Εκλογές και… εκλογές!

Τον Νοέμβριο του 1920 ο Ελευθέριος Βενιζέλος βρίσκεται ασφαλώς στο απόγειο της πολιτικής του σταδιοδρομίας. Η καθοριστική εμπλοκή του στο Κρητικό ζήτημα, στους Βαλκανικούς πολέμους αλλά και στην ελληνική συμμετοχή στον Α' Παγκόσμιο πόλεμο δίνουν στον Λευτεράκη μεγάλο μέρος από το λούστρο της υστεροφημίας του.

Κι όμως ο κορυφαίος ίσως Έλληνας πολιτικός της νεώτερης Ελλάδας διαπράττει ένα ολέθριο σφάλμα όταν παρά τις παραινέσεις των συμβούλων του παρασύρεται στην εκλογική μάχη του Νοεμβρίου 1920 η οποία ουσιαστικά θυμίζει «σημαδεμένη τράπουλα».

Η βενιζελική παράταξη παρότι πλειοψηφεί χάνει τελικά τις εκλογές και ο ίδιος ο Βενιζέλος αναχωρεί για το Παρίσι δηλώνοντας ότι αποσύρεται από την ενεργό πολιτική δράση. Είναι απορίας άξιον γιατί ένας τόσο έμπειρος πολιτικός πάτησε την πεπονόφλουδα εκείνων των εκλογών. Σύγχρονοι ιστορικοί δίνουν μια διαφορετική εξήγηση.

Την εποχή εκείνη είχε μόλις αρχίσει η μεγάλη περιπέτεια της Μικράς Ασίας που θα κατέληγε στη φοβερή καταστροφή. Το όραμα της Μεγάλης Ελλάδας ο Βενιζέλος το μοιραζόταν με τον διαβόητο έμπορο όπλων ελληνικής καταγωγής Βασίλη Ζαχάροφ. Ο ίδιος ο Ζαχάροφ λέγεται ότι είχε εξασφαλίσει στον Βενιζέλο την άδεια των Μεγάλων Δυνάμεων για αστυνόμευση των μικρασιατικών παραλίων και πίεζε τον Έλληνα πολιτικό να προχωρήσει σε όσα είχαν οι δυο τους συμφωνήσει.

Ο Ζαχάροφ είχε ήδη χρηματοδοτήσει την επικείμενη ελληνική εκστρατεία. Ο Βενιζέλος ωστόσο, ως άνθρωπος των Γάλλων, έβλεπε ότι ενδεχόμενη κατάρρευση της Οθωμανικής αυτοκρατορίας σήμαινε Γαλλική χρεοκοπία, καθώς οι προστάτες του είχαν αγοράσει το Οθωμανικό χρέος. Προσπαθώντας να συμβιβάσει τα ασυμβίβαστα επέλεξε μάλλον το «στρίβειν δια του αρραβώνος», αφήνοντας τον έκπτωτο Κωνσταντίνο και τον ανίκανο Γούναρη να βγάλουν το φίδι από την τρύπα.

Ακολούθησαν όλες εκείνες οι απίστευτες γκάφες που έφεραν τη συμφορά. Είναι σχεδόν βέβαιο ότι με τον Βενιζέλο στο τιμόνι δύσκολα η Ελλάδα θα έχανε την παρτίδα. Οι εκλογές της 20ης Νοεμβρίου είναι ίσως οι πιο παράξενες αλλά και πιο καθοριστικές για την Ιστορία αυτού του τόπου.