Πώς μπορούν τα αντιοξειδωτικά να ωφελήσουν την υγεία μας;
Τα αντιοξειδωτικά είναι ενώσεις που μπορούν να αποτρέψουν ή να επιβραδύνουν τη βλάβη στα κύτταρα που προκαλούνται από ελεύθερες ρίζες, ασταθή μόρια που παράγει το σώμα ως αντίδραση σε περιβαλλοντικές και άλλες πιέσεις.
Οι πηγές των αντιοξειδωτικών μπορεί να είναι φυσικές ή τεχνητές. Ορισμένες φυτικές τροφές πιστεύεται ότι είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικά. Τα φυτικά αντιοξειδωτικά είναι ένα είδος φυτοθρεπτικού συστατικού.
Το σώμα παράγει επίσης ορισμένα αντιοξειδωτικά, γνωστά ως ενδογενή αντιοξειδωτικά. Αυτά που προέρχονται από έξω από το σώμα ονομάζονται εξωγενή.
Ολυμπιακός: Η συμβολή του… Βαλμπουενά
Πώς λειτουργούν;
Οι ελεύθερες ρίζες είναι άχρηστες ουσίες που παράγονται από τα κύτταρα κατά την επεξεργασία των τροφών και την αντίδραση τους στο περιβάλλον. Εάν το σώμα δεν μπορεί να επεξεργαστεί και να αφαιρέσει αποτελεσματικά τις ελεύθερες ρίζες, μπορεί να προκληθεί οξειδωτικό στρες. Αυτό μπορεί να βλάψει τα κύτταρα και κατ’ επέκταση τη λειτουργία του σώματος. Παράγοντες που αυξάνουν την παραγωγή ελεύθερων ριζών στο σώμα μπορεί να είναι εσωτερικοί, όπως μια φλεγμονή, ή εξωτερικοί όπως η ρύπανση, η έκθεση στην υπεριώδη ακτινοβολία και ο καπνός του τσιγάρου.
Το οξειδωτικό στρες αφορά τις καρδιακές παθήσεις, τον καρκίνο, την αρθρίτιδα, το εγκεφαλικό επεισόδιο, τις αναπνευστικές παθήσεις, την ανοσολογική ανεπάρκεια, το εμφύσημα, τη νόσο του Πάρκινσον και άλλες φλεγμονώδεις ή ισχαιμικές καταστάσεις.
Οι δραστηριότητες και οι διαδικασίες που μπορούν να οδηγήσουν σε οξειδωτικό στρες περιλαμβάνουν:
Υπερβολική άσκηση
Τραύμα ιστού, λόγω φλεγμονής και τραυματισμού
Ισχαιμία
Κατανάλωση ορισμένων τροφίμων, ιδιαίτερα επεξεργασμένων και τρανς λιπαρών, τεχνητών γλυκαντικών και ορισμένων χρωστικών και πρόσθετων
Κάπνισμα
Μόλυνση του περιβάλλοντος
Ακτινοβολία
Έκθεση σε χημικές ουσίες, όπως φυτοφάρμακα και φάρμακα, συμπεριλαμβανομένης της χημειοθεραπείας
Βιομηχανικοί διαλύτες
Θεωρείται ότι οι ελεύθερες ρίζες προκαλούν αλλαγές στα κύτταρα που οδηγούν σε αυτές και πιθανώς και σε άλλες καταστάσεις.Η βλάβη που προκαλείται από το οξειδωτικό στρες έχει συνδεθεί με καρκίνο, αθηροσκλήρωση και απώλεια όρασης.
Η πρόσληψη αντιοξειδωτικών πιστεύεται ότι μειώνει όλους αυτούς τους κινδύνους. Έρευνες έχουν δείξει ότι τα αντιοξειδωτικά συμπληρώματα μπορεί να βοηθήσουν στη μείωση της απώλειας όρασης-σχετιζόμενης με την ηλικία- εκφύλισης της ωχράς κηλίδας σε ηλικιωμένους.
Ωστόσο, η έρευνα για την αποτελεσματικότητα της αυξημένης πρόσληψης συγκεκριμένων αντιοξειδωτικών στη μείωση του κινδύνου ασθένειας συνεχίζεται.
Ασλανίδη Αναστασία
Κλινική Διατροφολόγος-Nutrition Coach