Operation finale - Η Ιστορία στο εδώλιο

Η εγελιανή αντίληψη της Ιστορίας βασίζεται σε ασυγχώρητη επιείκεια και σε ατεκμηρίωτη αισιοδοξία. Η Ιστορία χωρίς το μεταφυσικό της μανδύα είναι ένα τέρας που καταβροχθίζει τον άνθρωπο και προκαλεί πόνο και καταστροφή. Όλα τα άλλα είναι φιλοσοφίες.

Ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος αναμόχλευσε το ευαίσθητο θέμα της ατομικής ευθύνης που στις περισσότερες περιπτώσεις λύθηκε με την ευκολία του «εκτελούσα εντολές».

Το Operation finale, ένα αμερικανικό δραματικό φιλμ του 2018, δεν αναπλάθει μόνο τα γεγονότα μιας περιλάλητης επιχείρησης πρακτόρων της Μοσάντ. Ανασυνθέτει το πορτρέτο του ναζισμού και του παραλογισμού μέσα από τους αθεράπευτους νοσταλγούς του Φύρερ ενώ ταυτόχρονα αναδιηγείται το Μακβεθιανό κτήνος στο πρόσωπο ενός στυγερού πολυεγκληματία, ιθύνοντος νου του ολοκαυτώματος.

Ο Άντολφ Άιχμαν, στην αριστοτεχνική ερμηνεία του Μπεν Κίνγσκλεϊ, προσφέρεται για μια αντιεγελιανή ερμηνεία, καθώς στην απεχθή περίπτωσή του, χάνεται οποιοδήποτε νόημα πασχίζει να δώσει η φιλοσοφία στην Ιστορία. Ο διαβόητος εγκληματίας πολέμου αποτελεί ακραίο παράδειγμα του ατόμου που διαπράττει συνειδητά ειδεχθέστατα εγκλήματα, προστατεύοντας τη συνείδησή του με μια ακατανόητα στρεβλή θεώρηση του εαυτού του και του κόσμου. Πίσω από τον Άιχμαν υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες άλλοι που στάθηκαν ή πέρασαν τη διαχωριστική γραμμή. Η λήθη, η επιείκεια και η κατανόηση είναι τόσο επικίνδυνες και άδικες όσο και ο υπερβολικός ρεβανσισμός.

Πέρα από την καταιγιστική δράση και την αγωνία που προσφέρει το Operation finale είναι μια αρχή για αναστοχασμό και επαναπροσδιορισμό του νοήματος της Ιστορίας, όχι κατά Χέγκελ!