Αυτόματη έκδοση οικοδομικών αδειών – Με ευθύνη μηχανικού, χωρίς έλεγχο

Την έκδοση οικοδομικών αδειών χωρίς κανέναν έλεγχο από δημόσια αρχή προβλέπει σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Η έκδοση αδειών θα γίνεται αυτόματα, με ευθύνη του μηχανικού, ενώ οι υπηρεσίες δόμησης δείχνουν να οδεύουν προς κατάργηση, αφού δεν έχουν πια κανέναν ουσιαστικό, αδειοδοτικό ή ελεγκτικό ρόλο. Με το ίδιο σχέδιο νόμου παρατείνονται περιβαλλοντικές άδειες επιχειρήσεων ακόμα κι αν έχουν λήξει, ενώ προστίθεται στην περιοχή του Ελαιώνα πλήθος νέων εμπορικών χρήσεων (εκτός του γηπέδου και όσων το συνοδεύουν), προαναγγέλλοντας τη μετεξέλιξη της περιοχής.

Το σχέδιο νόμου, που κατατέθηκε στη Βουλή αργά το βράδυ της Παρασκευής, και αφορά κυρίως την αδειοδότηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, περιλαμβάνει και πλήθος πολεοδομικών ρυθμίσεων. Η σημαντικότερη από αυτές αφορά τον τρόπο έκδοσης οικοδομικών αδειών. Οπως προβλέπεται, οι οικοδομικές άδειες για όλες τις κατηγορίες κτιρίων θα εκδίδονται αυτόματα, με την υποβολή φακέλου από τον μηχανικό στο ηλεκτρονικό σύστημα του ΤΕΕ. Η δυνατότητα αυτή ίσχυε από το 2020 αποκλειστικά για τα μεσαίου ή μικρού μεγέθους κτίρια που βρίσκονται σε εντός σχεδίου περιοχές, ενώ τώρα επεκτείνεται και στα μεγάλα κτίρια (άνω των 1.000 τ.μ.) και στις εκτός σχεδίου περιοχές. Η υπηρεσία δόμησης παύει να εγκρίνει τον φάκελο της άδειας, ενώ η συμμετοχή της περιορίζεται στον έλεγχο του τοπογραφικού διαγράμματος.

Η ρύθμιση αυτή ουσιαστικά συνεπάγεται ότι η Πολιτεία παύει να ελέγχει και να εγκρίνει οριζόντια την οικοδομική δραστηριότητα, και περιορίζονται οι αρμόδιες υπηρεσίες σε δειγματοληπτικούς ελέγχους (η ρύθμιση προέβλεπε από το παρελθόν υποχρεωτικούς δειγματοληπτικούς ελέγχους στο 30% των αδειών, που σπανίως πραγματοποιούνται, ενώ άλλοι υποχρεωτικοί δειγματοληπτικοί έλεγχοι που προέβλεπε η νομοθεσία περί νομιμοποίησης αυθαιρέτων επίσης ουδέποτε έγιναν).

Τροποποιείται το προεδρικό διάταγμα του Ελαιώνα, προκειμένου να επιτραπεί πλήθος εμπορικών και επιχειρηματικών χρήσεων.

Η ρύθμιση δεν επεξηγείται στην αιτιολογική έκθεση του νόμου (η Κ επιχείρησε να ζητήσει την άποψη του αρμόδιου υφυπουργού Νίκου Ταγαρά, χωρίς ανταπόκριση). Είναι ωστόσο προφανές ότι στόχος του υπουργείου είναι να μηδενίσει τον χρόνο έκδοσης οικοδομικών αδειών. Διαφωνώ με τη ρύθμιση αυτή. Κατά τη γνώμη μου, όσο δεν υπάρχει ο ψηφιακός χάρτης, η προέγκριση μιας άδειας από την υπηρεσία δόμησης θα έπρεπε να είναι υποχρεωτική σε όλες τις κατηγορίες κτιρίων, εκτιμά ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός. Η αλήθεια είναι ότι σε κάποιες πολεοδομίες υπάρχει πρόβλημα. Οι δήμοι μεταφέρουν τους μηχανικούς σε άλλες υπηρεσίες με αποτέλεσμα οι υπηρεσίες δόμησης να είναι υποστελεχωμένες και να χρειάζονται έως και 6-8 μήνες για την έκδοση μιας άδειας. Αυτό όμως θα έπρεπε να λυθεί μέσω του υπουργείου Εσωτερικών και όχι μέσω της κατάργησης του ελεγκτικού ρόλου των πολεοδομιών. Οι ελεγκτές δόμησης ελέγχουν την τήρηση μιας άδειας, δεν ελέγχουν όμως αν η άδεια έχει εκδοθεί σωστά.

Σε άλλο κεφάλαιο του ίδιου σχεδίου νόμου τροποποιείται το προεδρικό διάταγμα του Ελαιώνα. Σε όσα επιτρέπονταν μέχρι σήμερα (βιομηχανίες – βιοτεχνίες χαμηλής και μέσης όχλησης, γραφεία, αποθήκες και κτίρια κοινωνικής πρόνοιας) προστίθενται εμπορικά καταστήματα, κέντρα διασκέδασης, εγκαταστάσεις χονδρεμπορίου, εστιατόρια, χώροι συνάθροισης κοινού κ.ά. Η ρύθμιση (που δεν αφορά το γήπεδο, καθώς έχει ειδική πολεοδομική ρύθμιση εδώ και μια δεκαετία) ουσιαστικά προδιαγράφει το μέλλον της περιοχής μετά τη δημιουργία του γηπέδου, την περίοδο που πολλά κτίρια παλαιών, κλειστών βιομηχανιών της περιοχής έχουν αλλάξει χέρια και κατεδαφίζονται (λ.χ. Softex). Η τροποποίηση αυτή βάζει οριστικό τέλος σε οποιαδήποτε ελπίδα μετατροπής του Ελαιώνα σε πράσινο πνεύμονα της Αθήνας.

Με άλλη ρύθμιση, παρατείνεται η ισχύς αποφάσεων έγκρισης περιβαλλοντικών όρων μέχρι τα 15 έτη, ακόμα και αν έχουν λήξει. Μοναδική προϋπόθεση, να δοθεί έγκριση από ένα συμβούλιο του υπουργείου Περιβάλλοντος.