Αναδρομικά δημοσίων υπαλλήλων, υπαλλήλων ιδιωτικού τομέα: Αποφάσεις για επικουρικές συντάξεις, δώρα

Την Πέμπτη 14 Ιανουαρίου και την Παρασκευή 15 Ιανουαρίου κρίνονται τα αναδρομικά των δημοσίων υπαλλήλων και των υπαλλήλων του ιδιωτικού τομέα.

Ειδικότερα, την Πέμπτη 14 Ιανουαρίου, ξεκινάει η διαδικασία στο Ελεγκτικό Συνέδριο για τις συντάξεις Δημοσίου, ενώ την Παρασκευή 15 Ιανουαρίου αρχίζει τις συνεδριάσεις η πιλοτική δίκη του ΣτΕ, όπου θα κριθεί η υπόθεση με τα νέα αναδρομικά ύψους 2,5 δισ. ευρώ τον παλαιών συνταξιούχων.

Το αποτέλεσμα των δύο αυτών υποθέσεων θα κρίνει τις περίπου 600.000 αγωγές συνταξιούχων που υπολογίζεται ότι έχουν κατατεθεί. Οι συνταξιούχοι συγκεκριμένα διεκδικούν:

• Επιστροφές μειώσεων επικουρικών συντάξεων (11μήνου Ιουνίου 2015-Μαΐου 2016).
• Εφάπαξ καταβολή του Δώρου κύριας σύνταξης 800 ευρώ και των Δώρων επικουρικής σύνταξης (13η και 14η επικουρικές συντάξεις, όπως ήταν ως το 2012).

Για όσους πληρώθηκαν τα αναδρομικά σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και δεν άσκησαν αγωγές μέχρι τις 8 Οκτώβρη 2020, να μην αποσβένεται το δικαίωμα για τις αξιώσεις τους, που αφορούν τις περικοπές των κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και τα δώρα”.

Δίκη-σταθμός

Στη δίκη-σταθμό πρόκειται να κριθεί η νομιμότητα ή μη της απόφασης σχετικά με τα αναδρομικά των παλιών συνταξιούχων (πριν από το Μάιο του 2016) και να δοθεί η τελική λύση. Πρόκειται για το επίμαχο 11μηνο( από τον Ιούνιο του 2015 έως τον Μάιο του 2016) για το οποίο ναι μεν καταβλήθηκαν (πρόσφατα) οι περικοπές των αναδρομικών στις κύριες συντάξεις αλλα δεν δόθηκαν οι περικοπές στα δώρα και τις επικουρικές.

Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι ενώ το ΣτΕ επιδίκασε την απόδοση του συνόλου των αναδρομικών για τη συγκεκριμένη περίοδο (11μηνο) συνολικού κόστους 3,9 δισ. ευρώ, η κυβέρνηση έδωσε μόνο τα αναδρομικά που αναλογούν στις κύριες συντάξεις, κόστους 1,4 δισ. ευρώ.

Δηλαδή δεν κατέβαλε τα αναδρομικά των επικουρικών συντάξεων και των δώρων τα οποία διεκδικούν τώρα οι συνταξιούχοι και μάλιστα με το δεδικασμένο που δημιουργεί η απόφαση του ΣτΕ του περασμένου Ιουλίου, με βεβαιότητα θα δικαιωθούν, όπως τονίζουν οι ίδιοι νομικοί κύκλοι.

«Το αργότερο μέσα σε ένα 4μηνο αναμένεται να εκδοθεί η σχετική απόφαση, καθώς πρόκειται για θέματα που έχουν ήδη κριθεί», εκτιμά ο δικηγόρος Λουκάς Αποστολίδης, που χειρίζεται την επίμαχη αγωγή. «Προσδοκούμε με νομική βεβαιότητα να έχουμε καλή έκβαση της νομικής μας υπόθεσης. Το αποτέλεσμά της αφορά σχεδόν όλο τον συνταξιουχικό κόσμο», δηλώνει ο ίδιος.

Πιλότος το ΣτΕ

Όπως επισημαίνουν ειδικοί της κοινωνικής ασφάλισης, η κρίση του ΣτΕ θα είναι πιλότος κατ αρχήν για όλες τις δίκες που εκκρεμούν και για όλες τις υποθέσεις συνταξιούχων που έχουν προσφύγει, τουλάχιστον μέχρι τον Οκτώβρη του 2020, όταν και καταβλήθηκαν τα αναδρομικά από τις μειώσεις των κύριων συντάξεων.

Εκτιμήσεις αναφέρουν πως περίπου 600.000 συνταξιούχοι πρέπει να έχουν προσφύγει δικαστικά. Το αν θα επεκταθεί σε όλους τους συνταξιούχους, μια ενδεχόμενη δικαστική κρίση υπέρ της επιστροφής κι άλλων αναδρομικών, είναι πολιτική απόφαση.

Ωστόσο, όπως αναφέρουν νομικοί κύκλοι με γνώση της υπόθεσης, δεν αποκλείεται το ΣτΕ να θέσει φραγμό στις επιστροφές, δικαιώνοντας εν τέλει μόνο όσους έχουν προσφύγει δικαστικά.

Υπενθυμίζεται, ωστόσο, ότι με βάση τον τελευταίο νόμο όσοι πληρώθηκαν αναδρομικά για την κύρια σύνταξή τους δεν μπορούν να διεκδικήσουν μελλοντικά νέα ποσά, όπως για παράδειγμα οι περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και δώρα.

Αφορούν 2,5 εκατ. συνταξιούχους

Τα αναδρομικά που δεν δόθηκαν και μπαίνουν τώρα στην κρίση του ΣτΕ αγγίζουν τα 2,5 δισ. ευρώ καθώς δυνητικά αφορούν 2,5 εκατ. συνταξιούχους, δηλαδή το σύνολο των παλαιών (προ νόμου Κατρούγκαλου) συνταξιούχων της χώρας. Αφορούν και τους χαμηλοσυνταξιούχους με συντάξεις κάτω των 1.000 ευρώ.

Είναι τα αναδρομικά 11 μηνών από τα κατηργημένα δώρα των κύριων και επικουρικών συντάξεων (800 ευρώ για όλους από τις κύριες συν δυο επικουρικές συντάξεις), αλλά και οι μειώσεις του 2012 στις επικουρικές, για ένα 11μηνο.

Υπενθυμίζεται ότι οι χαμηλοσυνταξιούχοι από όλα τα πρώην Ταμεία του ιδιωτικού και του δημόσιου τομέα που είχαν κάτω από 1.000 ευρώ μεικτό συνταξιοδοτικό εισόδημα το 2012 (άθροισμα κύριων, επικουρικών και μερισμάτων) δεν έλαβαν αναδρομικά, καθώς δεν επιστράφηκαν οι μειώσεις των επικουρικών και η κατάργηση των δώρων. Για παράδειγμα, συνταξιούχοι του πρώην ΟΓΑ και χαμηλοσυνταξιούχοι του πρώην ΙΚΑ δεν θα πάρουν αναδρομικά.

Αίτηση ακύρωσης

Η αίτηση ακύρωσης κατατέθηκε στο ΣτΕ στις 21 Οκτωβρίου 2020 από το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων, καθώς και από συνταξιουχικές οργανώσεις ΑΤΕ, ΗΣΑΠ, ΟΑΣΑ, ζητώντας τον έλεγχο της νομιμότητας και την ακύρωση της υπουργικής απόφασης σχετικά με τα αναδρομικά. Η προσβαλλόμενη υπουργική απόφαση εκδόθηκε σε εφαρμογή της εξουσιοδοτικής ρύθμισης της διάταξης της παρ.2 του άρθρου 114 του ν.4714/2020.

Πρόκειται για την τροπολογία που κατατέθηκε και ψηφίστηκε στη Βουλή για την επιστροφή των αναδρομικών σε ένα εκατομμύριο συνταξιούχους από τις περικοπές στις κύριες συντάξεις τους, η οποία προέβλεψε πως όσοι τα εισπράξουν, ακυρώνουν κάθε μελλοντική αξίωσή τους για αναδρομικά από δώρα και επικουρικές.

Νέα δημοσιονομική βόμβα

Ζητούμενο είναι τι θα συμβεί με όσους πληρώθηκαν αναδρομικά για τη κύρια σύνταξή τους στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και δεν είχαν ασκήσει αγωγές μέχρι τον Οκτώβριο οπότε και καταβλήθηκαν τα αναδρομικά, για τους οποίους - σύμφωνα με το νόμο του περασμένου Ιουλίου - αποσβένονται οι νόμιμες αξιώσεις τους για επικούρηση και δώρα.

Σε κάθε περίπτωση, όποιο κι αν είναι το εύρος της δικαίωσης, αν αυτή προκύψει, το μόνο σίγουρο είναι πως θα πυροδοτήσει μια νέα δημοσιονομική βόμβα για τον κρατικό προϋπολογισμό.

Οι προσφεύγουσες συνδικαλιστικές οργανώσεις συνταξιούχων (ΑΤΕ- ΗΣΑΠ – ΟΑΣΑ – ΕΝΙΑΙΟΣ ΣΥΝ. ΣΥΝΤ. κ.α.) καθώς και οι αιτούντες, φυσικά πρόσωπα, ζητάνε από την Πολιτεία και τον e-ΕΦΚΑ ειδικότερα, να σεβαστούν τη νομιμότητα, να εφαρμόσουν τις δικαστικές αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ στο σύνολο τους, και να καταβάλουν και τις παροχές της επικούρησης και τα δώρα στους δικαιούχους.

Από την πλευρά του, το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων επισημαίνει πως με την αίτηση ακύρωσης διεκδικεί :

• Να επιστραφούν τα δώρα σε κύρια και επικουρική σύνταξη, καθώς και οι περικοπές σύμφωνα με την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ 1439/2020.
• Για όσους πληρώθηκαν τα αναδρομικά σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και δεν άσκησαν αγωγές μέχρι τις 8 Οκτώβρη 2020, να μην αποσβένεται το δικαίωμα για τις αξιώσεις τους, που αφορούν τις περικοπές των κύριων και επικουρικών συντάξεων, καθώς και τα δώρα.