la promenade des Anglais, εκτείνονται μεγαλειώδη αρχιτεκτονικά μέτωπα που δεν αφήνουν καμία αμφιβολία για το κοσμοπολιτικό παρελθόν.

Η θέα μιας ορφανής «ορφανής έπαυλης» απέναντι από το μουσείο Μαρκ Σαγκάλ μου έφερε στο νου νοσταλγικές μνήμες ενός κοσμοπολιτισμού που διαβάζεται σήμερα σαν μυθιστόρημα ακόμα κι αν δεν το έχει γράψει μυθιστοριογράφος. Αναρωτιέμαι αν τον κοσμοπολιτισμό τον δημιούργησαν οι δραστήριοι έμποροι της διασποράς, μια αστική τάξη χωρίς πατρίδα. Ακόμα κι αν τον χρηματοδότησαν αυτοί, σήμερα το διεθνικό άρωμα της πόλης συντηρείται από τη διασημότητα καλλιτεχνών και συγγραφέων που αγάπησαν όσο τίποτε άλλο αυτό τον τόπο. Ταυτόχρονα όμως οι «ορφανές επαύλεις» που συναντά κάπου-κάπου κανείς σε μια πόλη που σέβεται όσο καμία το παρελθόν της γίνονται με τρόπο ανεπίσημο τα κλειστά μουσεία μιας εποχής γεμάτης ασύγκριτη χάρη. Περπατώ στις φωτεινές λεωφόρους και από τη μια φαντάζομαι τον Φιτζέραλντ να κοιτά σαγηνευμένος έναν ήλιο και μια θάλασσα που δεν μπορούσε να εξηγήσει. Από την άλλη βλέπω μπροστά μου τον δαιμόνιο έμπορο να διασχίζει σαν σύγχρονος Ερμής το δρόμο κάτω από τη γιγάντια σκιά των κτιρίων. Το παρελθόν εδώ στη Νίκαια σου μιλά με δύο τρόπους. Το ευτύχημα είναι ότι μπορείς να αποδεχτείς και τους δύο.