«Insenso/Όπερα» από Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου στο YouTube

Το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου συνεχίζει την προβολή επιλεγμένων μαγνητοσκοπημένων παραστάσεων και συναυλιών από το αρχείο του, συμμετέχοντας στην πρωτοβουλία του υπουργείου Πολιτισμού «Μένουμε σπίτι με τον Πολιτισμό».

Μετά την ενθουσιώδη υποδοχή της διαδικτυακής πρεμιέρας της «Αντιγόνης» του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Λευτέρη Βογιατζή (Φεστιβάλ Επιδαύρου 2006 και 2007), που παρακολούθησαν από το σπίτι τους περισσότερα από 36.000 άτομα, τώρα το κοινό θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει άλλη μία παραγωγή που άφησε έντονα το στίγμα της στην ιστορία του Φεστιβάλ.

Πρόκειται για το «Insenso/Όπερα» του Δημήτρη Δημητριάδη, που σκηνοθέτησε ο Μιχαήλ Μαρμαρινός για το Φεστιβάλ Αθηνών 2012, μία παράσταση site specific που, λόγω της μεγάλης επιτυχίας της, επαναλήφθηκε το καλοκαίρι του 2013. Το «Insenso/Όπερα» θα προβληθεί το Σάββατο 2 Μαϊου 2020, στις 19:00, στο διαδικτυακό κανάλι του Φεστιβάλ στο YouTube και θα παραμείνει διαθέσιμο για 24 ώρες.

Το απρόσμενο σκηνικό τοπίο όπου διαδραματιζόταν το «Insenso» έμεινε χαραγμένο στη μνήμη όλων όσοι το παρακολούθησαν: Μία λίμνη πίσω από το βιομηχανικό κτίριο της Πειραιώς 260, που κανείς δεν μπορούσε να υποψιαστεί ότι υπάρχει. Ένα απόκοσμο, αχανές, έρημο σύμπαν, κατοικημένο από τη μνήμη της ηρωίδας του έργου, κόμισσας Λίβιας Σερπιέρι, «μοιρασμένης» σε 20 γυναικεία σώματα. Όσες και οι ερμηνεύτριες, που μας καλούσαν, χωρισμένους σε ομάδες γυναικών και ομάδες αντρών θεατών, να πάρουμε θέση ανάμεσά τους, να παρασυρθούμε από το ρεύμα της αφήγησης -όπως παρασύρθηκε η ηρωίδα από το ρεύμα της Ιστορίας- πριν προχωρήσουμε μαζί στον Χώρο Δ της Πειραιώς 260, που παρέπεμπε υποβλητικά στο εσωτερικό τοπίο του πύργου της, στο Αλντίνο.

Μία άρια-ποταμός πάνω στην ασίγαστη μνήμη ενός ερωτικού πάθους. Ένα σκηνικό ποίημα μοναδικής ομορφιάς για την ανελέητη μάχη ανάμεσα στον έρωτα και το καθήκον, την κοινωνική τάξη και την πατρίδα. Κυρίως, όμως, ανάμεσα στην ανθρώπινη ύπαρξη και τον χρόνο.

Ξεχωριστή μνεία οφείλεται στον σκηνοθέτη και παραγωγό, Γιάννη Β. Λαπατά, για την κινηματογραφική απόδοση της παράστασης, που μας ταξιδεύει μοναδικά στη μυστηριακή ατμόσφαιρα του ζωντανού γεγονότος. Το Φεστιβάλ Αθηνών & Επιδαύρου τον ευχαριστεί θερμά για την παραχώρηση του έργου του.

Από την έκδοση του έργου

Όπως αναφέρει η θετρολόγος Δήμητρα Κονδυλάκη στην έκδοση του έργου, «η ιστορία του έργου είναι εμπνευσμένη από τη γνωστή ταινία του Βισκόντι "Senso" (1954). Κατά τα τέλη της αυστριακής κατοχής της Ιταλίας, γύρω στο 1860, και ενώ μαίνεται το αντιστασιακό κίνημα της Βενετίας, η Κόμισσα Λίβια Σερπιέρι ερωτεύεται έναν υπαξιωματικό του αυστριακού στρατού, τον Φραντς Μάλερ. Τυφλωμένη από την απελπισία όταν την εγκαταλείπει, τον καταδίδει ως λιποτάκτη. Εκείνος συλλαμβάνεται αμέσως και εκτελείται. Ιστορία μίας διπλής προδοσίας: Αρχικά, προδοσία της πατρίδας από έρωτα, ύστερα, προδοσία του αγαπημένου στην απόγνωση της εγκατάλειψης από αυτόν. Ιστορία του ανθρώπου που "παραφρονεί" από έρωτα, που ο έρωτας εξωθεί πέραν της λογικής, πέραν του μέτρου, πέραν κάθε αποδεκτού ορίου: In-senso, ολοσχερής ήττα της φρόνησης - εξουθενωτικός θρίαμβος των αισθήσεων.

Αντίθετα με τον θεατή της ταινίας του Βισκόντι, ο αναγνώστης του Insenso δεν πρόκειται να παρακολουθήσει κανένα από τα γεγονότα. Η πλοκή περιέχεται εξ ολοκλήρου στις πρώτες έξι φράσεις που θα ακουστούν επί σκηνής. "Είμαι [...] Κατέδωσα [...] Διετάχθη [...] Άκουσα την ομοβροντία [...] Έβγαλα μεγάλη κραυγή [...] χάθηκα [...] Από τότε μέχρι σήμερα [...] ένα μόνο πράγμα σκέφτομαι [...]": Αυτά τα ρήματα αντηχούν μέσα στο κείμενο σαν τους χτύπους του ρολογιού που μετρούν με την ίδια σχολαστική και αμείλικτη ακρίβεια τα λεπτά της ώρας στην αιωνιότητα. Από τότε μέχρι σήμερα, ο χρόνος είναι συμπαγής κι ένα μόνο πράγμα τον καθορίζει: Η επιθυμία της ηρωίδας να τον διασχίσει προς τα πίσω για να σκοτώσει τον εραστή της, με τα ίδια της τα χέρια αυτήν τη φορά».

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ