«Ο Μαραθώνιος είναι όλη μου η ζωή»

Η συνέντευξη τρέχοντας με την Μαρία Πολύζου ήταν φυσικό και επόμενο να γίνει πάνω στην αυθεντική διαδρομή. Μιλάμε για την κορυφαία Ελληνίδα Μαραθωνοδρόμο και κάτοχο των Πανελληνίων Ρεκόρ Μαραθωνίου Δρόμου και Κλασικής εδώ και 20 χρόνια..!

Τρέξαμε σε διάφορα «κομμάτια» από την αφετηρία του Μαραθωνίου της Αθήνας μέχρι το Καλλιμάρμαρο. Κάναμε πάνω από 15 χλμ για να βγει αυτή η συνέντευξη και νομίζω ότι πέτυχα το σκοπό μου. Η Μαρία τρέχοντας ήταν στο φυσικό της περιβάλλον! Νομίζω ότι πήρα την πιο αυθεντική συνέντευξη που έχει δώσει ποτέ αυτή η σπουδαία Ελληνίδα αθλήτρια. Μια γυναίκα η οποία φαίνεται πως ο Θεός την έφερε στον κόσμο για να τρέχει μαραθώνιο και να ανεβάζει τη χώρα μας ψηλά!

«Πολλές φορές αναρωτιέμαι αν εγώ βρήκα τον μαραθώνιο ή ο μαραθώνιος με βρήκε. Στα 14 μου είπα στον προπονητή μου ότι θέλω να τρέξω μαραθώνιο και στην Γ’ Λυκείου, 17,5 ετών στο ντεμπούτο μου, έκανα 3:04:16. Ήξερα πλέον ότι αυτός είναι ο δρόμος μου».

Από τότε έχει αγωνιστεί και τερματίσει σε πάνω από 50 μαραθωνίους.

«Το θέμα είναι από εδώ και πέρα πόσους θα κάνω. Δεν υπάρχει όριο σε αυτό. Καλά.. τρέχοντας θα ‘φύγω’»

Μιλώντας για τον Μαραθώνιο είναι σαν να αναφέρεται στον μεγαλύτερο έρωτα της ζωής της!

«Ο μαραθώνιος είναι σκάψιμο. Σκάβεις βαθιά μέσα σου, την ψυχή σου. Ανακαλύπτεσαι. Ο μαραθώνιος είναι ένας διαλογισμός, μια προσωπική Ανάσταση σε κάθε τερματισμό. Τον Μαραθώνιο τον σέβομαι. Πας με σεβασμό στην απόσταση. Δεν χωρούν παιχνίδια..»

Έχει σταθεί τόσες και τόσες φορές στην εκκίνηση αλλά πάντοτε κατόρθωνε να φτάσει και στον τερματισμό. Δεν εγκατέλειψε ποτέ.

«Γιατι αγαπάω τον μαραθώνιο. Μου έχει τύχει ενώ πήγαινα για 2:30 να κάνω 3:07. Και όταν είσαι πρωταθλήτρια ακούς σχόλια του τύπου «τι έκανε.. χάλια είναι κλπ». Όταν πατάς στα πόδια σου δεν έχεις ανάγκη από το τι θα πει κάποιος. Εγώ τον τερματισμό τον έβλεπα προσωπική νίκη. Δεν μπορείς να αποτύχεις. Είναι αποτυχία να σταματήσεις. Δεν είναι αποτυχία αν δεν βγει ο χρόνος..»

Σταθήκαμε στην εκκίνηση του Μαραθωνίου Δρόμου, ακριβώς στο σημείο που όταν εκείνη έκανε πρωταθλητισμό, έπαιρναν θέση μπροστά από τα 42.195 μέτρα της κλασικής διαδρομής όλοι κι όλοι 150-200 δρομείς.

«Θυμάμαι την πρώτη φορά που ήμουν εδώ ήταν για προπόνηση. Δεν στάθηκα. Ήξερα ότι το πρώτο πόδι που θα βάλω μπροστά θα σηματοδοτήσει μακρά πορεία διότι ένιωθα ότι αυτός είναι ο δρόμος. Όταν αγωνίστηκα στο Παγκόσμιο Κύπελλο Μαραθωνίου το 1993 στην Αθήνα είχα πάρα πολύ άγχος. Με το ζόρι έβγαλα τη διαδρομή. Έκανα 2:50:54. Πανελλήνιο Ρεκόρ. 9 Απριλίου 1993. Με το καλημέρα στην κλασική Πανελλήνιο Ρεκόρ..»

«Η ΑΥΘΕΝΤΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΓΕΜΙΖΕΙ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΤΟ ΣΩΜΑ ΣΟΥ»

Ούτε η ίδια θυμάται πόσες φορές έχει τρέξει στην αυθεντική διαδρομή αλλά κάθε χρόνο θέλει να είναι στην εκκίνηση!

«Δεν μπορείς να μην τρέξεις. Η αυθεντική διαδρομή γεμίζει ενέργεια το σώμα σου, την ψυχή σου! Η αυθεντική είναι αυθεντική! Τι να λέμε τώρα;! Είναι ιστορία! Πατάς το πόδι και ανεβαίνει η ψυχή!»

Φτάσαμε στον Τύμβο και είχα ακόμα 1000 ερωτήσεις να κάνω…

«Ο Μαραθώνιος είναι ιστορία. Από το προσκύνημα στον Τύμβο ξεκινάει. Για τους πεσόντες στη Μάχη του Μαραθώνα έγινε ο Μαραθώνιος. Αν έχεις αντοχή θα τα καταφέρουμε!»

«Έχω καλή προπονήτρια!», απάντησα και αμέσως πήγα την κουβέντα στον Φειδιππείδιο Άθλο που η Μαρία Πολύζου αναβίωσε το 2010, στα 2500 χρόνια από τη Μάχη του Μαραθώνα, γράφοντας ιστορία ως η πρώτη γυναίκα από την αρχαιότητα που έκανε κάτι τέτοιο.

Πρόκειται για απόσταση 524 χλμ (Αθήνα-Σπάρτη-Αθήνα-Τύμβος Μαραθώνα) που η Μαρία έβγαλε μέσα σε μία εβδομάδα, με καύσωνα και χωρίς προετοιμασία.

«Ναι, το έκανα εκείνη την εβδομάδα! Ένα χρόνο μετά πήγα στη Σπάρτη να με βραβεύσουν και επιστρέφοντας σκεφτόμουν στο αυτοκίνητο «Καλά…τι έκανε αυτή η γυναίκα;!». Δεν πήγαινα να γράψω ιστορία. Πήγαινα να προσκυνήσω τη σωρό τον Αθηναίων Μαραθωνομάχων ως Ελληνίδα. Ως μαραθωνοδρόμος ήθελα να κάνω το μέγιστο. Όταν έφτανα στον Τύμβο ήταν μια προσωπική μου μικρή Ανάσταση. Διότι κόντεψα να πεθάνω. Το έχω γράψει και στο βιβλίο μου ‘Ψυχή τε και Σώματι’».

ΗΞΕΡΑ ΟΤΙ ΙΣΩΣ ΕΒΛΕΠΑ ΤΗΝ ΚΟΡΗ ΜΟΥ ΓΙΑ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΦΟΡΑ

Περάσαμε το άγαλμα του Γρ. Λαμπράκη. Και έπειτα του στρατηγού Μιλτιάδη. Διανύσαμε όλη την απόσταση περιμετρικά του Τύμβου. Και όσο τρέχαμε η Μαρία ήταν σαν να ξαναζούσε εκείνες τις στιγμές.

«Ο στόχος ήταν να φτάσω στον Τύμβο. Είτε με σώμα και ψυχή, είτε μόνο ψυχή. Αν τώρα ήταν το 2010, θα το ξαναέκανα».

Είπε ότι θα το ξαναέκανε παρότι έφτασε κοντά στο θάνατο. Ρώτησα ευθέως αν άξιζε να χάσει τη ζωή της. Απάντησε χωρίς δισταγμό και η περιγραφή της ήταν τουλάχιστον συγκλονιστική..!

«Βέβαια. 100%. Ξέρεις Νίκο δύο εβδομάδες πριν πήγα στο χωριό, στην τότε 9χρονη κόρη μου. Της εξήγησα τι θέλω να κάνω. Ήξερα ότι ίσως έβλεπα την Αγάπη τελευταία φορά. Αυτό είναι δύναμη. Είπα.. αν θέλει ο Θεός να με φτάσει ζωντανή, θα με φτάσει. Αν δεν θέλει, αυτό είναι το καθήκον μου»

Και αλήθεια μπορεί να μην τα κατάφερνε καθώς στο χωριό Νεστάνη ένιωσε την καρδιά της να φτερουγίζει..

«Είπα τέλος. Αυτό είναι. Τελείωσε, φεύγω. Είπα αν πεθάνω, τουλάχιστον θα πεθάνω τρέχοντας. Όχι εδώ σταματημένη. Κατάφερα να ξαναναστηθώ και να προχωρήσω. Και όταν πέρασα το Αρτεμίσιο είπα «άλλα 200 χλμ και τερματίζω!». Μου φάνηκαν σαν ένας διασκελισμός. Κατάλαβα ότι αυτό το σώμα δεν είναι το σώμα που βλέπουμε, που μας χαρακτηρίζει, το όνομα που μας δίνουν. Τίποτα από όλα αυτά. Είμαστε ψυχή!»

ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΔΕΙ ΟΛΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΟΤΙ Ο ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΕΛΛΑΔΑ!

Το αδύνατο, μου είπε, εμείς το ορίζουμε και βέβαια ομολόγησε πως αισθάνθηκε ευτυχισμένη όταν τερμάτισε ζωντανή!

Μπαίνοντας ξανά στην Μαραθώνος μιλήσαμε πάλι για τον μαραθώνιο και συγκεκριμένα για τη Φλόγα του Μαραθωνίου Δρόμου.

«Θεσμοθετήθηκε το 2007-8 από τον τότε δήμαρχο Σπύρο Ζαγάρη σε συνεργασία με την AIMS και τον ΣΕΓΑΣ. Η φλόγα είναι ένας μεγάλος πρεσβευτής της χώρας μας προς τα έξω. Έχουν γίνει σπουδαίες τελετές για την υποδοχή της. Είναι μεγάλη η συγκίνηση των ανθρώπων παντού στον κόσμο όταν βλέπουν αυτό το σύμβολο. Η φλόγα του Μαραθωνίου δεν επινοήθηκε τώρα. Ο Παυσανίας έλεγε ότι «άσβεστη έμενε η φλόγα στον Τύμβο του Μαραθώνα» από τους Ίωνες, τους κατοίκους της περιοχής. Μιλάμε για ιστορία. Έχει πολλά η Ελλάδα, πολύ ιστορία!»

Στις 9 Αυγούστου 1997 έκανε το ρεκόρ αυθεντικής διαδρομής – 2:39:10 - στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου στην Αθήνα. Καλοκαιριάτικα με 28-30 βαθμούς κελσίου. Σε μια άδεια πρωτεύουσα. Και με ένα στόχο. Να έρθει σε όσο το δυνατόν καλύτερη θέση κατάταξης.

«Μέσα στη χώρα έπρεπε το αγώνισμα του μαραθωνίου να αναδειχθεί. Να φανεί ο μαραθώνιος. Όχι η Μαρία Πολύζου. Το αγώνισμα του μαραθωνίου να παιχτεί παντού. Να δει όλος ο κόσμος ότι ο μαραθώνιος είναι Ελλάδα! Έπρεπε λοιπόν να δώσω ένα ηχηρό μήνυμα που συνήθως το δίνεις όταν έρχεσαι στις πρώτες θέσεις..»

Μια δηλητηρίαση τρεις ημέρες πριν την εκκίνηση, την απείλησε. Πέρασε τρία 24ωρα πονώντας στο κρεβάτι άυπνη. Ήταν 46 κιλά και είχε χάσει πολύτιμα ιχνοστοιχεία πριν την κρίσιμη κούρσα. Η Μαρία Πολύζου όμως εκείνη την ημέρα είχε δώσει ραντεβού με την ιστορία. Στις 08.00 το πρωί ήταν στην εκκίνηση, παρότι εξαντλημένη. Έκανε ένα-δύο ανοίγματα και όταν αντίκρυσε απέναντί της παραταγμένες 97 αθλήτριες – τις καλύτερες απ’ όλο τον κόσμο – άρχισε η αντίστροφη μέτρηση για το θρίαμβο.

«Είπα στον εαυτό μου ότι σήμερα θα τρέξω καλύτερα από ποτέ!»

Και το έκανε! Η αφήγησή της ήταν τόσο λεπτομερής σαν να είχε τρέξει αυτόν τον αγώνα χθες. Διάλεξα δυο-τρία χαρακτηριστικά σημεία.

«Στα πρώτα 5 χλμ ήμουν στην 49η θέση. Δεν μου έδινε θάρρος. Στο 26ο χλμ συναντάω την Ολυμπιονίκη στην Ατλάντα Φατούμα Ρόμπα (Αιθιοπία 2:26:05) να περπατάει. Την συγχαίρω για την περσινή της νίκη στην Ατλάντα. Της λέω ‘πάμε μαζί να το βγάλουμε’. Μου λέει ‘δεν μπορώ’. Ήρθε μαζί μου 200 μέτρα και τελικά εγκατέλειψε. Στο 28ο χλμ ήμουν στην πρώτη 30άδα. Άρχισε να μου δίνει θάρρος αυτό. Δεν είναι καλό. Δεν είναι αυτό που θέλω αλλά δεν είναι κακό. Περίπου στο 30ο χλμ δεν ξέρω τι και πως είχε γίνει και βρέθηκα στην 20η θέση. Έχω τεράστια χαρά. Ο πρώτος στόχος άρχισε να έρχεται, δηλαδή ότι θα είμαι στις 20 πρώτες στον κόσμο! Στο 31ο χλμ αφού πέρασα το Σταυρό και άρχισε η κατηφόρα, πλέον νομίζω πετούσα! Δεν έτρεχα. Πήγα το τελευταίο 10άρι 36:47..37.. κάπου εκεί.. Μάζευα αθλήτριες. Μπαίνω στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Τερματίζω. Μου είπαν 12η! Κάποια στιγμή γυρνάω πίσω και βλέπω στο χρονόμετρο ότι δεν είχε περάσει το 2:40 και λέω ‘Τι; Έκανα κάτω από 2:40;!’ Δεν μπορούσα να το πιστέψω. Το προηγούμενο Πανελλήνιο Ρεκόρ ήταν δικό μου, 2:50:59. Σχεδόν 12 λεπτά κάτω! Ήμουν σε άλλη διάσταση.. Μετά ξαφνικά η χαρά μου μετριάστηκε. Σκέφτηκα την εικόνα που εκπέμπει παγκόσμια ένα άδειο Παναθηναϊκό Στάδιο. Ντράπηκα ως Ελληνίδα».

Και σήμερα το Καλλιμάρμαρο δεν γεμίζει αλλά καμία σχέση με τότε.

«Βοήθησε η μετονομασία του μαραθωνίου σε αυθεντικό. Βοήθησε η φλόγα, ο κ. Ζαγάρης, η AIMS, ο ΣΕΓΑΣ. Πολλοί στον κόσμο γνωρίζουν πλέον ότι ο Μαραθώνιος γεννήθηκε στη χώρα μας. Έχει τοπωνύμιο. Αλλά υπάρχουν και πρωταθλητές που δεν το γνωρίζουν»

ΘΑ ΗΘΕΛΑ ΝΑ ΤΑΦΩ ΣΤΟΝ ΜΑΡΑΘΩΝΑ

Την ρώτησα τι σκέφτεται όταν ακούει τη λέξη «Μαραθώνας» και η απάντησή της έβγαλε τίτλο που λέμε εμείς οι δημοσιογράφοι.

«Μαραθώνας.. Κοίταξε, είναι ένας τόπος ιερός! Θα ήθελα να ταφώ στον Μαραθώνα. Είναι ο τόπος που υπηρέτησα, είναι το αγώνισμα, είναι όλη μου η ζωή!»