Ο νέος σχεδιασμός για την Αττική Οδό

Μέσα στο 2020 θα ξεκινήσει η προετοιμασία της διαγωνιστικής διαδικασίας για την Αττική Οδό. Ο διαγωνισμός θα αφορά τόσο τη λειτουργία του οδικού άξονα μετά το 2024, όταν και λήγει η σημερινή σύμβαση, όσο και τις όποιες επεκτάσεις αποφασιστεί ότι θα κατασκευαστούν. Ιδιαίτερη προσοχή θα δοθεί στους όρους της νέας παραχώρησης, ώστε η πλάστιγγα να μην γέρνει υπέρ του παραχωρησιούχου, όπως σήμερα.

Όπως πολλάκις έχει δηλώσει ο υπουργός Υποδομών Κώστας Καραμανλής, το ενδεχόμενο επέκτασης της σύμβασης της Αττικής Οδού υπό οποιουσδήποτε όρους έχει κατηγορηματικά αποκλειστεί σε ανώτατο κυβερνητικό επίπεδο.

Οι λόγοι είναι κυρίως πολιτικοί, καθώς μια επέκταση της σύμβασης εκτιμάται (όχι άδικα) ότι θα θεωρηθεί «παραχώρηση» σε συγκεκριμένες εργολαβικές εταιρείες. Το υπουργείο επιθυμεί να διαφοροποιηθεί εν γένει και από τους χειρισμούς του προηγούμενου υπουργού Χρήστου Σπίρτζη, ο οποίος είχε υπογράψει με την κοινοπραξία ένα «μνημόνιο κατανόησης» (το οποίο διατηρήθηκε επτασφράγιστο μυστικό), αναθέτοντάς της να μελετήσει τις επεκτάσεις του οδικού άξονα σε συνδυασμό με άλλα έργα (λ.χ. επέκταση προαστιακού στο Λαύριο).

Η αιτία είναι προφανής: Το Δημόσιο δεν πρέπει να εκχωρεί την ευθύνη του σχεδιασμού (πολλώ δε μάλλον παρασκηνιακά) σε έναν εργολάβο, ο οποίος έχει κάθε συμφέρον να παρουσιάσει τις τεχνικές λύσεις που εξυπηρετούν τα συμφέροντά του. Για τον ίδιο λόγο το υπουργείο δείχνει (προς το παρόν τουλάχιστον) να διατηρεί απόσταση και από διάφορους «ειδικούς» (εκτός Αττικής Οδού), οι οποίοι τα τελευταία χρόνια περιφέρουν σχέδια επεκτάσεων σε συνέδρια του τεχνικού κλάδου.

Η προετοιμασία της επόμενης ημέρας για την Αττική Οδό θα ξεκινήσει μόλις κλείσουν τα πρώτα, «βαριά» ανοιχτά μέτωπα του υπουργείου (μετρό Θεσσαλονίκης, οδικός άξονας Πάτρας - Πύργου). Οι πρώτες συζητήσεις ανάμεσα στον κ. Καραμανλή και στον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα έχουν ήδη ξεκινήσει και αφορούν τα χρηματοδοτικά μοντέλα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στον διαγωνισμό. Ενα από αυτά είναι και η τιτλοποίηση των μελλοντικών εσόδων του Δημοσίου από τα χρυσοφόρα διόδια του άξονα, ως μέσο για την κατασκευή επεκτάσεων στον οδικό άξονα ή και άλλων οδικών ή συγκοινωνιακών έργων στην Αττική. Σε κάθε περίπτωση, στόχος του υπουργείου είναι ο διαγωνισμός να προετοιμαστεί εγκαίρως και να προκηρυχθεί μέσα στο 2021, ώστε να υπάρξει αρκετός χρόνος τόσο για το διαδικαστικό κομμάτι όσο και για το αδειοδοτικό (των όποιων έργων αποφασιστούν). Ως προς τους όρους της μελλοντικής σύμβασης, η ηγεσία του υπουργείου επιθυμεί ένα μοντέλο πιο ισορροπημένο, καθώς εκτιμάται ότι η πλάστιγγα κλίνει σήμερα σαφώς υπέρ του παραχωρησιούχου. Το υπουργείο, πάντως, θα πρέπει να δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην επιλογή των ατόμων (νομικοί και τεχνικοί σύμβουλοι), καθώς η πρόσφατη εμπειρία των υπόλοιπων οδικών παραχωρήσεων απέδειξε ότι στις κρίσιμες στιγμές το αποτέλεσμα κατά κανόνα δεν ήταν υπέρ του Δημοσίου, ενώ οι συμβάσεις είχαν «χτιστεί» ως «μηχανές αποζημιώσεων».

H Αττική Οδός Α.Ε., πάντως, που διατηρεί γενικά χαμηλούς τόνους (ιδίως μετά την αντιπαράθεση για τις αυξήσεις στα διόδια), είναι πολύ πιθανό να διεκδικήσει την επέκταση της σύμβασης ή γενναίες αυξήσεις στα διόδια, καθώς υποστηρίζει ότι δεν έχει επιτύχει την απόδοση που προβλέπει η σύμβαση. Οπως χαρακτηριστικά ανέφερε στην ανακοίνωση που εξέδωσε τον Ιούνιο, η Αττική Οδός «έχει καθήκον απέναντι στους μετόχους της την υγιή οικονομική κατάσταση της εταιρείας, ώστε να αποσβέσουν τα κεφάλαια που επένδυσαν έπειτα από 25 χρόνια», σημειώνοντας ότι οι αυξήσεις «στοιχειοθετούνται πλήρως και πέραν πάσης αμφισβήτησης από τα στοιχεία που περιλαμβάνονται στο χρηματοοικονομικό μοντέλο και στις αναφορές που υποβάλλονται στο ελληνικό Δημόσιο».

ΠΗΓΗ : kathimerini.gr