Ο νερόμυλος στο φαράγγι του Μπαλή

Μισή ώρα από τη Μονεμβασιά, έξω από το χωριό Τάλαντα, στο φαράγγι του Μπαλή, ανάμεσα σε πλατάνια, καρυδιές, βάτα και μυρτιές, ξεπροβάλει ένας νερόμυλος βγαλμένος από το παρελθόν.

Ο νερόμυλος στο φαράγγι του Μπαλή

Είναι ο μοναδικός που σώζεται –και λειτουργεί-από τους έντεκα που υπήρχαν κάποτε στον τόπο. Ο επισκέπτης θα τον συναντήσει, τρίτο κατά σειρά κατεβαίνοντας το καλντερίμι από το χωριό προς το βάθος του φαραγγιού.

Οι μύλοι αυτοί χρονολογούνται από τον 18ο αιώνα. Τα παλιά χρόνια τροφοδοτούσαν με αλεύρι τους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής της Μονεμβασιάς. Με το πέρασμα του χρόνου όμως αφέθηκαν στην τύχη τους και κατέρρευσαν. Ώσπου το 2006, με ενέργειες του τοπικού συλλόγου επισκευάστηκε ο ένας και τέθηκε σε λειτουργία.

Το άλεσμα γίνεται και στις μέρες μας όπως παλιά και είναι μεγάλη εμπειρία να το παρακολουθείς. Το νερό που πέφτει από ψηλά γυρίζει τη μυλόπετρα μετατρέποντας το στάρι σε αλεύρι ολικής, ψιλό ή χοντρό, ανάλογα πώς έχει ρυθμίσει το άλεσμα ο μυλωνάς.

Παρακολουθώντας τη διαδικασία ακούς από το στόμα του λέξεις άγνωστες, που ηχούν στα αυτιά σου μυστηριώδεις, όπως: μυλαύλακο, βουτσί, χελιδόνα, φτερωτή, αλευροθώκι.

Οι περισσότεροι από τους μύλους ανήκαν σε τέσσερα-πέντε άτομα και έπαιρναν τα ονόματά τους, είτε από τους ιδιοκτήτες τους, είτε από την τοποθεσία τους. Καίτοι δεν στέκουν πια όρθιοι, τα ονόματα των 11 νερόμυλων μνημονεύονται κάθε φορά που έρχονται επισκέπτες στο χωριό: Πάνω Μύλος, Μεσιανός, Κάτω Μύλος, Κρεντήρας, Στεμνής, Κοτσομυλάρι ,Τρύπα, Κρανίδης, Κοτσομύλαρο , Σπανός, Κορωνιός.