Wolf 1069 b: Νέος δυνητικά κατοικήσιμος πλανήτης σε κοντινή απόσταση από τη Γη

Η αρχή στον τομέα της ανακάλυψης εξωπλανητών έγινε το 1992, με τον εντοπισμό δύο πλανητών που περιφέρονταν γύρω από ένα πάλσαρ. Έκτοτε, έχουν ανακαλυφθεί πάνω από 5.200 εξωπλανήτες, οι περισσότεροι μεγάλοι σε μέγεθος και αποτελούμενοι κυρίως από αέρια, όπως ο Δίας. Λίγοι από αυτούς ενδέχεται να είναι βραχώδεις, δηλαδή, να έχουν στερεό φλοιό όπως η Γη. Στη λίστα αυτών των εξωπλανητών έρχεται να προστεθεί ο εξωπλανήτης Wolf 1069 b που ανακαλύφθηκε τον περασμένο μήνα.

Πρόκειται για έναν πλανήτη με μάζα τουλάχιστον 26% μεγαλύτερη από τη μάζα της Γης και ακτίνα τουλάχιστον 8% μεγαλύτερη από τη γήινη, ο οποίος περιφέρεται γύρω από έναν ερυθρό νάνο αστέρα, τον Wolf 1069, σε απόσταση 31 ετών φωτός από εμάς. Έχει αρκετά μικρή περίοδο περιφοράς, με το έτος του να διαρκεί μόλις 15,6 γήινες ημέρες. Μάλιστα, ο εξωπλανήτης είναι παλιρροϊκά κλειδωμένος με τον αστέρα Wolf 1069, κάτι που έχει ως αποτέλεσμα το ένα ημισφαίριό του να είναι μονίμως στραμμένο προς το άστρο και το άλλο όχι. Με άλλα λόγια, στη μια πλευρά του εξωπλανήτη ο αστέρας Wolf 1069 βρίσκεται συνέχεια πάνω από τον ορίζοντα, ενώ η άλλη πλευρά του παραμένει βυθισμένη στο σκοτάδι. Οι ερευνητές θεωρούν πως οι συνθήκες ενδέχεται να είναι ευνοϊκές για την ύπαρξη ζωής στη φωτεινή του πλευρά.

Το πιο σημαντικό στοιχείο στην ανακάλυψη αυτού του εξωπλανήτη, βέβαια, είναι ότι αυτός βρίσκεται στην κατοικήσιμη ζώνη του μητρικού του αστέρα, δηλαδή στην κατάλληλη απόσταση από αυτόν, έτσι ώστε να μπορεί να εμφανιστεί νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του πλανήτη. Πράγματι, εκτιμάται πως η θερμοκρασία στην επιφάνειά του μπορεί να κυμαίνεται από τους -95,15 °C έως τους 12,85 °C₁. Η πιθανά βραχώδης επιφάνεια του εξωπλανήτη, η σχεδόν ίδια μάζα και οι παρόμοιες διαστάσεις του με τη Γη, σε συνδυασμό με την θέση του στην κατοικήσιμη ζώνη του αστέρα, τον καθιστούν έναν δυνητικά κατοικήσιμο πλανήτη. Έναν πλανήτη, δηλαδή, που με τα μέχρι στιγμής δεδομένα ενδέχεται να φιλοξενεί κάποια μορφή ζωής.

Ο εντοπισμός του εξωπλανήτη έγινε με χρήση του οργάνου «CARMENES», το οποίο βρίσκεται στο τηλεσκόπιο στο Calar Alto Observatory στην Ισπανία. Το όργανο αυτό χρησιμοποιεί δύο φασματογράφους, στο ορατό και στο κοντινό υπέρυθρο τμήμα του ηλεκτρομαγνητικού φάσματος.

Για την ανακάλυψη του εξωπλανήτη χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος των ακτινικών ταχυτήτων. Κατά την περιφορά ενός πλανήτη γύρω από ένα άστρο, το άστρο έλκει βαρυτικά τον πλανήτη αλλά και ο πλανήτης το άστρο, ασκώντας του μια δύναμη ίσου και αντίθετου μέτρου. Η άσκηση της δύναμης αυτής προκαλεί μια μικρή κίνηση του άστρου. Η μέτρηση αυτής της κίνησης πραγματοποιείται αξιοποιώντας το φαινόμενο Doppler. Όταν ο αστέρας απομακρύνεται από το ηλιακό μας σύστημα, το χρώμα του μετατοπίζεται προς το κόκκινο, ενώ όταν μας πλησιάζει, το χρώμα του μετατοπίζεται προς το μπλε. Με την παρατήρηση των μεταβολών αυτών, που επαναλαμβάνονται κάθε φορά που ο πλανήτης εκτελεί μια πλήρη περιφορά γύρω από το άστρο, οι ερευνητές μπορούν να προσδιορίσουν τη μάζα του εξωπλανήτη, την περίοδό του και την απόστασή του από το μητρικό του άστρο.

Μπορείτε να μάθετε περισσότερα για τη μέθοδο των ακτινικών ταχυτήτων, καθώς και για άλλες μεθόδους ανακάλυψης εξωπλανητών, στο παρακάτω βίντεο:

1. Ενδεικτικά, η μέση θερμοκρασία της Γης είναι περίπου 14 °C.

Διαβάστε ΕΔΩ όλα τα αστρονομικά νέα.

Πηγή: astronio.gr